بيىل – كۇي اتاسى قۇرمانعازى ساعىربايۇلىنىڭ تۋعانىنا 200 جىل. 71 جىل عۇمىرىندا الپىسقا جۋىق كۇي شىعارعان قازاقتىڭ تالانتتى كۇيشى-كومپوزيتورىنىڭ قوس عاسىرلىق مەرەيتويىنا وراي استانا قالاسى ە.راحماديەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسىنىڭ قازاق وركەسترى «كۇي اتاسى – قۇرمانعازى» اتتى كونتسەرت ۇيىمداستىردى.
كۇيشىنىڭ ەل, جەر تاعدىرى تۋرالى تولعانىسقا تولى كۇيلەرىن قازاق وركەسترى جانە جەكە كۇيشىلەر جوعارى دەڭگەيدە ورىنداپ, تىڭدارماننىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنا بولەندى. وركەستردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى جانە باس ديريجەرى – كۇيشى, كومپوزيتور, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى, «پاراسات» وردەنىنىڭ يەگەرى, پروفەسسور ايتقالي جايىموۆ جانە اتالعان وركەستر ديريجەرى, كۇيشى, كومپوزيتور, قر مادەنيەت قايراتكەرى نۇرلان بەكەنوۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن وتكەن كونتسەرتتە قۇرمانعازىنىڭ سانامىزدا جاتتالىپ قالعان تاريحي 20 كۇيى ورىندالدى. كورەرمەندەر دە زالدى تولتىرا, كوپ جينالدى. كونتسەرتتە ءسوز العان قوعام جانە مەملەكەت قايراتكەرى, بەلگىلى قالامگەر دارحان مىڭباي ەلوردالىق فيلارمونيا وركەسترىنىڭ ونەرىن جوعارى باعالادى.
– رۋحاني بايلىعىمىزدى اۋەلى ءوزىمىز تانىپ, بىلۋگە مىندەتتىمىز. سوندىقتان ءتول ونەرىمىزگە, بۇگىنگى كۇيشىلەرىمىزگە تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ تۇرعىسىنان ەرەكشە قامقورلىق تانىتىپ, جۇيەلى ناسيحاتتاۋ, كەشەندى جۇمىس جۇرگىزۋ ۋاقىت تالابى دەپ بىلەمىز. ءيا, كۇيشىلەردىڭ ءومىرى, ءار كۇيدىڭ شىعۋ تاريحى تۋرالى نەبىر مىقتى كوركەم شىعارمالار جازىلعان. الايدا ول جونىندە ىقشامدالعان, جۇرتقا قىزىقتى مالىمەتتەر كونتسەرتتەردە كوپ ايتىلا بەرمەيدى. وسىعان وراي, ەلىمىزدەگى ونەر باعىتىنداعى جوعارى وقۋ ورىندارى زامان سۇرانىسىنا لايىقتى كونفەرانسە دايارلاۋدى قولعا السا دەگەن ۇسىنىس ايتقىمىز كەلەدى. مۇنداي ارنايى ماماندار بىرەگەي ۇلتتىق ونەرىمىزدى, سونىڭ ىشىندە كۇيدى شەتەلدە, ءار ءتۇرلى تىلدە ناسيحاتتاۋعا دا ۇلەس قوسار ەدى. ويتكەنى زاڭعار جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆ ايتقانداي, «جالپى مۋزىكا اتاۋلى نارسە ەلدىڭ سەزىم بايلىعى مەن ىشكى جاراتىلىس قالپىن بىلدىرەتىن بولسا, سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ تولعاۋلى, ەڭ تەرەڭ سىرلىسى – قازاقتىڭ كۇيى». ولاي بولسا ءىنجۋ-مارجانىمىزدى تۇگەندەپ قانا قويماي, بارىمىزبەن ورىندى ماقتانا بىلەيىك! – دەدى ول.
كونتسەرت قۇرمانعازىنىڭ جاستاۋ كەزىندە شىعارعان «بالبىراۋىن» كۇيىمەن باستالدى. كاسپيدىڭ ارناسىنان اسىپ, تاسۋىنا وراي شىعارعان «كوبىك شاشقان», ورىنبور گۋبەرناتورى ۆ.پەروۆسكيگە ارناعان «پەروۆسكي مارشى», تۇرمەدە بىرگە بولعان قالماق باتىرىنا ارناعان «سارانجاپ», يساتاي مەن ماحامبەت باتىرلار باستاعان كوتەرىلىسكە وراي شىعارعان «كىشكەنتاي», كۇيشى قىزعا ارنالعان «ايدا بۇلبۇل ايجان-اي», ورىنبور تۇرمەسىنە اپارا جاتقان كەزدەگى كوڭىل كۇيى سۋرەتتەلەتىن «اربا سوققان» جانە باسقا دا تاريحي ءمانى زور «پابەسكى», «كىسەن اشقان», «الاتاۋ», «بۇلبۇل», «كوگالا ات», «سارىارقا», «اداي», «قايران شەشەم», «تەرىسقاقپاي», «اقباي», «سەرپەر», «كەدەي زارى» دەگەن تانىمال كۇيلەرى ورىندالدى.
ديريجەر نۇرلان بەكەنوۆتىڭ ايتۋىنشا, بۇل كونتسەرتتىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى – قۇرمانعازىنىڭ 2 كۇيىنىڭ وركەستردە العاش رەت ورىندالۋى.
– جالپى اتامىزدىڭ كۇيلەرىنىڭ ىشىندەگى ءبىر عانا كۇي تەرىس بۇراۋدا, قالعان كۇيىنىڭ ءبارى وڭ بۇراۋدا ورىندالادى. سول تەرىس بۇراۋدا تارتىلاتىن «كەدەي زارى» دەگەن كۇيىن بۇگىن العاش رەت وركەسترمەن ورىندادىق. ونى وركەسترگە تۇسىرگەن – «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى, قىلقوبىزشى جانار ءجۇسىپوۆا. ەكىنشى كۇي – «پەروۆسكي مارشى». بۇل كۇيدىڭ ەكى ءتۇرى بار, بىرەۋىن ا.جۇبانوۆ ءتۇسىردى, ەكىنشىسىن مەن ءتۇسىردىم. مىنە, وسى كۇيدى دە قازاق وركەسترى تاريحتا العاش رەت بۇگىن ورىندادى. ال قاتتى قۋانتقانى – كۇي كونتسەرتىنە ەلدىڭ كوپ جينالۋى. بۇل بىزدە ۇلتتىق رۋحتىڭ وشپەگەنىن, كۇيگە دەگەن حالىقتىڭ كوڭىلى زور ەكەنىن كورسەتتى. كۇي بار جەردە قازاق تا ولمەيدى. ارزان ءان تىڭداساڭ, ادامدى ازدىرادى. سول سەبەپتى تەرەڭ دۇنيەگە ۇڭىلە وتىرىپ, كەمەلدىككە ۇمتىلۋىمىز كەرەك, – دەدى ول.
فيلارمونيانىڭ قازاق وركەسترى جىل بويىنا وسى كونتسەرتتى ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىنە جانە قۇرمانعازىنىڭ جەرلەنگەن جەرى – استراحانعا بارىپ وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىر. بيىل مامىر ايىنىڭ اياعىندا كۇيشىنىڭ 200 جىلدىعىنا وراي اتىراۋدا ۇلكەن ءىس-شارا وتەدى. سوعان «كۇي اتاسى – قۇرمانعازى» باعدارلاماسىمەن قازاق وركەسترى دە شاقىرىلعان.
