كلارا تولەنباەۆا, ءانشى: ۇلتتىق ونەر سۇراۋسىز قالمايدى

– ءداستۇرلى ءاننىڭ قىر-سىرىن تولىق مەڭگەرگەننەن كەيىن, ەستراداعا شامام كەلە مە, سونى سىناپ كورگىم كەلدى. سول باعىتتا ءبىراز اندەر جازعىزىپ, ورىن­داپ ءجۇرمىن. تىڭدارماندارىم جاقسى قابىلداۋدا. ەسترادا مەن ءداستۇرلى ءاندى قاتار الىپ جۇرە السام, ونەرگە قوسقان زور ۇلەسىم ەمەس پە؟!

ءسىزدىڭ رەپەرتۋارىڭىزدا سىرنايمەن شىرقالاتىن سىر بويى مەكتەبىنىڭ اندەرى كوپ كەزدەسەدى. مۇنىڭ سىرى نەدە؟
جانار مانتاەۆا

– ءوزىم – سەمەي ءوڭىرىنىڭ تۋما­سىمىن. كونسەرۆاتوريادا وقىپ جۇرگەنىمدە, تەك قانا ارقانىڭ ماقامى بويىنشا ءان سالىپ ءجۇردىم. كەيىننەن باتىستىڭ, جەتىسۋدىڭ, سىر بويىنىڭ اندەرىن دە ۇيرەندىك. سىرنايمەن ءان سالۋ ءداستۇرىن قالىپتاستىرعان مايرا اپامىز بەن نارتاي اتامىزدىڭ ءىزىن جالعاعىم كەلدى. ءان-قورجىنىمدا سىر بويىنىڭ, ونىڭ ىشىندە نارتاي اندەرىنىڭ كوپ كەزدەسۋى سوندىقتان.
مەنىڭ بۇل اسپاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىعىمدى وياتقان – مۋ­زىكا مەكتەبىندە ءدارىس بەرگەن ۇستازىم ساۋلە جۇماحمەتوۆا. وتە مادەنيەتتى, كوپكە ۇلگىلى اپايىما قىزىققاندىقتان, بايان­دى مەڭگەرەمىن دەپ ماقسات ەتتىم.

بوس ۋاقىتىڭىزدى قالاي وتكىزەسىز؟
جۇماجان, وقىرمان

قولىم قالت ەتسە, گۇل وسىرگەندى, قىزىقتى كىتاپتار وقىعاندى ۇناتامىن.

بۇگىندە ءداستۇرلى ءان, ەستارادالىق ءان دەپ ءبولىپ قارايدى. سىزدىڭشە, وسى دۇرىس پا؟
بانۋ, ستۋدەنت

– دۇرىس ەمەس. انشىگە ءداستۇرلى ءانشى, ەسترادا ءانشىسى دەپ ەمەس, تەك قانا ءانشى دەپ قاراۋ كەرەك. ال ەسترادا – ءبىزدىڭ زامانىمىزعا قاتتى اعىسپەن كەلگەن ۇلكەن تولقىن. الايدا, مۇنىڭ جانىندا ءداستۇرلى ءان قالتارىستا قالىپ, تىڭدالماي جاتىر دەگەن ءسوز ەمەس. بۇل دا ءبىر ۋاقىتشا قۇبىلىس. وتكەن عاسىرلاردا ماناربەك ەرجانوۆ, قوسىمجان باباقوۆ, جۇسىپبەك ەلەبەكوۆ, جانىبەك كارمەنوۆ, قايرات بايبوسى­نوۆ ءداستۇرلى ءاننىڭ شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋىنە ءوز ۇلەسىن قوستى. قازىر ەسترادا جاقسى جاندانۋدا. ءوزىنىڭ تىڭدارمانى بار ۇلتتىق ونەرىمىز ەشقاشان سۇراۋسىز قالمايدى.

ءداستۇرلى ءاندى ناسيحاتتاپ جۇرگەن زامانداستارىڭىزعا كوڭىلىڭىز تولا ما؟
باحىتگۇل ءابىلوۆا

– ءداستۇرلى انگە سۇرانىس ازايعانمەن, ونىڭ دەڭگەيى بۇگىندە جوعارى دەپ سانايمىن. بىزگە ءاردايىم ۇلگى بولعان اعا-اپالارىمىز: «قازىرگى جاستاردىڭ ارىنى قاتتى, ەرتەڭگى كۇنى ءداستۇرلى ءاندى حالىققا كەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا سۇبەلى ۇلەس قوساتىن وسىلار بولادى» دەپ وزدەرىنىڭ پىكىرلەرىن جەتكىزىپ جاتادى. وسىعان قاراپ-اق, دەڭگەيىمىزدىڭ ءبىرشاما ىلگەرىلەگەنىن كورۋگە بولادى.

جارىڭىز دا ونەر ادامى ەكەن. بالالارىڭىزدىڭ دا ونەرگە بەيىمى بار ما؟
ايشا ومىراليەۆا, وقۋشى

– جارىمنىڭ ونەر ادامى بولعانى ماعان بەرىلگەن باق دەپ ەسەپتەيمىن. مەدەت – «الامان» توبىنىڭ ءانشىسى. كوپشىلىك نازارىنا ىلىككەن اندەرىمنىڭ ءبىرى – «جىبەك سەزىمنىڭ» اۋەنىن جازعان. كونسەرۆاتوريادا قاتار وقىپ, ستۋدەنتتىك ءومىرىمىز بىرگە ءوتتى. ەكەۋمىز دە بەكبولات تىلەۋحانوۆتان ءتالىم الدىق. شىعارماشىلىقتىڭ ادامى بولعاندىقتان, مەنىڭ ونەرىمە تۇسىنىستىكپەن قارايدى. «سەن وقىدىڭ, قانشاما جىل ىزدەندىڭ, سوندىقتان ونەرىڭدى جارىققا شىعارۋعا ءتيىسسىڭ» دەپ ءاردايىم قولداۋ ءبىلدىرىپ وتى­رادى. ايەل – وتباسىنىڭ ۇيىتقىسى بولعاندىقتان, بالالارىمىزدىڭ تاربيەسى – مەنىڭ موينىمدا. شىعارماشىلىق جۇمىستارىمنىڭ بارلىعىن مەدەت ءوزى رەتتەپ, گاسترولدىك ساپارلارعا شىعۋىما دا سەپتىگىن تيگىزىپ, بارلىق جاعدايىمدى جاساپ وتىرادى. سوندىقتان بىزدە ونەر جاعىنان كەلگەندە تۇسىنبەۋشىلىك جوق, ءاردايىم ءبىر-ءبىرىمىزدى قولداپ وتىرامىز. ونەر دەگەن اكەنىڭ قانىمەن, انانىڭ سۇتىمەن سۇيەككە سىڭەدى. بالالارىمىز دا ونەردەن قۇرالاقان ەمەس. ۇلكەن قىزىمىز اقكەربەز – №38 قازاق مەكتەپ-ليتسەيىندە بەتكەۇستار وقۋ وزاتى. پاتريوتتىق اندەردىڭ بايقاۋىنان باس جۇلدەنى جەڭىپ الدى. ال, ەكىنشى قىزىم ايگەرىم ءالى بالاباقشادا تاربيەلەنىپ جاتىر. ول دا ەرتەڭگىلىكتەردە ءان ايتادى. نۇرساماتىمىز ءالى كىشكەنتاي.

ءسىز «ناعاشىما» دەگەن ءاندى شىعارعالى جاتىرمىز. ءانى مەدەت سالىقوۆتىكى, ءسوزىنىڭ اۆتورى بەلگىسىز. مەدەت ءسوزىن ۇيالى تەلەفوننان تىڭداپ, كوڭىلىنەن شىققان سوڭ ءانىن جازعان ەدى. قازىر اۆتورىن ىزدەستىرۋ ۇستىندەمىز» دەگەن ەدىڭىز. سۇرايىن دەگەنىم, ولەڭنىڭ اۆتورى تابىلدى ما؟
گۇلجانار راحىمبەكوۆا, وقۋشى

تابىلدى. بەلگىلى اقىن تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ ولەڭى ەكەن. قازىر بۇل ءاندى ورىنداپ ءجۇرمىن.

«ءداستۇرلى انگە سۇرانىس ازايدى, بۇل ونەر ءتۇرى كەنجەلەپ قالدى» دەگەن پىكىرگە نە ايتاسىز؟
تيمۋر جاڭعابىل, ستۋدەنت

– مۇنداي پىكىرمەن كەلىسپەيمىن. ءحىح عاسىردا نەگىزىن سالعان ءداستۇرلى ءاندى ورىنداۋشىلار حح عاسىردا بىزگە جەتكىزدى. كۇنى بۇگىنگە دەيىن ءداستۇرلى ءان ءوزىنىڭ قالىبىن جويعان جوق. ەسترادا جانرى توتەننەن كەلىپ, از ۋاقىتتىڭ ىشىندە بەلەڭ العان ءبىر تولقىن سەكىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا فونوگراممانىڭ ارقاسىندا انشىلەردىڭ قاتارى كوبەيدى. ەگەر دە, «فونو­گراممامەن ءان ايتۋعا تىيىم سالىنسىن» دەگەن زاڭ قابىلداناتىن بولسا, تەك كومەيىنە بۇلبۇل ۇيا سالعان انشىلەر عانا ونەر ساحناسىندا قالار ەدى.

ارنايى ستيليستەرىڭىز بار ما؟
گاۋھار اليەۆا, وقۋشى

– مەن ساحنالىق كيىم ۇلگىلەرىن «ايگەرىم» تىگىن سا­لونىندا جانە قايروللا دەگەن تىگىنشىگە تىكتىرەمىن. كوبىنە كيىم ۇلگىلەرىن گازەت-جۋرنال­داردان, كىتاپتاردان قاراپ, ءوزىم تاڭدايمىن.