«Ай баланың» алғашқы адымы
Жуырда Жастар жылының аясында Астанадағы Оқушылар сарайы жанынан «I BALA» атты балалар мен жасөспірімдер театры ашылып, көрерменге тұсаукесер қойылымы – Г.Хугаевтың «Қара шекпен» әфсанасын ұсынды. Спектакльді қазақ тіліне аударған – Қ.Төлеуішов.
Жаңа театр Оқушылар сарайының директоры Ербол Іргебайдың идеясымен және тікелей қолдауымен жұмысын бастады. «Мекемемізде театрға лайық сахна, үлкен залымыз бар. «Жастар» театры өзінің алғашқы қадамдарын біздің сахнадан бастағанын, М.Горький атындағы орыс драма театры да талай қойылымын бізде қойғанын айту керек. Содан сарайымызда неге балалар мен жасөспірімдер театры болмасқа деген ой келіп, «Ай баланы» аштық. Неге осы атау таңдалды? Біріншіден, Оқушылар сарайы осындай атаумен журнал шығарып тұрады. «Ай бала» атты оқушылардың радиосы да жұмыс істейді. Бір бренд болсын деп, театрға да осы атауды қойдық. Театрды басқаруға сахна өнерінің тәжірибелі маманы Берікхан Рақымжанұлын шақырдық.
Ол шақыруымызды қабыл алды. Сол үшін оған рақмет айтамын» дейді Е.Іргебай. Театр ашылмастан бұрын оқушылар арасында кастинг жарияланды. «Жасұлан» ұйымы осы хабарды қаладағы барлық мектепке таратып, нәтижесінде іріктеуге 400-ге жуық бала қатысты. Қорытындысында 40-50 оқушы таңдалды.
«Алғашқы спектакльге екі ай бойы дайындалдық. Кастинг кезінде өнерге құштар, болашақта өнер адамы боламыз-ау деген балаларды таңдадым. Менің өзімнің ұстанымым бар: өнерге келетін адамның ең үлкен қаруы – кітап. Алғашқы тапсырма ретінде Абайдың Қара сөздерін оқуға тапсырма бердім. Соны қиынсынғандар болды. Іріктей келе, тапсырмаларды тап-тұйнақтай орындағандарды қалдырдым» дейді театрдың жетекшісі, әрі режиссері Берікхан Рақымжанұлы.
Режиссер театрдың тұсаукесер қойылымы ретінде «Қара шекпен» неге таңдалғанын да түсіндіріп өтті. «Георгий Хугаевтың бұл әфсанасы – классика. Осы спектакльді кәсіби театрлар да қойып жатыр. Ғ.Мүсірепов атындағы қазақ мемлекеттік академиялық балалар мен жасөспірімдер театры бұл қойылыммен Астанаға келіп, фестивальге де қатысқан. Автор аталмыш шығармада қоғамдағы барлық мәселені қамтыған ғой. Спектакль адамға үлкен ой салады. Өзім бұрыннан қойылым идеясына қызығатын едім. Содан Ербол Ісләмұлына ұсындым. Бұл кісі басында күмәнмен қарады. «Балаларды мұндай дүниеге салған қалай болады екен?» деп сұрады. «Бала деп ертегі ойнатқаннан ұтпаймыз. Ақыры болашаққа бағыт-бағдар беріп жатқаннан кейін осындай ой салатын спектакльден бастайық» деп жауап бердім. Соңында ол бұл шешімімді құптады» дейді режиссер.
Спектакль Оқушылар сарайы директорының да, ата-аналардың да, жалпы көрермендердің де көңілінен шықты. Театрға ата-аналар да қолдау көрсеткенін айта кету керек. Костюмдерді тіктіруге, сахнаны безендіруге көмектесті. Солардың бірі Қайрат Жәйірбек суретші ретінде қойылымға атсалысты.
«Иван Крыловтың «Есек пен бұлбұл», «Қарға мен түлкі», «Арыстан мен есек» сынды мысалын ұлы Абайдың аударғанын білеміз. Сол сияқты әр жануар адамның бейнесін беріп тұрады. Яғни, жануарлар әлемі арқылы бүгінгі қоғамдағы, адам бойындағы етек алып бара жатқан жағымпаздық, сатқындық, қатыгездік, алдау-арбау секілді жаман қасиеттерден аулақ болуға болады. «Қара шекпен» күрделі қойылым болса да, соған үндейді. Басында сенімсіздік танытсам да, балаларымыз соны жақсы аша білді» дейді Е.Іргебай.
«Қара шекпен» әфсанасында Тұзар бейнесін №38 мектеп-лицейінің 11-сынып оқушысы Дарын Жандосұлы сомдады. Ол «Астанафильм» академиясының мектебінде актерліктің әліппесін үйренді. Болашақта да өмірін өнермен байланыстырмақ. Мектептен түлеп ұшқаннан кейін Қазақ ұлттық өнер университетіне оқуға түсуді жоспарлап отыр. Жас актер «Жастар» театрының әртістері Әділ Ахметов пен Дәурен Серғазинге қарап, бой түзейді.
Көкшулан бейнесінде №64 мектеп-лицейінің 9-сынып оқушысы Ақгүл Жарылғасын көрінді. Бұған дейін ол «Вalapan» телеарнасында бағдарлама жүргізді. Оның да өнерге қадамдары «Астанафильм» академиясынан басталды.
Берікхан Рақымжанұлының айтуынша, жаңа өнер ұжымы жылына 4-5 спектакль қоюды жоспарлап отыр. Келесі премьера мамыр айында болып, Ұлы Жеңіс күніне арналмақ. Ал жаңа театрдың «Қара шекпен» атты алғашқы қойылымын бүгін және ертең Оқушылар сарайынан сағат 16.00-де тамашалай аласыздар.