ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ ەلىمىزگە مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى رەدجەپ تايىپ ەردوعانمەن كەزدەستى. كەزدەسۋ بارىسىندا قازاق-تۇرىك قارىم-قاتىناسىن ودان ءارى نىعايتۋ, بايلانىستاردىڭ كەڭ اۋقىمى بويىنشا ءوزارا ىقپالداستىقتى ارتتىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى. سونداي-اق, ەكى ەل اراسىنداعى جوعارى دەڭگەيلى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بىرلەسكەن مالىمدەمەگە جانە «جاڭا سينەرگيا» بىرلەسكەن ەكونوميكالىق باعدارلاماسىنىڭ ءىس-شارالار جوسپارىن وزەكتەندىرۋ تۋرالى حاتتاماعا قول قويىلدى.
ەكى ەل پرەزيدەنتتەرى كەلىسسوزدەر قورىتىندىسى بويىنشا بىرلەسكەن بريفينگ وتكىزىپ, قازاق-تۇرىك بيزنەس فورۋمىنا قاتىستى.
– تاۋەلسىزدىگىمىزدى ەڭ ءبىرىنشى بولىپ تانىعان تۋىستاس تۇركياعا دەگەن قازاقستان حالقىنىڭ قۇرمەتى ەرەكشە. بيىل ءبىز قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ وتەمىز. سوندىقتان, ءتۇبى ءبىر تۇرىك ەلى باسشىسىنىڭ بۇل ساپارىنىڭ سيمۆولدىق ءمانى بار. تۇركيا – قازاقستاننىڭ ەڭ جاقىن سەنىمدى ساياسي جانە ەكونوميكالىق ارىپتەستەرىنىڭ ءبىرى, – دەگەن مەملەكەت باسشىسى قازاقستان باۋىرلاس تۇرىك ەلىنىڭ باستامالارىن تولىق قولدايتىنىن جەتكىزدى. – قازاقستاندا كوپتەگەن تۇرىك كومپانياسى تابىستى ەڭبەك ەتىپ جاتىر. قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدە جۇمىس ىستەيتىن 1600-دەن استام كاسىپورىندا تۇرىك كاپيتالىنىڭ ۇلەسى بار. تۇرىك بيزنەسى جاڭا ەلوردانىڭ قۇرىلىسىنا بەلسەنە اتسالىسقانىن ايرىقشا اتاعان ءجون. ولاردىڭ قازاقستاندا اتقارعان مەردىگەرلىك جۇمىسىنىڭ جالپى قۇنى 20 ميلليارد دوللارعا جۋىقتايدى. بۇگىندە 1,5 ميلليارد دوللاردى قۇرايتىن ينۆەستيتسيالىق 14 جوبا بويىنشا جۇمىس جاسالۋدا, – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
ەكى ەل اراسىنداعى ءوزارا تاۋار اينالىمى وتكەن جىلى 3,3 ميلليارد دوللار بولعانىن اتاپ وتكەن قازاقستان پرەزيدەنتى بۇل الدىڭعى كورسەتكىشتەردەن ءبىرشاما ازىراق ەكەنىن, بۇعان الەمدە بايقالىپ وتىرعان داعدارىس ىقپال ەتكەنىن ءسوز ەتتى. الايدا, 2012 جىلى قابىلدانعان «جاڭا سينەرگيا» باعدارلاماسى ارقىلى ەكىجاقتى تاۋار اينالىمىن 10 ميلليارد دوللارعا جەتكىزۋ, ال ينۆەستيتسيا كولەمىن جىل سايىن 500 ميلليون دوللارعا دەيىن ۇلعايتۋ جوسپارلانۋدا ەكەنىن ايتتى.
تۇركيا استانادا وتەتىن ەكسپو كورمەسىنە قاتىسۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتقان باۋىرلاس ەلدىڭ باسشىسى قازاقستاننىڭ دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا كىرۋىن قولدايتىنىن جەتكىزدى.
امانعالي قالجانوۆ
