جانۇزاق اعا ءمۇساپىردى باستاپقىدا تەلەجۋرناليست رەتىندە تانىدىم. وسىدان ون جىلداي بۇرىن ەلورداعا كوشەتىن بولىپ, الدىن الا جۇمىس ىزدەدىم. جانۇزاق كەرىمبەكۇلى سول ۋاقىتتا «قازاقستان» ۇلتتىق ارناسى اقپاراتتىق-ساراپتامالىق باعدارلامالار ديرەكتسياسىنىڭ ديرەكتورى ەكەن. كەيىننەن جانۇزاق اعانىڭ تەلەجۋرناليست قانا ەمەس, قىلقالام شەبەرى ەكەنىن ءبىلدىم.
بىرنەشە شىعارماشىلىق وداقتىڭ مۇشەسى, كوركەمسۋرەت اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى جانۇزاق ءمۇساپىر اسقارالى الپىس جاستىڭ تورىنە شىعىپ وتىر. جەر ءجانناتى – جەتىسۋ وڭىرىندە دۇنيەگە كەلگەن ول اسەم تابيعات اياسىندا ءوسىپ, ونەرگە قۇشتارلىقتى توپىراعىنان ءسىڭىردى. اتا-انا تاربيەسى دە سۋرەتشى بولىپ قالىپتاسۋىنا ۇلكەن ىقپالىن تيگىزدى. كىشكەنتايىنان قولونەرگە باۋلىپ, اعاشتان ويۋ ويىپ, تاسپا ءتىلۋدى, تەرى وڭدەۋدى ۇيرەتتى.
اباي اتىنداعى پەداگوگيكالىق ينستيتۋتتىڭ كوركەمسۋرەت فاكۋلتەتىن بىتىرگەننەن كەيىن مۇعالىم, مەكتەپ ديرەكتورى بولدى. ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى الماتى مەملەكەتتىك تەاتر-كەسكىندەمە ينستيتۋتىندا (قازىرگى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى) وقىتۋشى جانە «قازاقفيلم» كينوستۋدياسىندا سۋرەتشى-رەجيسسەر بولىپ ەڭبەكتەندى.
ال تەلەجۋرناليستيكاداعى جولى «الماتى» جانە «راحات» تەلەارنالارىنان باستالدى. وسى تەلەارنالاردا 14 جىل جۇمىس ىستەدى. ودان سوڭ «حابار», «قازاقستان», «مادەنيەت», «ءبىلىم جانە مادەنيەت» تەلەارنالارىندا جەمىستى جالعاستى. قازىر دە تەلەجۋرناليستيكادان قول ۇزگەن جوق, «اباي» تەلەارناسىندا «قۇدىرەتتى قىلقالام» اتتى سۋرەتشىلەردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان باعدارلامانى جۇرگىزەدى.
«سۋرەتشىلىك پەن جۋرناليستيكا – مەنىڭ قوس قاناتىم» دەيدى جانۇزاق كەرىمبەكۇلى. «…جاقسى سۋرەتشى بولۋ ءۇشىن قۇمنىڭ ىشىندە تۋ نەمەسە ءوسۋ, ەڭ بولماسا ونى ءجيى كورىپ تۇرۋ كەرەك. جاركەنتتىڭ قۇمى ءابىلحان قاستەەۆكە نەبىر ورنەكتى كورسەتسە كەرەك. قىزىلقۇمنىڭ ساعىمى مەن شەكسىزدىگى توقبولات توعىسباەۆ, ەربولات تولەپباەۆ باستاعان ءبىر توپ سۋرەتشىگە ءتان. مارقۇم ساكەن عۇماروۆتىڭ ءاربىر سۋرەتىنىڭ استارىندا, ارنايى سالىنباسا دا, نارىننىڭ قۇمى ايشىقتالىپ جاتاتىن. قاپشاعايدىڭ ماڭىنداعى شاعىلدان الپىسباي قازىعۇل شىققانداي. قۇمدى ولكەدەن كوكەيگە كوپ سۋرەتتى تۇيگەننىڭ ءبىرى – ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز جانۇزاق كەرىمبەكۇلى. ونىڭ تۋعان ءوڭىرى – بالقاش كولىنىڭ الاتاۋ جاق بەتى. جاعىراپيا بويىنشا جەتىسۋعا جاتقانمەن, اۋىلىنان ءارى قاراي قۇمدى القاپ باستالادى…» دەپ جازدى بىرنەشە جىل بۇرىن جانۇزاق ءمۇساپىردىڭ ءبىر كورمەسىنەن اسەرلەنگەن بەلگىلى پۋبليتسيست قاينار ولجاي.
جانۇزاق كەرىمبەكۇلىنىڭ تۋىندىلارىندا تابيعات كورىنىستەرى ەتنوگرافيامەن استاسىپ جاتادى. قازاقتىڭ ەجەلدەن جالعاسىپ كەلە جاتقان تۇرمىسى, سالت-داستۇرلەرى كورىنىس تابادى. سۋرەتتەردىڭ «كوكپار», «كەلى تۇيگەن قىز», «قۇرت جايعان كەلىنشەكتەر», «ديىرمەن تارتقان كەلىنشەك» سىندى اتاۋلارى دا سونى ايتىپ تۇر. ونىڭ كارتينالارى ەلىمىزدەن بولەك رەسەي, گەرمانيا, قىتاي, پولشا جانە باسقا دا مەملەكەتتەردىڭ جەكە كوللەكتسيالارىندا ساقتالعان.
سۋرەتشى بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءتۇرلى جانرلارىن يگەرگەن. سونىڭ ىشىندە پورترەتتى دە كەلىستىرىپ سالادى. كوپشىلىك ونىڭ بالۋان شولاق پورترەتىنە ءتانتى بولىپ ءجۇر. وسى كارتينانى سالاردا اتاقتى حالىق كومپوزيتورى مەن بالۋاننىڭ ۇرپاعىمەن كەزدەسىپ, سونىڭ كەسكىنىن, كىتاپتارداعى كەلبەتىن تۋىندىسىنا كوشىرەدى. ايتپاقشى, بالۋان شولاق جايلى دەرەكتى فيلم تۇسىرگەنى دە بار. ءبىر مۇنىڭ عانا ەمەس, بىرنەشە دەرەكتى تۋىندىنىڭ اۆتورى. ءيا, قىلقالام شەبەرىنىڭ تاعى ءبىر قىرى – رەجيسسەرلىك.
وسىدان ءبىر ايداي بۇرىن الماتىدا سۋرەتشىنىڭ «قۇدىرەتىم – قىلقالام» اتتى جەكە كورمەسى اشىلدى. بۇل كورمەنى ول تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا, جولبارىس بي جىلقايدارۇلىنىڭ 350 جىلدىعىنا, كوركەمسۋرەت اكادەمياسىنىڭ 15 جىلدىعىنا جانە ءوزىنىڭ 60 جاس مەرەيتويىنا ارنادى. بيىل شىعارماشىلىعىنا دا 40 جىل تولىپ وتىر. وسىنداي كورمەسى ەلوردادا قاشان بولادى دەپ ەلەڭدەپ ءجۇرمىز. جانۇزاق ءمۇساپىر بىرنەشە جىل ەلوردانىڭ سۋرەتشىلەر وداعىن باسقاردى. سوندىقتان وداق باس قالادا كورمەسىن وتكىزبەۋ مۇمكىن ەمەس. ەندەشە كورمەڭىزدە كەزدەسكەنشە, جانۇزاق اعا! اسقارالى الپىسىڭىز قۇتتى بولسىن!
