جانار ايجانوۆا, ءانشى:
– كەيىنگى كەزدە ساحنادان ءان ايتقانىڭىزدى كورمەي ءجۇرمىز. جەكە شىعارماشىلىعىڭىزدا قانداي جاڭالىقتار بولىپ جاتىر؟
ايجان, ستۋدەنت
– سوڭعى ۋاقىتتا شىعارماشىلىعىمدا جاڭالىقتار جەتەرلىك. وزدەرىڭىز كۋا بولعانداي, «فوبيا» باعدارلاماسىنا قاتىستىم. ءتۇرلى كونتسەرتتەرگە قاتىسىپ, ارنايى تەلەباعدارلاما جۇرگىزىپ جۇرگەن جايىم بار.
– ءوزىم استانا قالاسىندا تۇرامىن. ءسىزدىڭ اندەرىڭىزدى ءسۇيىپ تىڭدايمىن. بىزگە كەلىپ, جەكە شىعارماشىلىق كەشىڭىزدى قاشان وتكىزەسىز؟
دانيار, قالا تۇرعىنى
– وتكەن جىلى عانا كونگرەسس-حولدا استانا فيلارمونياسى جانە «سارىارقا» انسامبلىمەن بىرلەسە وتىرىپ ەسترادا, وركەستر جانە دومبىرا جانرلارىن قامتىعان كەرەمەت كونتسەرت ءوتتى. جىل سايىن كونتسەرت بەرىپ قادىرىمدى كەتىرگىم كەلمەيدى.
– بولاشاقتا ءانشى بولعىم كەلەدى. ءسىزدىڭ شاكىرتتەرىڭىز بار ما؟
گۇلسىم
– شاكىرت تاربيەلەۋ وتە عيبراتتى ءىس دەپ بىلەمىن. الايدا قازىرگى تاڭدا شاكىرت ءتاربيەلەپ جۇرگەنىم جوق.
– قازىر ەكىنىڭ ءبىرى – الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ قولدانۋشىسى. ءسىزدىڭ جەكە پاراقشاڭىز بار ما؟
سامال, ستۋدەنت
– بوس ۋاقىتتىڭ بولماۋى سەبەبىنەن الەۋمەتتىك جەلىلەردى قولدانبايمىن. ونداي شارۋالاردى مەنىڭ اتىمنان قىزىم اتقارادى.
– قازاق ساحناسىنداعى داۋسى ەرەكشە ءانشىسىز. داۋسىڭىزعا قالاي كۇتىم جاسايسىز؟
تورعىن, قازۇوۋ ستۋدەنتى
– داۋىس ءانشىنىڭ بايلىعى عوي. سوندىقتان ارقاشان زياندى ادەتتەردەن بويىمدى الشاق ۇستايمىن. ۋاقىتىلى تاماقتانۋ جانە دەمالۋ – مەنىڭ باستى قاعيدام. داۋىس ارقىلى ادامنىڭ تىنىسى كەڭي تۇسەدى. اپتاسىنا ەكى رەت ءان سالىپ تۇرۋ ارقىلى داۋسىمدى تۇراقتاندىرامىن جانە مۇنىڭ ءان سوزدەرىن ۇمىتىپ قالماۋعا دەگەن پايداسى وراسان.
– ومىردەگى ەڭ ۇلكەن جەتىستىگىم دەپ نەنى ايتار ەدىڭىز؟
مايرا
– ايەل رەتىندە دەر كەزىندە تۇرمىس قۇرىپ, اياۋلى انا اتانعانىم – مەنىڭ ەڭ ۇلكەن جەتىستىگىم. ال ونەر جولىنداعى بار جەتىستىكتەرىم اتقارعان ەڭبەگىمنىڭ جەمىسى دەپ بىلەمىن. استانامىز الماتى قالاسى بولىپ تۇرعان كەزىندە جاي عانا جاياۋ كەلىپ, اسىقپاي وسى جولداعى اسۋلاردىڭ بارىنەن ءوتىپ, دەگەنىمە جەتتىم. ەشقاشان «كوكە, جاكە» ىزدەگەن جان ەمەسپىن. بارلىعى تازا تىنىم تاپپاي جاساعان ەڭبەكتىڭ ارقاسى دەپ ايتار
ەدىم. قاراپايىم حالقىمدى ءانىمنىڭ شۋاعىنا بولەگەنىمنىڭ ءوزى – جەتىستىك. وسىدان ارتىق جەتىستىكتىڭ قاجەتى قانشا؟!
– «فوبيا» باعدارلاماسىنا قاتىستىڭىز؟ بۇل باعدارلاما سىزگە نە بەردى؟
جازيرا, وقىتۋشى
– مەن بۇل باعدارلامادا ءوزىمدى ەكىنشى قىرىمنان كورسەتتىم. ەل اراسىنداعى ءداستۇرلى انشىلەرگە دەگەن جاڭساق پىكىر مەن كوزقاراستى وزگەرتۋگە ۇلەس قوستىم. ءداستۇرلى انشىلەرگە ارتىقشا قيمىل جاساۋعا, ونداي باعدارلامالارعا قاتىسۋعا بولمايدى دەپ سانايتىنداردىڭ كوزقاراسىن وزگەرتتىم. حالىق اراسىندا «ءداستۇرلى ءانشىلەردىڭ قولىنان تۇك كەلمەيدى, ۇكىلى بورىگىن كيىپ جۇرەدى دە قويادى» دەگەن جاڭساق پىكىرلەرگە بالتا شاپتىم. وسىدان كەيىن حالىق كوزقاراسىنىڭ وزگەرگەنىن بايقادىم. ومىردەگى شىنايى بولمىسىمدى, ازىلگە جاقىندىعىمدى, قازىرگى زامان اعىمىنا ىلەسكەن جان ەكەنىمدى كورسەتتىم.
– قازاق ەستراداسىندا كىمدەردى تىڭدايسىز؟
رايا, مۇعالىم
– ۋاقىت بولىپ جاتسا, بارلىعىن تىڭداۋعا تىرىسامىن. «دوس مۇقاساننان» باستاپ بارلىعىن تىڭدايمىن. عاريفوللا قۇرمانعاليەۆتىڭ اندەرىن ءسۇيىپ تىڭدايمىن. باتىستىق سارىنداعى اندەردى تىڭدايمىن دەپ ايتا المايمىن. ءداستۇرلى باعىتتا ءان سالعان سوڭ ارقاشان ءداستۇرلى ءاندى دارىپتەيمىن. قازىرگى تاڭداعى باتىستىق سارىن قازاق ءانىنىڭ ءتۇپ تامىرىن وزگەرتىپ جاتىر. ءاندى وزگەرتسەك, ءتىلدى وزگەرتسەك, وندا قازاقتىڭ بايلىعىنان نە قالادى؟ ءوزىمىزدىڭ جالپىعا ورتاق ءداستۇرلى جانە حالىق اندەرى ايتىلۋى قاجەت. تەك ايتىپ قانا قويماي, ول ءاننىڭ ءتۇپ تامىرىن, العاشقى ورىنداۋشىسىن جەتە تانۋىمىز ءتيىس. ءار حالىق ءوز ءداستۇرلى ءانىن, مادەنيەتىن ساقتاۋى قاجەت.
– حالىق اراسىندا ونەر ادامى ۇيدە وتىرمايدى دەگەن پىكىر بار. گاسترولدىك ساپارلارعا قانشالىقتى ءجيى شىعاسىز؟
ريزا
– سوڭعى ۋاقىتتا گاسترولدىك ساپارلارعا شىعىپ جۇرگەنىم جوق. كوبىنەسە ارالاس كونتسەرتتەرگە قاتىسىپ ءجۇرمىن. بۇرىن گاسترولدىك ساپارلاردى ءوزىم ۇيىمداستىرىپ, وبلىستاردى تۇگەل ارالاپ, 6-7 اي جۇرەتىنمىن. قازىرگى تاڭدا ءبىراز اتقارىلماعان شارۋالارىم بار. سولارعا كىرىسىپ جاتىرمىن. الايدا شاقىرعان جەردەن قالمايمىن.
– رەپەرتۋارىڭىزداعى قاي ءاندى ءومىرباياندىق دەپ ايتا الاسىز؟
دينارا
– ومىرىمدەگى جىعىلىپ بارىپ ءسۇرىنىپ تۇرعان جاعدايدان سوڭ ساحناعا ەكى-ءۇش جىل شىقپاي, 1999 جىلى ەسترادا باعىتىندا العاش رەت «دوستارىم» اتتى انمەن شىقتىم. بۇل – نەگىزىندە ورالحان كوشەروۆتىڭ ءانى. ول كىسى اۋرۋحانادا جاتقانىندا دوستارى ىزدەپ بارعاندا تۋعان ءان ەكەن. مەن وسى ءاندى ورىنداپ شىققاندا, حالىق اراسىندا وسى ءان جايلى «ءوز تاعدىرىمەن بايلانىستى ءان ەكەن, ءوزىنىڭ ءانى ەكەن» دەگەن سوزدەر تاراعان-دى. تاعدىرىممەن جاي سايكەس بولعان ءان ەدى.
جانار سالىباي,
ەۇۋ ستۋدەنتى