استانا قالاسى كولىكتەگى ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ كينولوگيالىق ورتالىعى اۋە, تەمىرجول كولىكتەرىندە ەسىرتكى مەن جارىلعىش زاتتاردى تابۋدا, قىلمىسكەرلەردى قۇرىقتاۋدا جاقسى ناتيجە كورسەتىپ ءجۇر. جاقىندا كينولوگيالىق ورتالىقتىڭ شاعىن پيتومنيگىنە بارىپ, ونداعى ءيىسشىل يتتەردىڭ جايىمەن تانىستىق.
6 جىل بۇرىن بوي كوتەرگەن ورتالىقتا ۇزىن-سانى 70-كە جۋىق قىزمەتتىك-ىزدەستىرۋ ءيتى بار ەكەن. ولاردىڭ بارلىعى – الماتىدا ورنالاسقان ءىىم كينولوگيالىق ورتالىعىنىڭ «تۇلەكتەرى». سەبەبى, ىشكى ىستەر ورگاندارىنداعى ءيىسشىل يتتەردىڭ بارلىعى الدىمەن وسى ورتالىقتا ۇيرەتىلەدى.
كينولوگيا ورتالىعىنىڭ باستىعى پوليتسيا مايورى قانات جاكەنوۆتىڭ ايتۋىنشا, جاتتىقتىرۋ مەن ۇيرەتۋگە كوبىنە نەمىس وۆچاركاسى, سپانيەل جانە لابرادور-رەتريۆەر تۇقىمىنداعى يتتەر قولايلى. ال, ولاردى اسىراپ-باپتاۋ ءۇشىن از قاراجات كەتپەيتىن كورىنەدى. ويتكەنى, ولاردىڭ قۇرامى پايدالى دارۋمەندەر مەن ەلەمەنتتەرگە اسا باي تاعامدارىن فرانتسيادان ارنايى الدىرتادى ەكەن.
ورتالىقتاعى يانا, لادا, مارگو, مونا, ۆيتا, دجەك دەگەن يتتەر 2-3 جاستا كورىنەدى. ءيىسشىل حايۋاندار شامامەن 8 جىل قىزمەت ەتەدى ەكەن. وسىنشا ۋاقىتتان كەيىن ءيىس سەزۋ قابىلەتى تومەندەي باستاعان يتتەر «قۇرمەتتى» دەمالىسقا شىعادى.
«يت – ادامنىڭ دوسى» ەكەندىگىنە كامىل سەنەتىن وسى ورتالىقتىڭ كينولوگ-ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا, يت ءبىر سەكۋند يىسكەگەن ءيىستى 5 جىلعا دەيىن ۇمىتپايدى. اداممەن سالىستىرعاندا سەزۋ قابىلەتى 10 مىڭ ەسە كۇشتى. تۇنگى ۋاقىتتا ءبىز 5 مەتردەن كورەتىن بولساق, ولار 100 مەترگە دەيىن قوزعالعان قىبىر-سىبىردى بايقاپ, 25 مەترگە دەيىن داۋىستى اجىراتادى. ءتىپتى, ەسىرتكى زاتى ءبىر مەتر تەرەڭدىكتە جاتسا دا تاۋىپ الادى. قىزمەتتە ءيتتىڭ وسى قابىلەتىن ءتيىمدى پايدالانىپ جۇرگەن كاسىبي كينولوگ-مامان بۇل سالاعا قىزمەتكە ورنالاسام دەۋشىلەر الدىمەن ءيتتى جاقسى كورۋى, ونى تۇسىنە الۋى كەرەكتىگىن دە ايتىپ ءوتتى.
كينولوگتار بۇل سالاعا كەزدەيسوق كەلە المايدى. ەڭ باستىسى, يتپەن ءتىل تابىسا ءبىلۋ كەرەك. بۇل ورتالىقتا ونداي ماماندار دا از ەمەس. ورتالىقتا جۇمىسقا دەگەن بەلسەندىلىگىمەن, جاۋاپكەرشىلىگىمەن كوزگە ءتۇسىپ جۇرگەن الماس داۋلەتۇلى جاس بولسا دا ءوز قىزمەتىن جەتىك مەڭگەرگەن. شۇعىل قوڭىراۋ تۇسكەن بويدا «مارگو» ەسىمدى يتىمەن اۋە, تەمىرجول كولىكتەرىنەن زاڭسىز ارەكەتتەردى اشكەرەلەۋگە دا-يىن. توبەت تاربيەلەۋدىڭ قىر-سىرىن مەڭگەرگەن, جان-جاقتى دايىندىقتان وتكەن كينولوگ-ماماندار ءيىسشىل يتتەرمەن جەدەل توپتىڭ قۇرامىندا وقيعا بولعان جەرگە شۇعىل جەتىپ, قىلمىسكەردىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ, ونى قولعا تۇسىرۋگە كوپ سەپتىگىن تيگىزەدى.
«جاز ماۋسىمى كەلدى. ەسىرتكىگە قارسى كۇرەستىڭ قىزاتىن كەزى. يتتەردىڭ بارىنشا ءتيىمدى, كاسىبي تۇردە جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن, بۇگىننەن باستاپ قامدانىپ جاتىرمىز. دايىندىقتارى دا جامان ەمەس. يتتەرمەن كۇندەلىكتى جاتتىعۋلار جۇرگىزىلۋدە. مىسالعا ايتاتىن بولساق, جۋىردا, بەلگىسىز ءبىر ەر ازامات قوڭىراۋ شالىپ, «استانا قالاسىنىڭ اۋەجايىنداعى ۇشاقتىڭ بىرىنە شاھيد بەلدىگىمەن ءبىر ايەل وتىردى» دەگەن حابارلاما ءتۇستى. دەرەۋ كينولوگ-ماماندار قىزمەتتىك-ىزدەستىرۋ يتتەرىن الىپ, اۋەجايعا باردىق. جەدەل ىزدەستىرۋ شارالارىن جۇرگىزىپ, حاباردىڭ جالعان ەكەندىگىن انىقتادىق», – دەيدى كولىكتەگى ءىىد كينولوگيالىق ورتالىعىنىڭ باستىعى ق.جاكەنوۆ.
