Biyl Nūr-Sūltan qalasynyŋ äkımdıgı qalaǧa qajet därıger mamandardy daiarlauǧa 500-ge juyq grant böldı. Jergılıktı biudjetten tiıstı qarjy Astana medisina universitetı men medisina kolledjderınde rezidentura men internaturada oquǧa bölındı. Grant alǧandar oqumen qatar jūmystaryn ıstep jatyr. Kelesı jyly būl jūmys jalǧasady. Qazaq radiosyna bergen sūhbatynda osyny atap ötken Nūr-Sūltan qalasynyŋ äkımı Altai Kölgınov granttar sany edäuır artqanyn aitty. Bas qalada är tarapta atqarylyp jatqan
maŋyzdy jūmystar jaiymen tanystyrdy.
KÄSIPKERLERGE DE QOLDAU, TŪTYNUŞYLARǦA DA TİIMDI
Azyq-tülık baǧasyn ūstap tūru üşın qolǧa alynǧan şaralardy äŋgımelegen qala basşysy äkımdık «Magnum», «Smoll», «Aqmol» sekıldı ırı sauda ortalyqtary men bazar ielerımen kelısımşartqa otyrǧanyn jetkızdı.
– Tauarlardy köterme baǧamen taratu ortalyǧynyŋ ainalym qarajatyna jergılıktı biudjetten 2,5 milliard teŋge böldık. Būl – qaitarymy bar qarjy. Olarǧa äleumettık maŋyzdy azyq-tülıktıŋ 19 türınıŋ baǧasyn ūstap tūruǧa şart qoidyq. Būl – ūn, sūiyq mai, jūmyrtqa, kartop, säbız, piiaz syndy tūrǧyndar kündelıktı tūtynatyn tauarlar. Sauda oryndarymen Jaŋa jyl merekesınıŋ aldynda baǧany kötermeu turaly kelıstık. Sūranys joǧary bolǧandyqtan, sauda oryndaryna qaitarymdy qarajatty köbeitemız. Būl – käsıpkerlerge de qoldau, tūtynuşylarǧa da tiımdı. Odan bölek küz ailarynda är apta saiyn, senbı-jeksenbı künderı «Hanşatyrdyŋ» maŋaiynda bükıl öŋırlerdıŋ auyl şaruaşylyǧy järmeŋkelerın ūiymdastyrdyq. Osyndai järmeŋkelerdı jylda ötkızıp tūramyz, – dedı A.Kölgınov.
JAŊA JYLDY OTBASYMEN QARSY ALǦAN JÖN
Jaz ailarynda, qazır de qala äkımdıgı az qamtylǧan, mūqtaj azamattarǧa, mümkındıgı şekteulı balalary bar otbasylarǧa demeuşıler arqyly azyq-tülık sebetterın taratyp, kömek berıp jatyr. Osyny aitqan qala äkımı karantin jaǧdaiynda tiıstı talaptardy saqtau mäselesınen habar berdı.
– Būl mäsele qataŋ baqylauda. Sony saqtamaǧan meiramhanalar men tüngı klubtar boldy. Olardyŋ bärın jauapqa tartuǧa tura keldı. Aiyppūl saldyq. Jūmystaryn bır aiǧa deiın toqtattyq. Osyǧan sanaly közqaraspen qarau kerek dep oilaimyn. Öitkenı karantindık şekteuler bıtken joq. Indet älı tarqamady. Jaŋa jyl otbasylyq mereke ǧoi. Sanitarlyq därıgerler de otbasymen qarsy aluǧa şaqyryp jatyr. Bıraq käsıpkerlerdı de qoldap jatyrmyz. Nūr-Sūltan qalasy «qyzyl aimaqta» bolǧan kezde meiramhanalar 22.00-ge deiın jūmys ıstedı. Qazır «sary aimaqqa» öttık, sondyqtan restoran ielerınıŋ ötınışımen, sanitarlyq därıgerlermen aqyldasyp, 24.00-ge deiın sozyp berdık. Ärine, qauıpsızdıktıŋ tiıstı erejelerı bar. Jaŋa jyldyŋ aldynda teatrlar men kinoteatrlardy da aştyq. Teatrlardyŋ syiymdylyǧynan 20 paiyzǧa deiın, kinoteatrlardy 30 paiyzǧa deiın toltyruǧa bolady, – dedı A.Kölgınov.
OQU SAPASY TÖMENDEMEUI QAJET
Qala basşysy üşınşı toqsanda 9 jäne 11 synyp oquşylary mektepterge baryp oqitynyn aita kele, mūndai qadamǧa tülekter joǧary oqu oryndary men kolledjderge tüsuge sapaly daiyndalu üşın baryp jatqandaryn jetkızdı. Qaşyqtan oqu kezınde oquşylardy qoldau şaralary turaly aitty.
– Memleket tarapynan, äsırese az qamtylǧan otbasylarǧa noutbukterdı, internet naşar jerde routurlerdı alyp berdık. 26 myŋ kompiuter satyp alyp, osyndai otbasylarǧa tarattyq. Qaŋtar aiynda universitetter nemese kolledjderdıŋ bırınşı kurs studentterı özderınıŋ oqu oryndaryna kelıp, bılım ala alady. Sebebı olar da mektepten endı ǧana tülep ūşty. Al oqu sapasy tömendemeuı kerek, – dedı elorda äkımı.
MEKTEPTER EDÄUIR KÖBEIEDI
Biyl pandemiiaǧa qaramastan, bas qalada qyruar jūmys jasaldy. Qala äkımdıgı, äsırese, qūrylysty toqtatpauǧa tyrysty. Osyny aitqan A.Kölgınov osy baǧyttaǧy aldyǧa qoiylǧan maqsattarǧa toqtaldy.
– Balalarǧa jaŋa mektepterdı salyp, bıtıru kerek. Bız josparǧa säikes qimyldap, byltyr 6 mektep salǧan bolsaq, biyl 12 mektep qūrylysyn aiaqtadyq. Byltyr üş auysymdy 8 mektep bolsa, olardy 4-ke deiın azaittyq. 22 mektepte oquşylar sany şamadan tys köp bolsa, mūny 14-ke deiın tüsırdık. Endı uaqytynda mektepterdı salmasaq, atalǧan orta bılım beru oryndary üş auysymda oqytuy yqtimal. Biudjetke qarap, qol jaiyp otyra beruge bolmaidy. İnvestorlarǧa da jaǧdai jasap jatyrmyz. Bır jyldyŋ ışınde investisiialyq keŋeste tek qana mektepter qūrylysy boiynşa 30 jobany qoldadyq. Qazır sonyŋ bırşamasy boiynşa jūmys bastaldy. Mektepterdı memlekettık-jekemenşık ärıptestık arqyly da salyp jatyrmyz. Būryn mektepter 1200 orynǧa şaqtalyp salynatyn. Qazır qalanyŋ damu dinamikasyn eskerıp, 2 myŋ oryndyq orta bılım beru oryndaryn salyp jatyrmyz. Ol ekı auysymda 4 myŋ oryndyq bolady, – dedı A.Kölgınov.
BİYL 8 MYŊǦA JUYQ PÄTER BOI KÖTERDI
Qazır elordada tūrǧyn üi kezegınde 48 myŋ adam tūr. Olardy tezırek qoljetımdı baspanamen qamtu üşın bırqatar jūmystar qolǧa alyndy. Qala basşysy osynyŋ jaiyn da tarqatty.
– 2018 jyly 1 myŋnan astam päter salynsa, 2019 jyly 2 myŋnan astam päter salyndy. Biyl 8 myŋǧa juyq päter boi köterdı. Būl – 3 million şarşy metr tūrǧyn üi. Byltyrǧy körsetkış
1 million 700 myŋ şarşy metr edı. Kelesı jyly 10 myŋnan astam päter saluǧa tolyq negız bar. Bız tūrǧyn üi qūrylysyna investisiia tartuǧa basymdyq berıp otyrmyz. Biyl negızgı kapitalǧa 1 trillion teŋgeden astam investisiia tarttyq, – dedı qala äkımı.
Şahar basşysynyŋ aituynşa, biyl elordada 30 myŋǧa juyq jūmys orny qūryldy. Būǧan «Jūmyspen qamtudyŋ jol kartasy» baǧdarlamasy öz septıgın tigızdı. Sonyŋ 60 paiyzy – tūraqty jūmys. Atap aitqanda, 150 aula abattandyryldy. 150 köşenı jöndeu josparlansa, jospar asyra oryndalyp, 173 köşege asfalt töseldı. Sonyŋ 104-ı – şetkı aimaqtarda. 60 qoǧamdyq keŋıstık abattandyryldy.
Ötken jyly jūmys ısteitın jastarǧa 5 jylǧa jalǧa 1050 päter, biyl 350 päter berıldı. Onyŋ sebebın aitqan qala basşysy tiıstı qarajat pandemiiamen küreske jūmsalǧanyn jetkızdı.
– 2021 jyly jastarǧa qaitadan 1050 päter beremız. Būl päterler qazır salynyp jatyr. Qazırge deiın 5 myŋǧa juyq ötınış kelıp tüstı. Demek, jastarǧa arnalǧan päterler qūrylysyn azaitpauymyz kerek. Prezidenttıŋ tapsyrmasymen tiıstı jospar bekıtıldı. Jaŋa jyldyŋ aldynda kezekte tūrǧan azamattarǧa 300 päter berdık. Sonyŋ ışınde ata-ananyŋ qamqorlyǧynsyz qalǧan balalar, jalǧyzbasty analar, köpbalaly otbasylar, zeinetkerler, mümkındıgı şekteulı azamattar da bar, – dedı A.Kölgınov.
ÜLESKERLER MÄSELESI ÜŞ JYLDA TOLYQ ŞEŞILEDI
Üleskerler mäselesıne toqtalǧan qala basşysy byltyr 52 problemaly nysan bolǧanyn, sonyŋ 10-y paidalanuǧa berılgenın aitty. Al biyl ekı esege köbeiıp, 20 tūrǧyn üi keşenı tapsyryldy. Osylaişa 22 problemaly üi qalyp otyr. Būl nysandar josparǧa säikes aldaǧy üş jyldyŋ ışınde paidalanuǧa berıledı.
– Qalada 200-den astam eskı, apatty üiler bar. Ärbır üide 100-den astam otbasy tūrady. Biyl 200 otbasyn jaŋa üilerge köşırıp jatyrmyz. Kelesı jyly taǧy 210 otbasyn köşıremız be dep otyrmyz. Qaŋtar aiynda Iаnuşkevich köşesındegı ekı ülken jataqhana tūrǧyndaryn köşıremız. Saryarqa audanynda, S.Seifullin atyndaǧy Qazaq agrotehnikalyq universitetınıŋ janynda eskı baraktar bar. Sonda tūryp jatqandar da jaŋa baspanaǧa ie bolady. Üleskerlerden keiın negızgı jüielı mäsele – osy. Jaqynda Dükenūly, 21 mekenjaiyndaǧy 1966 jyly salynǧan jataqhanaǧa baryp, tūrǧyndarmen kezdestım. Josparǧa säikes olar 2024-2025 jyldary jaŋa üilerge köşuı tiıs. Bız merzımdı 2022 jylǧa tüsırdık. Tūrǧyndar quanyp jatyr, – dedı A.Kölgınov.
KÖPIRLER SALYNYP, KEPTELIS AZAIаDY
Biyl elordadaǧy 173 köşede jaŋa joldar salyndy. Endıgı maqsat – jol jelısıne tüsetın salmaqty, keptelısterdı azaitu. Elorda basşysy osyny aita kele, qosymşa köpırler qūrylysynan habar berdı.
– Qazır oŋ jaǧalau men sol jaǧalaudy qosatyn Täuelsızdık daŋǧylyndaǧy köpırdıŋ jobasyn jasap jatyrmyz. Joba kelesı jyldyŋ basynda daiyn bolady. Sodan keiın tiıstı jūmysty bastauymyz kerek. «Nūrly jol» vokzalyna Ūly dala daŋǧyly arqyly aparatyn joldyŋ jobasyn da jasap qoidyq. Köpır salyndy, endı asfalt töseuımız kerek. Kün jylynǧan kezde tiıstı jūmysty atqaryp, joldy aşyp bersek, kölık keptelısı edäuır azaiady. Qoǧamdyq kölıkke de, jaiau jürgınşılerge de, velosipedpen jüretın adamdarǧa jaǧdai jasauymyz kerek. Qoǧamdyq keŋıstıkterdı damytuymyz qajet. Poliortalyqtardy salsaq, iaǧni tūrǧyndarǧa kerek nysandardy üilerıne jaqyn jerge ornalastyrsaq, sonda da kölık keptelısı azaiady. Bır sözben aitqanda, tūrǧyndarǧa yŋǧaily qala jasauymyz kerek, – dedı A.Kölgınov.
GAZ TARİFIN TÖMENDETTIK
Qalany gazdandyru jūmysyna toqtalǧan qala basşysy, būl Elbasynyŋ tarihi jobasy ekenın atap öttı. Bırınşı kezeŋde qalada 300 şaqyrym ışkıoramdyq jelıler tartyldy. Qūbyrlar «Köktal-1», «Köktal-2», «Agroqalaşyq» tūrǧyn alaptaryna keldı. Aldyndaǧy ekı kentte tolyqtai, keiıngısıne jartylai salyndy.
– Qazır gazdy jeke üilerge qosu üderısı jürıp jatyr. Qaŋtar aiynda būl jūmys belsendı jürgızıledı. «Jeleznodorojnyi», «Promyşlennyi», «Oŋtüstık-şyǧys» tūrǧyn alaptaryna da gaz kelıp jatyr. «QazTransGaz» kompaniiasy gazdy «Küigenjar», «Michurin» tūrǧyn alaptaryna öz qarjysyna tartyp jatyr. Neǧūrlym köp üi gazǧa qosylsa, sonda dūrys bolady. Qazır 3 myŋnyŋ üstınde ötınış kelıp tüstı. Olarǧa tehnikalyq şarttardy berıp jatyrmyz. Bügınderı 1 myŋǧa juyq üi gazǧa qosyluǧa daiyn. Tarif tekşe metrıne – 34 teŋge. Būryn 45 teŋge edı. 1 jäne 2-jylu-energiia ortalyqtaryndaǧy tört qazandyq gazǧa auystyryldy. Qalǧany 2021-2022 jyldary auystyrylady. Qalany gazdandyrǧan kezde, bırınşıden, ekologiialyq mäselelerdı şeşemız. Mamandardyŋ aituynşa, şahar tolyqtai gazdandyrylǧanda 40 myŋ tonnaǧa juyq ziiandy qaldyqtar auaǧa taralmaidy, – dedı A.Kölgınov.
