رامىزىڭنەن رۋحتان!
قادىرىن قاشىرمايىق
تۇعىرداعى تۋىمىزدى, ماڭدايشاداعى ەلتاڭبامىزدى, جۇرەكتەن شىعار ءانۇرانىمىزدى حال-قادىرىمىزشە قاستەرلەۋ جونىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ 34-بابىنىڭ 2-تارماعىندا: «اركىم رەسپۋبليكانىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرىن قۇرمەتتەۋگە مىندەتتى» دەپ تايعا تاڭبا باسقانداي انىق جازىلعان. سونداي-اق, قازاقستان رەسپۋبليكاسى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنىڭ 354-1-بابىنا ءبىر ءسات كوز توقتاتساڭىز, «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك نىشاندارىن زاڭسىز پايدالانۋى – ەسكەرتۋ جاساۋعا نەمەسە ايلىق ەسەپتiك كورسەتكiشتiڭ ەلۋگە دەيiنگi مولشەرiندە ايىپپۇل سالۋعا اكەپ سوعادى» دەگەندى وقيسىز. مەملەكەتتىك رامىزدەرىمىزگە بايلانىستى زاڭنامالارعا وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ, جازالاۋ جاعىنىڭ كۇشەيتىلگەنى دە ءمالىم. بىراق…
اتالعان بۇلجىماس تالاپتى باستى قاعيداعا اينالدىرا الماي كەلە جاتقان تۇيسىكسىز نەمەلەرگە نە داۋا؟! اركىمنىڭ سۋرەت سالعانسىپ, كوك بايراعىمىزداعى قىراندى ءسۇمپيتىپ قويعانىنا جانە ونىسىنىڭ مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ ءتورى مەن جەكە سايتتارىنان كورىنىس تاباتىنىنا نالىماي كورىڭىز!.. ءدال وسىنداي جاعداي قىتاي ەلىندە ورىن السا, مەملەكەتتىك رامىزدەردى قورلاعان قولعا بىردەن كىسەن سالىنادى. ەرىككەن «سۋرەتشىلەردى» ەركىنە جىبەرە بەرۋگە بولمايتىندىعىن ءتۇسىنۋ ءۇشىن بۇدان ارتىق مىسالدىڭ كەرەگى شامالى.
* * *
بيىل الماتىدا 130 مەملەكەتتىك مەكەمەلەردى تەكسەرۋ بارىسىندا, ءبىرازىنىڭ توبەسىندەگى تۋىمىزدىڭ ءتۇسى ابدەن وڭىپ, جۇلىم-جۇلىمى شىعا جەلبىرەپ تۇرعانى انىقتالدى. كەنتاۋ قالاسىنىڭ كىرەبەرىسىندە الىستان جارقىراپ كورىنگەن كوك بايراق تا سولاردىڭ كەبىن كيگەن.
* * *
وسكەمەننىڭ №11 مەكتەپ-گيمنازياسى سايتىنا ابلاكەتكاداعى «قازاقستان» تاۋىنىڭ ۇشارباسىنا تىگىلگەن كوك بايراعىمىز جاريالانىپتى. بۇنىڭ ودان سايىن پارشا-پارشاسى شىقپاي تۇرعاندا, ورنىن الماستىراتىن ەكىنشى تۋدى ازىرلەپ قويسا جارار ەدى…
* * *
1946 جىلى قۇرىلىپ, سودان بەرى 191 ەلدە جۇمىس جاساپ جاتقان UNICEF بالالاردى قورعاۋ ۇيىمى كەڭسەسىنىڭ الدىنداعى كورىنىس: ءتوڭكەرىلگەن تۋ. بۇعان بايلانىستى تۇسىنىك بەرگەن بايلانىس ۇيىمىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى سۇلتان قۇدايبەرگەنوۆتىڭ ايتۋىنشا, جاعداي «استاناداعى قاتتى جەلدىڭ سالدارىنان بولعان». امال جوق, ۇيدەگى ءتىلى جاڭادان شىعىپ كەلە جاتقان بوپەمىزدى دە سوعان سەندىرۋگە تىرىستىق.
* * *
«العا, قازاقستان!» دەپ قويادى وزدەرىنشە. كۇننىڭ استىنا جىلدام تۇرا قالۋ ءۇشىن ەربيىپ ۇشىپ كەلە جاتقان بۇركىتىنىڭ سيقىن قاراڭىز!..
ونى قويشى, بۇگىندە قىتايدان كەلەتىن ىشكيىمنىڭ ءوزى «پاتريوتيزم جارشىسى» عوي! ونى كەرە ۇستاعان وزگە ۇلتتىڭ وكىلى تاۋارىنا جارناما جاساپ تۇر ما, الدە, ءبىزدى مازاق ەتكەنى مە… ايتەۋىر, الەۋمەتتىك جەلىگە ورنالاستىرعان ورىنسىز سۋرەتىنە ءىش تارتا قاراماعانىمىز انىق!
* * *
ادەتتە, جەلتوقسان ايىندا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە تاۋەلسىزدىك كۇنىنەن بۇرىن «جاڭا جىلعا» دايىندىق باستالىپ كەتەدى. بىلتىر سونداي ءبىر شارا بارىسىندا تالدىقورعانداعى «جيگۋلي» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى مەن كوشە تازالاۋشىلارى كادىمگى ءوزىمىزدىڭ كوك تۋدان دوربا تىگىپ, قوقىس تاسىدى. ورتالىق الاڭداعى شىرشانى ءساندەيتىن ويىنشىقتاردى دا وسى قاپقا سالىپ سۇيرەپ جۇرگەن سەرىكتەستىكتىڭ بەزەندىرۋ بويىنشا پىسىعى سۆەتلانا درۋزينا مەن كوگالداندىرۋ بويىنشا قولبالا گالينا كراسكوۆانىڭ ايتۋىنشا, تۋ ەسكىرىپ قالعان ەكەن. سوندىقتان ونى «ءبىر ىسكە» جاراتۋ كەرەك بولىپتى.
«شىمكەنتتىڭ سالقىن سىراسى». بەزەندىرىلگەن ءتۇرىن!
كۇن مەن قىراندى كورىنگەن نارسەگە قىستىرا بەرۋدىڭ نە كەرەگى بار ەكەن, ءا؟! ەلجاندىلىعىڭ ۇستاپ بارا جاتسا, ىشىمدىك اتاۋلىعا ەلتاڭبامىزدى دا جابىستىرا سال!.. قالاي بولار ەكەن؟..
* * *
ۆينوكۋروۆ شايتانارباسىنىڭ ەرشىگىن ساندەيتىن باسقا ۇستىنىمىز قۇرىپ قالعان سىندى. مەملەكەتتىك ءرامىزىمىزدى لىپادان كوردىڭ نە, ۆەلوشاباندوزدىڭ ەكى اياعىنىڭ اراسىنان اڭعاردىڭ نە, ءبارىبىر!.. قورلىقتىڭ مۇنداي دا ءتۇرى بولادى ەكەن.
* * *
ەلىمىزگە بەلگىلى ءبىر كوللەدج ستۋدەنتتەرىنىڭ مەملەكەتتىك تۋدى تومەن ءتۇسىرىپ جۇرگەن بەينەسيۋجەتى عالامتوردى جايلاپ, ءدۇيىم ەلدى دۇرلىكتىرگەن ەدى. وعان دا قوعامدىق تۇرعىدان ونشا قوزعاۋ بولا قويعان جوق.
ەندى ەلتاڭبامىزعا كەلەيىك… اقمولا وبلىسى ورتالىعىنىڭ ءبىرجان سال كوشەسىندە ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى كوكشەتاۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تۋريزم, سپورت جانە ديزاين فاكۋلتەتى ورنالاسقان جەكە وقۋ عيماراتى بار. سونىڭ ماڭدايشاسىنداعى ەلتاڭبانىڭ جالپى قۇرىلىمى قالاي بولسا سولاي سالىنعانىمەن قويماي, «قازاقستان» سوزىنەن «ت» ءارپى ءتۇسىپ قالىپ, «قازاقسان» بولىپ تۇر.
P.S. بۇل ماقالاعا ءمان بەرەر كوزىقاراقتى وقىرماننىڭ «انانى نەگە ايتا كەتپەگەن؟», «مىنانى قالاي كورمەي قالعان؟» دەپ كۇيىپ-ءپىسۋى مۇمكىن. ءويتكەنى, ءبىزدىڭ تىزبەكتەگەنىمىز – زاڭعا تومپاق ارەكەتتەردىڭ بەرگى جاعى عانا. تۋ توڭىرەگىندەگى تۇرپايىلىقتارىن تۇگەل ايتپاعاننىڭ وزىندە, ءانۇراندى جاتقا بىلمەي, ونى وزگە قاڭعىر-كۇڭگىرمەن شاتاستىرىپ الىپ جاتقان وتانداستارىمىز قانشاما؟! ول دا ءوز الدىنا بولەك ءبىر تاقىرىپقا جۇك بولارلىق دەڭگەيدە. «جىندىنى «جىندى» دەگەن سايىن بوركى قازانداي بولادى» دەگەندى ەسكەرىپ, سالدىر-سالاق سابازداردى سىناۋ جاعىن وسىمەن-اق دوعارعان دۇرىس.
ەركەعالي بەيسەنوۆ
ەلدىگىمىزدىڭ ەرەن بەلگىسى
مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىككە يە بولىپ, قازاقستان رەسپۋبليكاسى اتانعانىمىزعا جيىرما ەكى جىلعا جۋىقتادى. قازىر الەم دە ءبىزدى وسى اتپەن تانيدى. دەربەس ەل ەكەنىمىزدى بىلدىرەتىن بارلىق نىشاندارىمىز بار. سونىڭ ءبىرى دە, بىرەگەيى دە – مەملەكەتتىك رامىزدەرىمىز.
شەتەل جۇرتى وسى رامىزدەرىمىزگە قاراپ, كىم ەكەنىمىزدى تانىپ جاتادى. اسىرەسە, سپورتشىلارىمىز ەل مەرەيىن اسىرعان ساتتەردە كوك تۋىمىز بيىكتە جەلبىرەپ, ءانۇرانىمىز شىرقالعاندا تانىمالدىعىمىز ارتا تۇسەدى.
«كيىمىنە قاراپ قارسى الادى» دەگەن ءسوز بار. سوندىقتان, ارينە, سپورتشىلارىمىزدىڭ كيىمدەرى دە جاراسىمدى, كورگەن جۇرت تامساناتىنداي بولۋى شارت. وسىنى ويلاعان قر سپورت جانە دەنە شىنىقتىرۋ ىستەرى اگەنتتىگى 2014 جىلى سوچيدە وتەتىن XXII قىسقى وليمپيادا ويىندارىندا قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسى كيەتىن سپورت كيىمدەرىنىڭ ديزاينىنا كونكۋرس جاريالادى. جانە وندا قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك تۋى, ەلتاڭباسى مەن اعىلشىن تىلىندە Kazakhstan دەگەن جازۋ مىندەتتى تۇردە بولۋى كەرەك. اگەنتتىك قويىپ جاتقان بەس تالاپتىڭ ءبىرى وسى.
تەك قانا سپورتتىق ەمەس, قاراپايىم جۇرت كيەتىن كيىمدەردە دە رامىزدەرىمىز بەينەلەنىپ جاتادى. وكىنىشكە قاراي, ونداي كيىمدەر قىرعىزستان, قىتاي سەكىلدى ەلدەردە عانا تىگىلەتىن سياقتى. ماسەلەن, «NUR.kz» پورتالىنىڭ جازۋىنشا, قىرعىز تىگىنشىلەرىنىڭ قولىنان شىققان, قازاقستاننىڭ ەلتاڭباسى بەينەلەنگەن كۇرتەشە, باس كيىمدەر بىشكەكتىڭ بازارىندا سامساپ تۇر. ولارعا سۇرانىس تا جوعارى ەكەن.
اسا ءبىر سانقويلار بولماسا, كيىم ورنەگىنە ونشا ءمان بەرىپ قارامايدى ەكەنبىز. ال, ودان دا رۋح الۋعا بولاتىنداي. اقىن ۇلاربەك نۇرعالىمنىڭ ولەڭىن وقىعاندا سونداي ويعا كەلدىك:
اعامنىڭ سودىر ۇلى بار ەدى,
التايدا قالعان, اۋىلدا.
«ەرلىگىن» ەستىپ وتىرام ءالى,
تىلدەسسەم اعا-باۋىرعا.
مەكتەپتەن قايتقان «باتىرلار» جولدا,
تەنتەكتىگىنە باساتىن.
قىتاي بالالار قىرعيقاباق بوپ,
قىرىلىسىپ كەپ جاتاتىن.
قىردا وسكەن مىعىم بىرتوعا بالا,
توبەلەس دەسە تۇرلەنەر.
سول «جىگىت» ەكەن وسپان باتىردىڭ,
ءرولىن سومداپ جۇرگەن ەر.
وتكەندە سونىڭ ءبىر ءسوزىن ەستىپ,
توق ءجۇرىپ ءوتتى دەنەمدە.
«قازاقستاننىڭ تۋى بار شاپكى,
اپ كەلسىن» دەپتى كەلەردە.
ءتورتىنشى سىنىپ وقيتىن بالا,
مىڭ ءتاتتى قيال ويىندا…
كەلگەن كەتكەننەن ەستىپ جۇرگەن عوي
قازاقتىڭ ەلى جايىندا…
مىنە, قىتايدىڭ بالالارىنا سەس كورسەتۋ ماقساتىنداعى 10-11 جاسار «بۇزىقتىڭ» ويى وسىنداي. مۇندا جات جەردە جۇرگەن بالانىڭ اتامەكەنىنە دەگەن ساعىنىشى دا بار.
كوبىمىز وسىنداي بولا الماي جۇرگەنىمىز وكىندىرەدى. ايتپەسە, اقش-تىڭ تۋى نەمەسە وزگە ەلدىڭ بەلگىسى بەلگىلەنگەن كيىمدى كيمەس تە ەدىك.
قىسقاسى, رامىزدەرىمىز بەينەلەنگەن كيىمدەردى (تەك ولار بەلدەن تومەن ورنالاسپاۋ كەرەك) كيەيىك, ولار بەينەلەنگەن كادە-سىيلارىمىزبەن بولىسەيىك. سەبەبى, رامىزدەرىمىز – ماقتانىشتارىمىز.
امانعالي قالجانوۆ
ءار قوڭىراۋدان ءانۇران ەستىلسە…
قالتافوننان ءجيى قولدانىلاتىن امبەباپ بۇيىم جوق شىعار. ءبىر وزىندە بىرنەشە قىزمەتتى بىرىكتىرگەن بايلانىس اپپاراتىنىڭ جۇرتقا ۇنايتىن تاعى ءبىر جەرى – بىرەۋ-مىرەۋگە تەلەفون شالساڭ, بۇرىنعىداي قۇلاق ەتىن جەيتىن دىڭىلداعان قوڭىراۋدىڭ ورنىنا وزىڭىزگە ۇناعان اۋەننىڭ ءبىرىن قويۋعا بولادى. «فانتون» نەمەسە «رينگبەكتون» دەپ اتايدى ونى.
وتكەندە, جۋرناليستيكانى بىرگە باستاعان جولداسىما حابارلاسقام. سويتسەم, جۇرتتىڭ ءبارى توپ-20, توپ-10 لەگىندەگى تانىمال اندەردى جاپا-تارماعاي قويىپ جاتقاندا, وزگەدەن ەرەكشەلەنبەسە جۇرە المايتىن جۇگىرمەكتىڭ تەلەفونىنان مەملەكەتىمىزدىڭ ءانۇرانى توگىلىپ تۇر. تۋرا كەلگەندە, ءتۇرتپەكتەپ يت-سىلىكپەسىن شىعاراتىن الگى دوسىما سول كەزدە شىن جۇرەكتەن ريزا بولدىم. شىركىن-اي, جۇرەگى ۇلتىم دەپ سوققان ءار ازاماتقا ۇلگى بولارلىقتاي قاراپايىم مىسال وسى عوي.
سويتسەم, ول دا وڭايلىقپەن بولا قويمايتىن دۇنيە ەكەن. بىزدەگى بايلانىس وپەراتورلارىنىڭ بىردە-بىرەۋىنىڭ سايتىنان ءانۇران ىزدەپ تاپپادىق. Cەنبەسەڭىزدەر, «كسell»/«Activ» برەندىنىڭ www.simfonia.kz, «Beeline»-نىڭ www.funtone.kz, «Dalacom/Patword»-تىڭ www.tonix.kz, «Tele2»-ءنىڭ www.gudok.tele2.kz, «قازاقتەلەكومنىڭ» www.telecom.kz cايتتارىنا ارنايى كىرىپ تەكسەرىپ كورىڭىز. «قازاقستاندىق اندەر» بولىمىنەن قايرات نۇرتاستىڭ قاپتاعان «ماحابباتىنا» مالشىنىپ قالۋىڭىز مۇمكىن, بىراق, جۇمەكەندەي اقىن مەن شامشىدەي سازگەردىڭ جۇرەگىنەن شىققان جىگەرلى ءاندى جارىق كۇندە جولىقتىرا المايسىز. نەگە؟ وزبەكشالىس ايتقاندا, «گاپ نەدە؟»
ونى بايلانىس وپەراتورلارىنىڭ وكىلدەرى تۇرلىشە تۇسىندىرەدى. «Tele-2 Kazakhstan» كومپانياسىنىڭ قوعاممەن بايلانىس ءجونىندەگى مەنەدجەرى نۇركەن حالىقبەرگەن:
– ءبارى «اۆتورلىق جانە ارالاس قۇقىق تۋرالى» زاڭنىڭ تالابىنا تىرەلىپ تۇر. ءانۇران مەملەكەتتىڭ نىشانى بولعاندىقتان, ونىڭ اۆتورى دەپ ناقتى بىرەۋدى تانۋىمىزعا, ورتاقتاستىرۋىمىزعا بولمايدى. سوندىقتان, پلەي-پاراقشاعا قويمايمىز. ەگەر زاڭ شىعارۋشى ورگان وسى ءجايتتىڭ باسىن اشىپ بەرسە, ءانۇراندى ابونەنتتەرىمىزگە تەگىن تاراتۋعا ءازىرمىز, – دەيدى.
ال, «Beeline» كومپانياسىنىڭ PR-مەنەدجەرى انار جۇماعۇلوۆانىڭ پىكىرىنشە, كەز كەلگەن مەملەكەتتىڭ ءانۇرانى – داڭق داستانى, ونى «ءشوپتى دە ولەڭ, شوڭگەنى دە ولەڭ» قىلاتىن ويىن-ساۋىق كونتەنتىنىڭ ورتاسىنا اپارىپ سالىپ قويۋ – ەتيكالىق تۇرعىدان دۇرىس ەمەس سياقتى. ءارى ءبىر جاعىنان ءانۇراندى فانتون رەتىندە پايدالانۋعا اۆتورلىق قۇقىقتى پايدالانۋ تۋرالى رۇقساتتىڭ جوقتىعى كەدەرگى كەلتىرىپ تۇر.
قالتافونىڭىزدان ءانۇران اۋەنىن قالىقتاتۋدىڭ ءبىر عانا جولى بار ەكەن. سايتقا كىرەسىز دە «ءوز اۋەنىم» فۋنكتسياسى ارقىلى كومپيۋتەرىڭىزدەن جۇكتەيسىز. راس, پروۆايدەر كومپانيا ءاننىڭ ساپاسى مەن اۆتورلىق قۇقىعىنىڭ ساقتالۋىنا قاتىستى جاۋاپكەرشىلىكتى وزىڭىزگە ىسىرىپ تاستايدى, بىراق, ابونەنتتىك اقى الادى. سوندىقتان, بۇل ءماسەلەنى مەملەكەتتىك رامىزدەر جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كوميسسياسى بىرجاقتى قىلعان ءجون. وسى كۇنى ءانۇراننىڭ ءسوزىن بىلمەي, جورتا ەرنىن جىبىرلاتىپ تۇراتىنداردىڭ تالايىن كورىپ ءجۇرمىز. كۇندەلىكتى ەستىپ جۇرمەگەسىن, سويتەدى دە. ال, «رينگبەكتونىن» رەسمي اينالىسقا شىعارسا, قولدان-قولعا ءوتىپ, وزىنە حابارلاسقاندا ءانۇران ويناتۋ سانگە اينالار ما ەدى. ءاسىلى, قوعامنىڭ پاتريوتتىق سەزىمىن كوتەرۋگە تەحنولوگيا تاماشالارى تاپتىرماس قۇرال ەكەنىن كەشە فەيسبۋكتەگى «ازا باۋى» اكتسياسى ايعاقتاپ بەرگەن جوق پا؟
ءادىل الاش
كوك تۋىمىز كوكتەن تۇسپەسىن!
باقىتبەك سماعۇل, قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى, «نۇر وتان» فراكتسياسىنىڭ مۇشەسى, اۋعانستان سوعىسى ارداگەرلەرى ۇيىمدارىنىڭ «قازاقستان ارداگەرلەرى» قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى:
تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇندىگىندە, تۋعان جەرىمىزدىڭ كىندىگىندە كيەلى شاڭىرىعىمىزدىڭ ءبىرلىگىندە, كوك تۋىمىز كوككە كوتەرىلىپ, جارىق عالامعا كۇن نۇرىن شاشقاندا, كۇن شۋاعى التىن ارايىمەن زەڭگىر اسپانىمىزدا قۇس پاتشاسى – قىران قالىقتاعاندا, مەنىڭ كوز الدىما ۇدايى شاكەن اعام ەلەستەيدى.
نەگە دەيسىڭ عوي؟
قاسيەتتى قازاق ەلىنىڭ مەملەكەتتىك تۋىنىڭ اۆتورى شاكەن نيازبەكوۆ اعامىز اتا-بابالارىمىز ەجەلدەن قاسيەت تۇتىپ, سيمۆولعا اينالدىرعان كۇندى, قىراندى جانە اسپان تۇستەس كوك بوياۋدى ادەمى استاستىرىپ, ۇيلەستىرىپ, بۇگىنگى كۇنى بارشامىزدىڭ ماقتانىشىمىزعا كوز قۋانىشىمىزعا اينالعان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تۋىن جاساپ, قولىمىزعا ۇستاتتى.
عالامنىڭ قاي تۇپكىرىندە بولماسىن, قانداي مەملەكەتتە, قاي ەلدە جۇرمەيىك, وزگە مەملەكەتتەردىڭ سامساعان بايراقتارىنىڭ اراسىنان قازاقستاننىڭ كوك تۋى سونادايدان كوزگە ۇرىپ, ءوزىنىڭ ەتەنەلىگىمەن ءارى ەرەكشەلىگىمەن جانىمىزعا كۇش-قۋات بەرەدى.
تۋىمىزدى قازاقتىڭ جۇرەگىنە وتە جاقىن ءارى ەتەنە, سونىمەن قاتار وزگەلەردەن وزىندىك ەرەكشەلىگىمەن, ايىرىقشالانىپ تۇراتىن ەتىپ جاساۋعا شاكەن اعامىز قىرۋار كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى, قىرۋار قاجىرىمەن بىلىك-ءبىلىمىن جۇمسادى.
امەريكانىڭ ازاماتتارى «اقش-تىڭ تۋى ءزاۋلىم عيماراتتىڭ توبەسىندە ءىلۋلى تۇرسىن, مەيلى سۋدىڭ استىندا جاتسىن نەمەسە قىرىق بۇكتەلىپ ۋماجدالىپ, قويمانىڭ ىشىندە جاتسىن, وراۋلى كۇيىندە سورەدە تۇرسىن, كوزىڭنىڭ قيىعى تۇسكەندە-اق, ونىڭ اقش-تىڭ مەملەكەتتىك تۋى ەكەنىن بىردەن جازباي تانيسىڭ» دەپ ماقتانىش ەتەدى.
بۇل ءسوزدىڭ جانى بار. سەبەبى, اقش تۋىنىڭ وزىندىك بەدەر-بەلگىلەرى وتە ايقىن, ايشىقتى, ءارى ەشكىمگە ۇقسامايدى. وسى تۇرعىدان قاراساق, ءبىزدىڭ بايراعىمىزدىڭ دا ديزاينى اسا عاجاپ ءارى ۇتىمدى شىققان.
قازاقتا «تۋىڭ جىعىلماسىن!», «كوك بايراعىڭ بيىك بولسىن!», «قولداعى تۋىڭ جەلبىرەپ بارىپ, جەلبىرەپ قايتسىن!» دەيتىن ەجەلدەن كەلە جاتقان جاقسى تىلەكتەر بار.
بۇل – تەك تۋ ۇستاپ, تۇلپار مىنگەن حالىققا ءتان تىلەكتەر.
تۋدىڭ قادىر-قاسيەتىن تەك قانا حالىق بىلەدى. شاكەن اعامىزدىڭ كەشەگى تاريحىمىز بەن بۇگىنگى زامانىمىزدىڭ تالاپ-تىلەكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ جاساعان كوك تۋى ەشقاشان جىعىلمايدى! قازاق ەلىندە ماڭگى جەلبىرەيدى دە تۇرادى!
الاشىمنىڭ ايبارى
كوك بايراعىم اسپانىمداي زەڭگىر كوك,
جەلبىرەيدى: «مەن تاۋەلسىز ەلمىن» دەپ,
ەلدىگىمدى, ەرلىگىمدى پاش ەتكەن,
كوك تۋىمدى بيىكتەردەن كوردىم كوپ.
بيىكتەرگە كوتەرىلسە بايراعىڭ,
ارقالانىپ, ارتا تۇسەر ايبارىم.
ءبورى مىنەز, جىلقى تەكتەس بابامداي,
تۋ كوتەرسە, نامىسىمدى قايرادىم!
التى قۇرلىق باسىن يگەن نارقىنا,
كوز تيمەگەي قازاعىمنىڭ داڭقىنا.
تاريحىمدى ءوزى-اق تانىپ, بىلمەي مە,
بويلاعان جان ەلتاڭبامنىڭ پارقىنا.
ءانۇرانىم شىرقالعاندا شارىقتاپ,
قۇس پاتشاسى كوك بايراقتا قالىقتاپ.
التىن اراي كۇن نۇرىمەن ويانعان,
ءوز وتانىن ارداقتايدى حالىق حاق.
كىم تانىسا, ەل بەلگىمنەن تانىسىن,
ەرتەڭ كۇلىپ اتاتۇعىن تاڭ ءۇشىن.
وسىلاردى ساقتاپ تۇرعان بارلىعىن,
اتا زاڭىم – ار-وجدانىم, نامىسىم!