Astanada «Aqyldy qala» jobasy aiasynda jürgızılıp jatqan bastama aiasynda ornatylǧan jyly aialdamalarǧa sūranys ülken. Öitkenı qytymyr aiazda dalada toŋyp tūrǧanşa, jyly aialdamada kütkenge ne jetsın?! Onyŋ üstıne, qoǧamdyq kölıkter de uaqytyly kele qalsa meilı ǧoi. Kei kezde 20 minuttan 50 minutqa deiın avtobusty kütuge tura keledı. Qysqasy, qys auasynda elordalyqtardyŋ köŋılın aulaityn jyly da jaily aialdamalar köptep kerek-aq, būl ıske asa ma?
Baiqoŋyr audanynyŋ tūrǧyny Aizat İbragimova kündelıktı jūmysqa qoǧamdyq kölıkpen qatynaitynyn aitty.
– A.Puşkin köşesınde «Eskek esu kanaly» degen aialdama bar. Bızdıŋ üige 40-50 metr ǧana. Alaida suyq künderı ortalyqqa qatynau üşın būl aialdamaǧa barmaimyn. Bırınşıden, №30 jäne №60 avtobustyŋ jiılıgı tym ūzaq. Ekınşıden, aşyq aialdamadan toŋyp qalasyz. Sol sebeptı 500-600 metr jerdegı «Selinnyi» aialdamasyna baramyn. Öitkenı onda jyly aialdama bar, sosyn avtobus neşe minutta keletının körsetıp tūratyn monitor bar. Būl aialdamadan №18 jäne №28 avtobus ortalyqqa qatynaidy, – dedı qala tūrǧyny.
Qala tūrǧyndaryn alaŋdatatyn jyly aialdama mäselesı Astana qalasy mäslihatynyŋ kezekten tys sessiiasynda nazardan tys qalmady. Būl sūraqqa Kölık jäne jol-kölık infraqūrylymyn damytu basqarmasynyŋ basşysy Jansūltan Saparbaev jauap berdı. Onyŋ sözınşe, 2022 jyly memlekettık satyp alu konkursynyŋ qorytyndysymen «EKOprom Pavlodar» JŞS 40 dana köpfunksionaldy jyly aialdama ornatuǧa mındettı bolsa, sonyŋ 28-ın ǧana ıske qosty. Onyŋ özı standartqa sai bolmai, älı künge deiın esıgınde qūlyp tūr.
Basqarma basşysy merdıger kompaniiany sotqa bergenın, sot prosesı aiaqtalmai, jyly aialdamalardy ıske qosu mümkın emestıgın tüsındırdı.
2015 jyldan bastap Astana qalasynda jyly aialdamalar salyna bastady. Bügınde jaily da jyly aialdamanyŋ sany 162-ge jettı. Eger elordada 1091 aialdama bar ekenın esepke alatyn bolsaq, būl san az ba, köp pe, baǧamdau qiyn emes sekıldı.
Jabyq pavilondar qalanyŋ aialdama beketındegı jolauşy aǧynyna taldau jürgızu negızınde jabdyqtalady. Iаǧni äleumettık maŋyzy bar nysan – bılım beru jäne densaulyq saqtau ūiymdarynyŋ boluy eskerıledı. Būl turaly Baiqoŋyr audany infraqūrylym bölımınıŋ basşysy Toqtar Hasenovten sūradyq.
– Baiqoŋyr audanynyŋ aumaǧynda 211 aialdama bar. Onyŋ 34-ı jyly aialdama bolsa, 18-ı bızdıŋ balansta, 10-y investordyŋ esebımen salyndy. Kölık jäne jol-kölık infraqūrylymyn damytu basqarmasynyŋ menşıgıne 7 aialdama kıredı. Jalpy jyly aialdamalar adam qozǧalysy joǧary, äleumettık nysandar şoǧyrlanǧan aumaqtarda ornatyluda. Būl baǧyttaǧy jūmysty jalǧastyryp, aialdamalardy kütıp ūstau men qauıpsızdıgın arttyru mındetı tūr. Osy baǧytta Baiqoŋyr audany äkımdıgı öz balansyndaǧy 18 jyly aialdamaǧa 36 beinebaqylau kamerasyn ornatyp, aialdamadaǧy tärtıp pen qauıpsızdıktı baqylaudy jolǧa qoidy, – dedı ol.
Ötkende qoǧam belsendısı Berdıbek Habai özınıŋ äleumettık jelıdegı paraqşasynda jyly aialdamalar maskünem üşın jatar orynǧa ainaldy dep dabyl köterıp:
– Arqada aiaz qaharyna mıngen kezde eskı kölıgımnıŋ motory ısten şyǧyp, Qoiandydan jūmysqa avtobuspen qatynaityndy şyǧardym. Jürgen jerımde jyly aialdama ızdeitın ädet paida boldy. Qaisysyna kırsem de külımsı iıs qolqany qabady. Keibırınen şydai almai şyǧyp ta kettım. Ötkende taŋerteŋgı saǧat 7-de «Şapaǧat» aialdamasyna kırsem, bıreu ūiyqtap jatyr. Aialdamanyŋ ışındegı iısten dem ala almai, tysqa şyǧuǧa asyqtym. Jyly aialdamada jaǧymsyz iıs bolsa da, balasyn jetektegen ana men qart apa qaldy. Qaitsın, aiazdan toŋyp qalmau kerek, – dep jazdy.
Jyly aialdamadaǧy mūndai jaǧymsyz faktılerdı joqqa şyǧara almaimyz. Demek, jyly aialdamalardyŋ sanyn köbeitumen qatar, ondaǧy tazalyq pen qauıpsızdıktı arttyru mındetı tūr.
