ايتپايىن-اق دەپ ەدىم!باستى اقپارات

تەگىن دەسە, تەگىن ۇمىتقان…

بيىلعى ناۋرىزدا وڭىرلەردە تەگىن تاراتىلعان ناۋرىز كوجەگە, پالاۋعا تالاسقان جۇرتتىڭ ۆيدەوسى الەۋمەتتىك جەلىنى جارۋعا شاق قالدى. ءبىر كەسە كوجەگە بولا ءبىرىن-ءبىرى باسىپ-جانشىپ, بالاعاتتاسىپ جاتقان اعايىنداردىڭ ارەكەتىنە قاراپ «حالىق سونشا اش جۇرگەن جوق قوي» دەپ كەيىستىك ءبىلدىرىپ جاتقاندار دا, «تەگىن دەسە ۇياتتى ۇمىتىپ كەتەمىز» دەپ ۇلتتى كىنالاپ جاتقاندار دا بار. 

جالپى قازاقتىڭ تەگىن دەسە ۇيات, نامىستى قايىرىپ قوياتىنىن بۇدان بۇرىن دا كوردىك. قايسىبىر قالادا دۇكەنگە جالاڭاش كىرسە, دجينسى شالبار بەرەمىز دەگەن جارناما شىعارعاندا قاراكوز قىزدارىمىز تاڭ بوزىنان بارىپ كەزەككە تۇرىپ, اق ءتانىن اشىپ, شالبار ۇتىپ العانىن دا كورگەنبىز. سول جولى دا جۇرت الەۋمەتتىك جەلىدە بىرنەشە كۇن وڭدىرماي سىنادى دا, ءبىرازدان سوڭ ساپ تيىلعان-تۇعىن. سول سياقتى كوجە مەن پالاۋعا تالاسقان كوپتىڭ ەرسى قىلىعى دا كوپ ۇزاماي ۇمىتىلادى دا, ەرتەڭ جانە بىرەۋ تەگىن دۇنيە تاراتسا, وعان دا بوققا تالاسقان قارعاشا تاعى ۇيمەلەيتىنىمىز انىق. نەگە؟ سەبەبى بۇگىنگى قازاق تەگىن دەسە, التىن جاتسا المايتىن دەگدار تەگىن ۇمىتىپ كەتتى. بىلايشا ايتقاندا, ۇيات پەن نامىس قۋ قۇلقىننىڭ تابانىنىڭ استىندا قالدى. وسىدان بارىپ, ءبىزدىڭ ۇلت جاداعايلانىپ, جوق نارسەگە جەلپىلدەپ جۇرەتىن جەڭىلتەك حالىققا اينالىپ بارا جاتقانداي…

شىمقالاداعى پالاۋعا تالاسقان كورىنىستى كورگەندە جاپونياداعى جاعداي ەسىمە ءتۇستى. 2011 جىلى 11 ناۋرىزدا جاپونياداعى 9 بالدىق جەر سىلكىنىسىنەن تەڭىز شايقالىپ, مەملەكەت اۋىر ەكونوميكالىق شىعىنعا ۇشىرادى. اسىرەسە, ءزىلزالا ورتالىعىنا جاقىن فۋكۋسيما, يۆاتە جانە مياگي سياقتى جەرلەر تسۋناميدەن اۋىر زارداپ شەكتى. 11 مىڭنان استام ادام ءولدى نەمەسە ءىز-ءتۇزسىز جوعالدى. سونداي قىسىلتاياڭ ساتتە اپات بولعان وڭىرلەرگە شۇعىل تۇردە ازىق-تۇلىك, قۇتقارۋ بۇيىمدارى جەتكىزىلدى. جاپون حالقىنىڭ مادەنيەتتىلىگى سونداي, ەل باسىنا كۇن تۋىپ, اش-جالاڭاش قالعان ساتتە دە, ۇلتتىق بولمىسىن جوعالتقان جوق. قاراۋسىز قالعان ۇيلەردى, دۇكەندەردى ەشكىم توناعان جوق. ءار وڭىرگە جەتكىزىلگەن ازىق-تۇلىك بەلگىلەنگەن ورىنعا جايعاستىرىلعاننان كەيىن جاپوندار ونى وزدىگىنەن كەزەككە تۇرىپ, ءبىر-بىرلەپ العانىن ءبىز تەلەارنادان كوردىك. كەرەك دەسەڭىز, سول ارادا ءتارتىپتى قاداعالاپ تۇرعان قۇقىق قورعاۋشىلار دا جوق. بىراق جۇرت كەزەكپەن كەلىپ, ءبىر قۇتى سۋ, ءبىر ءتىلىم نان عانا الىپ كەتىپ جاتىر. ارتىق الىپ جاتقان نەمەسە تالاسىپ, جۇلىسىپ جاتقان ءبىر جان جوق. بۇعان تاڭ قالعان قىتاي ءتىلشىسى ءبىر قاريادان «نەگە ەكى قۇتى سۋ المادىڭىز, نەمەرەڭىز بار عوي؟» دەپ سۇراسا, انا قاريا «ونداي ادەپسىزدىككە اشتان ولسەم دە بارمايمىن, نەمەرەم ەكەۋمىزگە ءبىر قۇتى سۋ جەتەدى. ارتىق الىپ نە ىستەيمىن, باسقا جۇرتقا دا ازىق پەن سۋسىن كەرەك قوي» دەپ جاۋاپ قايىردى. مىنە, دەگدارلىق دەگەن وسى. جاپونداردىڭ ەلىمىزگە كەلىپ, سپورت جارىستارىن كورگەننەن كەيىن, وتىرعان ورىندارىن تۇك قويماي تازالاپ, قوقىستارىن الىپ كەتكەنىن جازساق, «ولار پيار جاساپ ءجۇر» دەپ مۇرىن شۇيىرەمىز, ەندى ەل باسىنا كۇن تۋعان كەزدەگى جاپوندىقتاردىڭ ارەكەتى مەن اي مەن كۇننىڭ امانىندا تاماققا تالاسقان قازاقتىڭ ارەكەتىن سالىس­تىرىپ كورىڭىزشى؟!

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button