Mädeniet

Avtobusta än salady

Basynda şliapasy, qolynda gitarasy bar mūrtty änşı aǧaidy elordada qoǧamdyq kölıkpen jüretınderdıŋ körmegenı kemde kem. Avtobusta än saludy Arys qalasynan astanaǧa kelıp, öner oşaqtarynan jūmys tappai, tabanynan tausylyp jürgende aiaq asty bastap ketkenıne biyl 9 jyl bolypty. Tūrmys tauqymetı qinasa da, önerı üşın aqşa sūraudy niet etpegen äuesqoi änşı Mahanbetälı Tūrymbetovtıŋ bar armany – elordada bır mädeni mekemede jūmys ıstep, talantyn damytu ǧana edı.

Tuǧan jerınde toihanalarda än aityp jürgende bır dökei ony elordaǧa şaqyryp, astanada keremet ataq-daŋqqa bölenesıŋ dep uädenı üiıp-tögedı. Alaida astanaǧa kelse, ol adam qarasyn da körsetpei, habarsyz qalady. Söitıp  vokzaldan tüskennen bastap tek qiyndyqtarǧa tap bolady. Sonda da bolsa auylǧa qaituǧa arlanyp, Uchhozdaǧy qaryndasynyŋ üiıne tūraqtaidy. Qolyna gitarasyn alyp, sol jaqtan künde №9 avtobusqa mınıp astanadaǧy bükıl mädeniet oşaqtaryn aralap şyǧady. Bıraq eşbır basşy onyŋ änderın tym bolmasa tyŋdap köruge moiyn būrmaidy. Sebebı onyŋ jasy da eluden asqan, ärı diplomy da joq edı. Tek önerıne ǧana senedı. Söitıp jürgende özı kün saiyn mınetın älgı marşruttaǧy avtobustyŋ konduktorlary men jürgızuşılerı odan hal sūrasady. Basynda ony gitara satady dep oilaǧan. Önerın bılgesın än aityp beruın ötınedı.

Qoǧamdyq kölıkte än aitudy oiyna da alyp körmegen Mahanbetälı aǧa mūny basynda ūiat närse körıptı. «Bıreu jaqtyrady, bıreu mazamdy aldy der» dep oilaǧan. Aqyry tıptı jolauşylar da qolqa salyp ötıngen soŋ, özı köpten köŋılı küptı bolyp jürgen jan repertuaryndaǧy ädemı änderın şyrqai jöneledı. Onyŋ jandy dauysta gitaramen şyrqaǧan änderı köpşılıkke qatty ūnap, alǧys retınde qaltasyna aqşa salyp ketedı. Änşılıgı astananyŋ qoǧamdyq kölıkterı arasyna keŋ tarap, olar bırınen bırı jarysa ony öz kölıgımen alyp jüruge talasady. Söitıp qai kölık şaqyrsa, soǧan mınıp, avtobusta taŋnan keşke deiın barlyq reis bıtkenşe eldıŋ köŋılın köterıp, än salady. Repertuarynda 200-ge juyq qazaq, orys jäne qyrǧyz änderı bar äuesqoi änşı üşın aiaqtan tūryp, taŋnan keşke deiın än salu eş qiyndyq keltırmegen. Artynan dauysyn qatty şyǧaratyn karaoke mikrofonmen aita bastady. Sol aralyqta jelı jūldyzyna ainalǧan keiıpkerımızdı telearnalar da talai ret habaryna qonaq etken, bıraz saittarda ol turaly jazylǧan. Bıraq ol özderı qonaq etıp şaqyryp alyp, änşınıŋ namysyna tietın sūraqtar qoiatyn, ekranda jyly külıp otyrǧanmen, efirden tys uaqytta adam mensınbeitın talai tanymal adamdardy körıp, köŋılı qalǧanyn da jasyrmady. Önerdı süigen taza nietın aqşa tılenıp jürgen qaiyrşyǧa teŋestıretını janyna batady. Jūldyz bolu onyŋ basty armanyna jetuıne septık etpedı. Ärı qarai būrynǧy tırlıgın jalǧastyra berdı.

– Osy on jylǧa juyq uaqyt ışınde elordada avtobusta än salyp jürıp talai qyzyqqa da, qiyndyqtarǧa da tap boldym. Ädıletsızdıktı de, ekıjüzdılıktı de kördım. Ärine, jany taza jaqsy adamdar da köp. Talai ret sömkeme aqşa salyp jatqan bolyp, kerısınşe, menıŋ tapqanymdy ūrlaǧandar boldy. Eldıŋ mazasyn aldyŋ dep polisiia ūstap äketken sätter de kezdestı. Jūdyryǧyn ala jügıretın esersoqtar da şyqty. Bıraq men än aitudy jalǧastyra berdım. Tek pandemiia kezınde bıraz qinalyp qaldym. Indet ketken soŋ qaita şyǧyp jürmın. Degenmen būrynǧy konduktor, jürgızuşıler auysyp ketken. Qazırgılerı olar siiaqty özderı qatty qūlşynys tanytpaidy. Äiteuır, bır jaqsysy baryp söilessem, ket ärı demeidı. Menıŋ sonda öner körsetkenımdı jaqtyrmai tūrǧanyn bılsem, kölıkten tüsıp öz jolymmen kete beremın. Sebebı eşkımnıŋ köŋılınde men turaly jaman oi qalǧanyn qalamaimyn. Tabysyma kelsek, är kezde ärqalai. Bır künı bır-aq adam 20 myŋ beruı mümkın, bır künı üige tek 200 teŋgemen qaituym mümkın. Köŋılı tüsse kaspii gold nömırıme de ärkım jaǧdaiyna qarai salyp jatady. Bas­tysy, men būl ısım üşın arlanbaimyn, sebebı men ber dep qaiyr tılemeimın, tek önerımdı körsetemın. Onyŋ üstıne qazaqşa bılmeitın elordalyqtarǧa qazaqtyŋ myqty änderın nasihattap jürmın dep sanaimyn, – deidı Mahanbetälı aǧa.

Keiıpkerımız qazaq önerınen ornymdy tapsam degen armanynan älı de ainyǧan joq. Soǧan qosa 7 balanyŋ äkesı qazır kenjesı – ūlynyŋ oquyna qarjy jinap, sony aiaqtandyrsam degen niette. Qalǧan 6 qyzy üilı-barandy. Astanada tek jarymen bırge tūrady. Özı de, jūbaiy da kezınde temırjolda ıstegen. Qazır özı arasynda auyryp qalmasa avtobustar men qyzyǧuşylyq tanytqan jandardyŋ toilarynda än aituǧa şyǧady, jary ärtürlı qyzmet körsetu oryndarynda eŋbek etedı.

Ataǧy men qyzmetı bolmasa da, elordalyqtardyŋ közaiymyna ainalǧan Mahanbetälı siiaqty qarapaiym halyq arasynan şyqqan äuesqoi änşılerdı qoldaityn mädeniet oryndary bolsa deisıŋ… Olar qandai bolsa da, osy qoǧam ökılı. Bastysy, qylmyspen, alaiaqtyqpen emes, adal önerımen näpaqasyn tauyp jür.

 

 

Taǧyda

Raihan Rahmetova

«Astana aqşamy» gazetınıŋ şoluşysy

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button