وتان قورعاۋ – ءار ازاماتتىڭ بورىشى
«اقشامدا» ايتىلعان اقيقاتتىڭ» كەزەكتى باسقوسۋىنا قورعانىس سالاسىندا قىزمەت ەتەتىن, اسكەرمەن بايلانىسى بار ازاماتتاردى شاقىردىق. قازىرگى تاڭدا اسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردى جيناقتاۋ, ىرىكتەۋ ناۋقانى قىزۋ جۇرۋدە. تاقىرىپ تا وسى باعىتتا, كەلۋشىلەر ناۋقان بارىسىنداعى ماسەلەلەردى, ءتۇيىندى دۇنيەلەردى بارىنشا قاۋزادى. وربىگەن اڭگىمەنىڭ قىسقاشا نۇسقاسىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنساق…
العاشقى لەك اتتاندى
ءتىلشى: باۋىرجان اعا, العاشقى ساۋالىمىزدى سىزگە قويساق. اڭگىمە باسىندا اسكەرگە شاقىرۋ ناۋقانىنىڭ قالاي ءجۇرىپ جاتقانىن اڭگىمەلەپ بەرسەڭىز.
پولكوۆنيك
باۋىرجان لەكەروۆ, استانا قالاسى قورعانىس ىستەرى جونىندەگى دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى:
– قازىرگى تاڭدا 1989-1998 جىلدارى تۋعان ازاماتتاردى كەزەكتى مەرزىمدى اسكەري قىزمەتكە شاقىرۋ ناۋقانى باستالىپ, بەلسەندى جۇرگىزىلۋ ۇستىندە. ناۋقاندىق شارا جەلتوقسانعا دەيىن جالعاساتىنىن ايتا كەتەيىن. مۇندا ءبىز اسكەرگە مەرزىمدى قىزمەتكە 700 ازاماتتى جىبەرۋگە ءتيىسپىز. ونىڭ 240-ى قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ قاتارىنا الىنسا, قالعانى ۇقك شەكارا قىزمەتىنە, مەملەكەتتىك كۇزەت قىزمەتىنە, ۇلتتىق گۆاردياعا جونەلتىلەدى.
ايرىقشا اتاپ وتەيىن, اعىمداعى جىلدىڭ 1 قازانىنان باستاپ استانا قالاسى بويىنشا قورعانىس ىستەرى جونىندەگى دەپارتامەنتى مەن اكىمدىگى ۇجىمىنىڭ ۇيىمداسقان ءىسىنىڭ ارقاسىندا قازاقستاندا ءبىرىنشى بولىپ بولاشاق ساربازداردىڭ العاشقى لەگىن مەرزىمدى قىزمەتكە اتتاندىردى. 43 اسكەرگە شاقىرىلۋشىنى «وتان-انا» مونۋمەنتى الدىنداعى الاڭنان شەكارا قىزمەتىنىڭ تەڭىز شەپتەرىنە, ياعني اقتاۋعا اتا-انالارىمەن, تۋعان-تۋىستارىمەن, ەل اعالارىمەن بىرگە سالتاناتتى جاعدايدا شىعارىپ سالدىق.
ءتىلشى: كەلەسى ساۋالىمىز دا سىزگە قاتىستى بولىپ تۇر, بولاشاق ساربازداردى ىرىكتەۋ, قاي جاققا باراتىنىن انىقتاۋ قالاي جۇزەگە اسادى؟
پولكوۆنيك باۋىرجان لەكەروۆ:
– بارشامىزعا بەلگىلى, ەلباسى – قازاقستان رەسپۋبليكاسى قارۋلى كۇشتەرىنىڭ جوعارعى باس قولباسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ: «قارۋلى كۇشتەر سان جاعىنان كوپ ەمەس, ۇتقىر جانە شىنايى ۇرىسقا قابىلەتتى بولۋى ءتيىس» دەگەن. بۇل تۇرعىدا, اسكەري بولىمدەرگە جونەلتىلەتىن اسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردىڭ سانى دا كوپ ەمەس. جاستارىمىزدىڭ سانى اسكەرلەردى جاساقتاۋ ءۇشىن كەرەكتى مولشەردەن جەتىپ ارتىلادى. وسىعان بايلانىستى «جۇزدەن جۇيرىك, مىڭنان تۇلپار» بولاتىندار عانا تاڭدالۋدا. اۋداندىق, قالالىق, وبلىستىق ماڭىزى بار قالانىڭ اسكەرگە شاقىرۋ كوميسسياسى ازاماتتاردى مەرزىمدى اسكەري قىزمەتكە شاقىرۋ جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسى قارۋلى كۇشتەرىنىڭ ءتيىستى ءتۇرى مەن تەگىنە, باسقا دا اسكەرلەرى مەن اسكەري قۇرالىمدارىنا تاعايىنداۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ كەزىندە ولاردىڭ وندىرىستىك بىلىكتىلىگى مەن ماماندىعىن, دەنساۋلىق جاعدايىن ەسكەرەدى. وسىعان بايلانىستى زىمىران, اۆياتسيا, بروندى تانك تەحنيكاسىن جانە راديوتەحنيكالىق اپپاراتۋرا شىعارۋمەن بايلانىستى ۇيىمداردا جۇمىس ىستەيتىن اسكەرگە شاقىرىلۋشىلار ءتيىستى اسكەر تۇرلەرى مەن تەكتەرىن جاساقتاۋعا جىبەرىلەدى. رەجيمدىك جانە ارنايى ءبولىمدەردى جاساقتاۋ ءۇشىن كورسەتىلگەن كوماندالارعا الدىن الا ىرىكتەلگەن اسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردى ۇسىنامىز. سول سياقتى, اەروۇتقىر اسكەرلەرىن جاساقتاۋ ءۇشىن كەمىندە جالپى ورتا ءبىلىمى, جاقسى دەنە ءبىتىمى بار جانە ءبىرىنشى كەزەكتە ءپاراشيۋتشى سپورتشىلار قاتارىنان ءاسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردى ىرىكتەۋ جۇزەگە اسىرىلادى. رەسپۋبليكالىق ۇلاندى جاساقتاۋ ءۇشىن جاقسى دەنە دايىندىعى, كەمىندە جالپى ورتا ءبىلىمى بار اسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردى باسىم تارتىپپەن ىرىكتەۋ جۇزەگە اسىرىلادى. جوعارى ءبىلىمى بار اسكەرگە شاقىرىلۋشىلار وقۋ-جاتتىعۋ بولىمدەرىنە ولاردىڭ بىلىمىنە جانە اسكەري دايارلىق بەيىنىنە ۇقساس ماماندىقتار بويىنشا جىبەرىلەدى. ماتەماتيكا, فيزيكا جانە ينجەنەرلىك-ەكونوميكالىق فاكۋلتەتتەردى بىتىرگەن ازاماتتار راديوتەحنيكالىق, زەنيتتىك-زىمىران بولىمدەرىنە, قارۋلى كۇشتەردىڭ بارلىق تۇرلەرىنىڭ, باسقا دا اسكەرلەرى مەن اسكەري قۇرالىمداردىڭ بايلانىس بولىمدەرىنە شىعارىپ سالىنادى. اۋىل شارۋاشىلىعىن مەحانيكالاندىرۋ جانە ەلەكترلەندىرۋ فاكۋلتەتتەرىن بىتىرگەن اسكەرگە شاقىرىلۋشىلار تانك, اۆياتسيا, زەنيتتىك-زىمىران بولىمدەرىنە جانە توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىنىڭ ازاماتتىق قورعانىس بولىمدەرىنە, ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ىشكى اسكەرلەرىنە جىبەرىلەدى.
مەديتسينا جانە فارماتسەۆتيكا فاكۋلتەتتەرىن بىتىرگەن بولاشاق ساربازداردى قارۋلى كۇشتەرگە, باسقا دا اسكەرلەر مەن اسكەري قۇرالىمدارعا تيىسىنشە كىشى مەديتسينالىق پەرسونال لاۋازىمدارىنا اتتاندىرامىز. وقۋ-جاتتىعۋ بولىمدەرىنە جانە سەرجانتتاردى, سارباز مامانداردى دايارلاۋعا ارنالعان مەكتەپتەرگە كەمىندە جالپى ورتا ءبىلىمى جانە جوعارى مورالدىق قاسيەتتەرى بار اسكەرگە شاقىرىلۋشىلار قاتارىنان قاتاڭ دەربەس تارتىپپەن ىرىكتەلەدى.
جاستار دەرتىنە الاڭداپ, دابىل قاعاتىن ءسات جەتتى
ءتىلشى: ءبارىمىز بىلەتىندەي, جاستاردىڭ اسكەري بيلەت الۋىنا جوعارى وقۋ ورنىندا دا مۇمكىندىك بار. ال ونداعى اسكەري قىزمەت قالاي ۇيىمداستىرىلاتىنى تۋرالى قايرات اعا بايانداپ بەرسە…
زاپاستاعى ءبىرىنشى دارەجەلى كاپيتان قايرات باينازاروۆ, قازاق گۋمانيتارلىق زاڭ ۋنيۆەرسيتەتى اسكەري كافەدرا باستىعىنىڭ ورىنباسارى:
– وتان قورعاۋ ىسىندە ءاربىر قۇرىلىم, مەكەمە, وقۋ ورنى اسا جاۋاپكەرشىلىك تانىتۋ كەرەك دەپ بىلەمىن. مەن الدىمەن ءوزىمىزدىڭ كافەدرا جايىن ايتا كەتەيىن. ماسەلەن, بۇگىنگى كۇنى قازاق گۋمانيتارلىق زاڭ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسكەري كافەدراسىندا 536 ستۋدەنت ءبىلىم الۋدا. ولاردىڭ 319-ىن بيىلعى وقۋ جىلىندا قابىلدادىق. نەگىزى, باستاپقى قۇجات تاپسىرعانداردىڭ سانى 437 بولعان. جۇزدەن اسا ستۋدەنتتىڭ جولى بولمادى. ولاردىڭ دەنىندە جۇرەك اۋرۋى, كوزدىڭ كورمەۋى, قان اينالىمى قىسىمدارىنىڭ جوعارىلىعى نەمەسە تومەندىگى سەكىلدى دەرتتەر كوپ كەزدەسەدى. بۇل – جالعىز ءبىزدىڭ ستۋدەنتتەرگە ءتان اۋرۋلار ەمەس, قازىرگى جاستاردىڭ باسىم كوپشىلىگىندە بار دەرتتەر.
ءبىز ەكى جىلدىق ساباق بارىسىندا دەنە تاربيەسىنەن گورى تەوريالىق بىلىمگە نازار اۋدارامىز. ويتكەنى ولاردىڭ اسكەري بيلەتتەرىمەن قاتار, لەيتەنانت شەنى قوسا بەرىلەدى.
ءبىلىم سالاسىنداعى وسىنشا جىلعى تاجىريبەمدە بايقاعان ءبىر نارسەمدى ايتا كەتەيىن, جاستاردىڭ جىلدان جىلعا وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرى جوعارىلاپ كەلەدى. ولار دەنە تاربيەسىنە قاتىستى جيىندارعا, جاتتىعۋلارعا بەلسەنە اتسالىسادى. ءبىز ولاردى ءتۇرلى جارىستارعا, بايقاۋلارعا قاتىستىرامىز. قۇلشىنىستارى ەرەكشە.
تاعى دا ايتا كەتەرىم, اسكەري كافەدراداعى ساباق اپتاسىنا ءبىر-اق كۇن جۇرگىزىلگەنىمەن, ستۋدەنتتەر اسكەري بيلەت الار الدىندا بىرنەشە سىناق تاپسىرادى. ءبىرىنشى ەتاپتا 90 ساعاتتىق, ەكىنشى ەتاپتا 138 ساعاتتىق جيىنعا قاتىسادى. ونىڭ ىشىندە اسكەري بولىمدەردە وتەتىن جيىندار بار. مۇنداي ەمتيحانداردان وتە الماي قالاتىندار دا كەزدەسەدى. دەسە دە, اسكەري بيلەتكە ءبىلىمى, ءبىلىكتىلىگى, دەنە تاربيەسى جاعىنان شىڭدالىپ, اسكەري قىزمەتكە دايىن بولىپ جەتەدى.
ءتىلشى: قايرات اعا جاستار اراسىندا كوپ كەزدەسەتىن اۋرۋلاردى ايتىپ قالدى. راسىندا, «اسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردىڭ اراسىندا جارامسىز بولىپ قالاتىندارى كوپ» دەگەن اڭگىمەنىڭ پايدا بولعانىنا ءبىراز بولدى. جاستاردىڭ دەنى قانداي دەرتكە شالدىققان, ءانۋار؟
ءانۋار اۋباكىروۆ, استانا قالاسى قورعانىس ىستەرى ءجونىندەگى دەپارتامەنتى مەديتسينالىق قىزمەتىنىڭ كاپيتانى:
– قازىرگى اسكەرگە شاقىرۋشىلاردى مەديتسينالىق تەكسەرۋدەن وتكىزگەندە, ءۇشىنشى دارەجەلى مايتابان دەرتىن كوپ كەزدەستىرەمىز. سونىمەن قاتار, جاس جىگىتتەردىڭ دەنساۋلىعىندا اس قورىتۋ جۇيەسىنىڭ, زات الماسۋ پروتسەسىنىڭ بۇزىلعاندىعى, گيپوتالامين سيندرومى, ياعني دەنە سالماعىنىڭ ارتۋى, بورپىلداق سەمىزدىك ءجيى بايقالادى. سوڭعى اۋرۋلاردىڭ كوبەيۋىن دارىگەر-ماماندار فاست-فۋد ونىمدەرىمەن, ەنەرگەتيكالىق سۋسىندارمەن بايلانىستىرادى. مۇنداي تاعام تۇرلەرىن كۇندەلىكتى ومىرىندە كوپ پايدالاناتىن جاستاردىڭ دەنساۋلىعىنا الاڭدايتىن بولساق, ەندىگى دابىل قاعاتىن مەزگىل جەتتى دەپ ويلايمىن.
ءتىلشى: رادجان, وسى ورايدا اسكەردەگى سۋيتسيد جاعدايىن ايتا كەتسەڭىز. بۇل – كوپتەگەن اتا-انانى الاڭداتقان ماسەلە. ءاسكەرگە كەتىپ, ءمايىتى ورالعان جىگىتتەردىڭ مىسالىن كوپتەپ تىزبەلەۋگە بولادى.
پودپولكوۆنيك رادجان جانىسوۆ, 68665 اسكەري ءبولىمى دەسانتتىق-شابۋىلداۋشى بريگادا كومانديرىنىڭ تاربيە جانە يدەولوگيالىق جۇمىستار جونىندەگى ورىنباسارى:
– اسكەردەگى سۋيتسيد جاعدايىنا كەلسەك, ءوز-وزىنە قول جۇمساۋ كەز كەلگەن قوعامدا بار, ازاماتتىق ءومىردىڭ قانداي سالاسىندا دا كەزدەسەدى. مەكتەپتەگى وقۋشىلار دا, قاراپايىم جۇمىسشى دا وزىنە قول جۇمساپ جاتقانىن ەستىپ-ءبىلىپ ءجۇرمىز. مىنە, اسكەردەگى جىگىتتەردىڭ دە سۋيتسيدكە بارۋى قانداي دا ءبىر قىسىم كورىپ, ۇرىپ-سوعۋعا شىداماعاندىقتان ەمەس. ولاردىڭ بويىنداعى ءبىر كەسەل دەپ بىلەمىن. ايتپەسە, اسكەري ءبولىم ءبىر جىلدا شاقىرىلۋشىلاردىڭ ەكى لەگىن قابىلداپ الاتىن بولسا, ولار ءبىر-بىرىمەن ەشقاشان بايلانىستا بولمايدى. ولار وفيتسەرلەر تاراپىنان قاتاڭ باقىلاۋدا. راس, بۇرىندارى اسكەرگە العاش بارعاندار كەيىن كەلگەندەرگە قىسىم كورسەتىپ, «دەدوۆششينا» بولعانىن مويىنداۋ كەرەك. ال قازىر بۇل ۇردىستەن بارلىق اسكەري بولىمدەر ايىققان.
اسكەر – ءومىر مەكتەبى
ءتىلشى: باۋىرجان اعا, مەكەمەلەرىڭىزدىڭ اسكەرگە شاقىرۋدان جالتارعانداردى انىقتايتىن قانداي «قۇرالدارى» بار؟ انىقتالعان جالتارۋشىلاردى قانداي جازا توسادى؟
پولكوۆنيك باۋىرجان لەكەروۆ:
– اسكەرگە شاقىرىلۋشىلاردىڭ اۋداندىق, قالالىق, وبلىستىق ماڭىزى بار قالانىڭ اسكەرگە شاقىرۋ كوميسسياسىنا دالەلدى سەبەپتەرسىز كەلمەگەن, سونداي-اق ازاماتقا شاقىرتۋ قاعازىن جەكە وزىنە بەرۋ مۇمكىن بولماعان بارلىق جاعدايلار تۋرالى قورعانىس ىستەرى جونىندەگى باسقارمالاردىڭ باستىقتارى ولاردى ىزدەستىرۋ ءۇشىن ىشكى ىستەر ورگاندارىنا حابارلايدى. اسكەرگە شاقىرۋدان قاساقانا جالتارعان, سونداي-اق ازاماتتاردىڭ اسكەرگە شاقىرۋ پۋنكتتەرىنە ۋاقتىلى كەلۋىنە كەدەرگى كەلتىرگەن ادامدارعا جينالعان ماتەريالدار قولدانىستاعى زاڭناماعا سايكەس ولاردى جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ ءۇشىن ءتيىستى ورگاندارعا تاپسىرىلادى. ازاماتتاردىڭ اسكەرگە شاقىرۋ پۋنكتتەرىنە كەلمەۋىنىڭ دالەلدى سەبەپتەرىنە ەڭبەككە جارامدىلىعىنان ايىرىلۋعا بايلانىستى ناۋقاستانۋى, باسقا ادامنىڭ كومەگىنە مۇقتاج, تولىق مەملەكەتتىك قامتاماسىز ەتۋدە تۇرماعان, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىندا ولارمەن بىرگە نەمەسە بولەك تۇراتىن جاقىن تۋىستارى نەمەسە زاڭ بويىنشا وتباسى مۇشەلەرىن اسىراۋعا مىندەتتى باسقا دا ادامدار بولماعان كەزدە اسكەرگە شاقىرىلۋشى ادام تاراپىنان كۇتىمدى تالاپ ەتەتىن جاقىن تۋىسىنىڭ قايتىس بولۋى نەمەسە ناۋقاستانۋى, ازاماتتىڭ جەكە ءوزىنىڭ كەلۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرعان تابيعي نەمەسە تەحنوگەندىك سيپاتتاعى توتەنشە جاعدايلار جاتادى. كەلمەۋ سەبەپتەرى قۇجات تۇرىندە راستالۋعا ءتيىس.
ءتىلشى: بارلىعىڭىز دا اسكەري سالانىڭ باسى-قاسىندا جۇرسىزدەر. قازىرگى جاستاردىڭ وتان قورعاۋعا دەگەن قۇلشىنىسى قانداي؟
زاپاستاعى ءبىرىنشى دارەجەلى كاپيتان قايرات باينازاروۆ:
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىن قورعاۋ – ونىڭ ءار ازاماتىنىڭ قاسيەتتى بورىشى. مۇنى بارشامىز بىلەمىز. ءبىزدىڭ حالقىمىز جوعارى پاتريوتيزم رۋحىندا تاربيەلەنگەن. ادامزات تاريحىندا جەر بەتىنەن جوعالىپ كەتكەن حالىقتار مەن مەملەكەتتەر از ەمەس. تەك پاتريوتيزم جانە وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك قانا كەز كەلگەن مەملەكەتتىڭ گۇلدەنۋى مەن وركەندەۋىنە كەپىل بولار نەگىزگى كۇش. جاستارىمىز دا ەرلىكتىڭ داستانى بولعان بابالارىمىزدىڭ جولىمەن ءجۇرىپ كەلەدى. سوندىقتان بولار, ءار اسكەرگە شاقىرۋ جاسىنداعى ازاماتىمىز اسكەري كيىمدى كيىپ, جاۋىنگەرلىك كوللەكتيۆتىڭ رۋحىن سەزىنگىسى كەلەدى.
پودپولكوۆنيك رادجان جانىسوۆ:
– مەن جيىرما جىلدان بەرى قورعانىس سالاسىندا قىزمەت ەتىپ كەلەمىن. تالاي جىگىتتەردى كۇتىپ الىپ, تالاي جىگىتتەردى شىعارىپ سالدىق. تاقىرىپقا وراي ايتايىن, اسكەري بولىمدەر كەلۋشىلەردىڭ جىلدا ەكى لەگىمەن تولىعادى. ماسەلەن, سوڭعى رەت وتىز بالانى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان جەتكىزدىك. جالپى, ىشىمىزدە ەكى مىڭعا جەتپەيتىن وفيتسەرلەر مەن اسكەريلەر بار.
مەن ەندى مەرزىمدى قىزمەتكە شاقىرىلعانداردىڭ جاي-كۇيىن بىلاي بايانداسام, ءبىز الدىمەن بولاشاق ساربازداردى جەرگىلىكتى اسكەرگە شاقىرۋ پۋنكتتەرىنەن الىپ كەتەمىز. جيىرما-وتىز بالانىڭ پويىزعا وتىرعانشا ءبىر-ەكى «ليدەرى» شىعىپ ءۇلگەرگەنىن بايقايمىز. جولعا شىققان سوڭ, الگى «ليدەرلەردىڭ» ءجۇنى جىعىلىپ, وزگە «ليدەرلەر» پايدا بولادى. ال اسكەري بولىمگە كەلگەندە, ولاردىڭ دا مىسى باسىلىپ, باسقا «ليدەرلەر» شىعادى. ءبىزدىڭ كومەكشىلەرىمىز دە, جولداستارىن تاربيەلەيتىن دە وسىلار. باستاپقى 35-40 كۇننىڭ ىشىندە, ياعني انت قابىلداعانعا دەيىن جىگىتتەر اسكەر ومىرىنە ءبىرشاما ۇيرەنىپ قالادى. دەسە دە, تاڭعى التىدا تۇرىپ, مىزعىماس تارتىپكە بويۇسىنۋ وڭاي ەمەس. ولاردىڭ ىشىندە بىرەۋدىڭ جالعىزى بار, بىرەۋدىڭ كەنجەسى بار دەگەندەي. نەبىر ەركەتوتايلاردى كەزدەستىرەمىز. «مەن اسكەر تارتىبىنە كوندىگە المايدى ەكەنمىن, قاتال تارتىپكە شىداماي بارامىن, دەنە شىنىقتىرۋعا شامام كەلمەيدى, وتباسىمدى ساعىندىم» دەيتىندەر دە كەزدەسكەن. بىراق ۋاقىت وتە ولار قاسىنداعىلاردان ۇيالاتىن بولادى نەمەسە وزگە شىمىر جىگىتتەرگە ەلىكتەيدى. ايتەۋىر, ۇيرەنەدى.
سەمبەك قابيەۆ, جاۋىنگەر-ينتەرناتسيوناليست, اۋعانستان سوعىسىنىڭ ارداگەرى:
– ءار جىگىت اسكەرگە بارىپ, وتان الدىنداعى بورىشىن وتەگەنى دۇرىس. ويتكەنى اسكەر – ءومىر مەكتەبى. اسكەرگە بارعان ادام, بىرىنشىدەن, فيزيكالىق ءارى رۋحاني تۇرعىدا شىڭدالادى. جاس جىگىت ءوز بەتىنشە, بەلگىلى ءبىر تارتىپكە بەيىمدەلىپ ءومىر ءسۇرۋدى ۇيرەنەدى. وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك, اتا-اناعا, دوسقا دەگەن قۇرمەت سەزىمى ارتادى. ماسەلەن, مەن قازىر ءوزىمنىڭ كىشى ۇلىم جانىبەكتى وسكەندە اسكەري ادام بولۋعا ۇگىتتەپ, باۋلىپ ءجۇرمىن. قازىر ءتورتىنشى سىنىپتا وقيدى, جۇزۋمەن اينالىسادى. «وتان قورعاۋشى» بولامىن دەپ قويادى.
ءتىلشى: ەلىمىزدە ۇلتتىق يدەولوگيا مەن پاتريوتتىق تاربيە قانداي دەڭگەيدە دەپ ويلايسىز؟