Milliondardyŋ ömırın jalmaǧan sūrapyl soǧysqa qatysyp, qasyq qandary qalǧanşa jaumen aiqasyp, tuǧan jerın, otanyn qorǧap qalǧan, qazır qatarlary siregen aqsaqaldardyŋ aldynda keiıngı ūrpaqtary, bızder qaryzdarmyz. Osy künderı sol qandy qasaptyŋ basynan aiaǧyna deiın qatysqan, qūrmettı soǧys ardagerı bolǧan marqūm äkemızdı esımızge alamyz.
Asqar taudai äkemız – Abylai Janqazaqūly 1924 jyldyŋ qazan aiynda Semei oblysy, Jarma audanyna qarasty Qandyǧatai tauy ışındegı Qaratūmsyq degen suy mol, şöbı şüigın, qūnarly, qūtty qonysta düniege kelgen. Anasy – Nūrbübı äjemız jalǧyz ūly Abylaidy arqasyna bailap alyp, kolhozda belı qaiysa jūmys ıstegen. Aşarşylyq, quǧyn-sürgın jyldarynyŋ auyrtpalyqtaryn basynan ötkerıp, äkemızdı asyrap azamat qyp ösırgen.
Äkemız Abylai qylşyldaǧan jas jıgıt kezınde, 1942 jyldyŋ jazynda maidanǧa attandy. Auylda tıleuşısı bolyp anasy qaldy.
1942 jyldyŋ qyrküiek aiynda Voronej baǧytyndaǧy 107-şı diviziianyŋ 516-şy atqyştar polkınıŋ sapynda soǧysqa kırıp, alǧaşqy ūrysqa qatysty. Mūz jastanyp, qar jamylyp jürıp, nemıs faşisterıne qarsy talai jan berıp, jan alysyp aiqasty. 1943 jyldyŋ qaŋtarynda Staryi Oskol tübındegı şaiqas kezınde jaralanyp, gospitalǧa tüsedı. Sodan tört aidan keiın jarasy jazylyp, qaita maidan şebıne oralady. 1-şı Ukrain maidanynda general-maior Rusakovtyŋ qolbasşylyǧyndaǧy 58-şı atqyştar polkınıŋ sapynda qiian-keskı ūrystarmen Jitomir, Rovno qalalaryn jaudan tazartuǧa qatysty.
1944 jyly 1003-şı zenittık artilleriialyq divizion qūramynda Polşa jerıne kırıp, Krakov qalasyn azat etıstı. 1945 jyly Keŋes äskerlerı Germaniianyŋ territoriiasyna kırıp, faşisterdı öz jerınde talqandaǧan. Osylaişa säuır aiynyŋ soŋynda Berlin qalasyna kıredı. Jaudy öz ūiasyna quyp tyǧyp, Jeŋıs tuyn jelbırettı.
Bırınşı därejelı «Otan soǧysy» ordenımen, «Eren erlıgı üşın», «Pragany azat etkenı üşın», «Berlindı aluǧa qatysqany üşın», «Ūly Otan soǧysynda Germaniiany jeŋgenı üşın» medaldarymen marapattaldy.
1945-1947 jyldary Avstriia men Chehoslovakiiadaǧy sovettık äskerdıŋ qūramynda qyzmet ettı. 1947 jyldyŋ mamyr aiynda aman-esen tuǧan elıne oralyp, anasymen, tuǧan-tuystarymen qauyşty.
1948 jyly otau qūryp, jarasymdy tūrmys qūrǧan qadırlı qosaǧy Mädıhan anamyz ekeuı alty ūl, ekı qyz tärbielep ösırdı. Äke-şeşemız balalaryna qajyrly adal eŋbegı, tereŋ jauapkerşılıgı, önegelı sözderı arqyly ülgılı tärbie berdı. Sonyŋ arqasynda ūl-qyzdary mektepte üzdık oqyp, barlyǧy joǧary oqu oryndaryn bıtırıp, qazır är salada eŋbek etude. Balalarynan 18 nemere, 19 şöbere süidı.
Äkem Abylai 2006 jyldyŋ küzınde Semei qalasynda qaitys boldy. Jyl saiyn Jeŋıs merekesınde balalary Semei qalasynda bas qosyp, äke-şeşemızdıŋ basyna qūran oqyp, gül şoqtaryn qoiamyz. Ūrpaqtary ardaqty äkemızdıŋ jarqyn beinesın ūmytpai, ärdaiym maqtanyşpen eske alady.
Qairat JANǦAZAQOV,
«Qazaqstan temır joly
«Ūlttyq kompaniiasy» aksionerlık qoǧamynyŋ bas mamany
