Statistikaǧa süiensek, elorda tūrǧyndarynyŋ 97 423-ı 1-den 6 jasqa deiıngı balalar eken. 2012 jyldyŋ 1 qaŋtaryndaǧy derek boiynşa, 52 myŋ büldırşın balabaqşa kezegınde tūrdy.Bügınde olardyŋ ūzyn-sany 60 myŋnan asyp jyǧyldy. Būdan «osynşa balany balabaqşamen qalai qamtimyz?» degen sūraq tuyndaidy. Būl sūraqtyŋ jauabyn künı keşe mäslihat deputattary da ızdep kördı.
Keşe elordada mektepke deiıngı mekemelerge oryn bölu nauqany bastaldy. Kezektegı büldırşınderdı baqşaǧa ornalastyru maqsatynda arnaiy jūmys toby qūryldy. Onyŋ qūramynda basqarma mamandary, «Nūr Otan» HDP ökılderı, mäslihat deputattary men basqa da memlekettık organdardyŋ qyzmetkerlerı bar.
Astana qalasy Bılım basqarmasynyŋ bastyǧy Äsima Bimendina qalaulylarǧa elordanyŋ kışkentai tūrǧyndaryn balabaqşaǧa ornalastyru tärtıbı jüielı jolǧa qoiylǧanyn aitty. Desek te, ata-analar tarapynan tap osy mäselege qatysty aitylatyn syn köp. Onyŋ sebebı – balabaqşa tapşylyǧy. Bügınde kezekte tūrǧan büldırşınderdıŋ 34 myŋy 2-den 6 jasqa deiıngı jastaǧylar. Iаǧni, däl qazır olardyŋ balabaqşaǧa baratyn kezderı. Kezekte tūrǧan büldırşınnıŋ bırın qaldyrmai ornalastyru üşın 140 baqşa boluy kerek. Būl är baqşanyŋ syiymdylyǧyn 240 oryn dep eseptegennıŋ özınde. Al Astanada bügınde tek 64 memlekettık balabaqşa bar. Bıraq, osydan ekı jyl būryn olardyŋ sany nebärı 37-ı bolatyn. Bır quanyşty jaŋalyq – Köktal kentınıŋ oŋtüstık bölıgınde ornalasqan jaŋa baqşa äne-mıne ıske qosylǧaly tūr. «Balapan» baǧdarlamasy da baqşa mäselesın şeşuge sep boldy. Memlekettık tapsyrys negızınde jekemenşık balabaqşalar kezekte tūrǧan balalardyŋ bırşamasyn ornalastyrdy. Bügınde 2980 ata-ana memleketten balabaqşa qūnyn jartylai töleu kömegın alyp otyr.
– Bügınde balany balabaqşa kezegıne qoiu halyqqa qyzmet körsetu ortalyqtary arqyly jüzege asyrylady. Būl bızdıŋ jūmysymyzdy bıraz jeŋıldettı. Äitpese, myŋdaǧan adamnyŋ äkımdık ǧimaratynda ornalasqan bızdıŋ basqarmamyzǧa kelıp jatuyn elestete berıŋızder. Kün saiyn ortaşa eseppen HQKO-dan basqarmaǧa 78 ötınış tüsedı. Tek biylǧy jyldyŋ bırınşı toqsanynda 5600 ötınış tırkeldı, – dedı Ä.Bimendina.
Basqarma bastyǧynyŋ aituynşa, ötınış iesınıŋ kezek nömırın belgıleuge üş kün ketedı. Alaida, Bılım basqarmasynda tap osy mäselemen ainalysatyn arnaiy mamandar joq. Sebebı, soŋǧy ekı jylda basqarma 12 mamanǧa qysqartylǧan. Qaladaǧy nömırı bırınşı mäselemen basybaily ainalysatyn mamannyŋ bolmauy alaŋdaityn jaǧdai eken.
Qoldaǧy bar baqşanyŋ jobalyq syiymdylyǧy – 14 236 oryn. Bıraq onda qazır 17 372 balǧyn bar. Iаǧni, baqşadaǧy balalar sany 18-20 paiyzǧa köp. Osyny alǧa tartyp, tekseru men qadaǧalaumen ainalysatyn qūzyrly organdar jiı bas sūǧatyn körınedı. Elordanyŋ bas pedagogy söz arasynda qaladaǧy balabaqşanyŋ ailyq aqysy 9 myŋ teŋgege jetpeitının aitty. Al elımızdıŋ keibır aimaǧynda būl körsetkış 18 myŋǧa deiın jetedı eken.
Taǧy bır özektı mäsele «Balapan» baǧdarlamasy şeŋberınde Astanaǧa bölıngen qarjy tausylyp qaldy. Äsırese, būl mäsele Almaty audanyna qatysty. Öitkenı, memlekettık tapsyryspen jūmys ısteitın jekemenşık balabaqşanyŋ basym bölıgı sonda ornalasqan. Basqarma baǧdarlamanyŋ qarjysyn älı almaǧan. Eger aqşa tüse qoimasa, jekelegen baqşalardyŋ aldyndaǧy qaryz tyǧyryqqa tıreuı mümkın.
Ä.Bimendinanyŋ baiandamasyn tyŋdaǧan deputattar balabaqşaǧa qatysty mäselemen tūrǧyndar jiı keletının aitty. Halyq qalaulylary «ūlttyq kompaniialar men jeke käsıpkerler osy problemany şeşuge atsalyssa» degen tılekterın de jetkızdı. Eger alpauyt kompaniialar öz esebınen balabaqşa salsa nemese jekelegen käsıpkerler özderı tūrǧyzǧan nysannyŋ janynan şaǧyn ortalyqtar aşsa, sarylyp kezegın kütken balǧyndar baqşaǧa bara alatyn edı.
P.S Tek ötken jyly Astanada 17 393 säbi düniege keldı. Basqasyn aitpaǧanda, kelesı jyly tap osy 2011 jylǧylardyŋ özıne baqşadan osynşa oryn kerek. Balabaqşadaǧy oryn tapşylyǧyn şeşudıŋ bır-aq joly bar. Ol – balabaqşany salu. Ärine, memleket qol qusyryp otyrǧan joq. Salyp jatyr. Bıraq, onyŋ özı jetkılıksız. Bügınde myŋdaǧan äke-şeşe «Kışkentaiymyzdy qaida beremız? Qaida baǧamyz?» dep sabylyp jür. Aitpaǧymyz, auqatty azamattar osyǧan nazar audarsa degen tılek. Ol – tek qaladaǧy köp problemanyŋ bırın ǧana şeşu emes, eldıŋ erteŋı – bügıngı balalardy tärbieleu ısıne de üles qosumen teŋ.
Ainūr ŞOŞAEVA
