Astana qalasyndaǧy №11 qalalyq emhanada bırneşe «Densaulyq» mektepterı» jūmys ısteidı. Atap aitqanda, «Arterialdy gipertenziia», «Qant diabetı», «Bosanuǧa daiyndyq», «Bronh demıkpesı», «Egde jastaǧylardyŋ densaulyǧy», «Jürektıŋ işemiialyq aurulary», «Sal auruy» jäne basqa da dertter boiynşa mektepter bar. Jaqynda «Bronh demıkpesı» mektebınde «Semızdık jäne onyŋ bronh demıkpesınıŋ damuyna äserı» taqyrybynda sabaq öttı.
Sabaq barysynda bronh demıkpesın baqylau jäne aurudyŋ jaǧdaiyn baǧalau daǧdysyn igeru, ökpe jūmysyn jaqsartuǧa baǧyttalǧan kündelıktı tynys alu jattyǧularyn jasauǧa üiretu mäselelerı söz boldy. Sonymen qatar oŋtaily salmaqty saqtau jäne astmanyŋ örşu qaupın azaitu üşın dūrys tamaqtanu boiynşa ūsynystar aityldy. Sabaqqa qatysuşylar aurudyŋ jäne ony emdeudıŋ maŋyzdy aspektılerı jönınde keŋes aluǧa jäne sūraqtar qoiuǧa mümkındık aldy.
Densaulyq mektepterınıŋ mındetı – sozylmaly aurumen alǧaş tırkelgen pasientterge sol auruy turaly tereŋ tüsındırıp, ärı qarai dertınen aiyǧu nemese dertınıŋ jeŋıldeuı maqsatynda pasienttıŋ därıgermen bırlesıp jūmys ısteuı maŋyzdy ekenın tüsındıru. Mektep baǧdarlamasyna sai toptyq sabaqtarmen qatar jeke keŋester de jürgızıledı. Būl mektepterdıŋ ärqaisysy aiyna bır ret, jalpy jylyna 12 sabaq ötıp tūrady. Kelesı aptadaǧy «densaulyq mektebınıŋ» sabaǧy jürektıŋ işemiialyq aurularyna arnalady. Nauqastar diagnozyn alǧaş estıgende ony auyr qabyldaidy. Olarǧa meiırımmen qoldau körsetıp, osyndai sabaqtarda barlyǧyn tüsındırıp, aldaǧy uaqytta tamaqtanuy özgeretının, jalpy salauatty ömır saltyn ūstanu keregın aqyryndap tüsındıremız.
Keibır taqyryptar boiynşa sabaqtardy arnaiy mamandandyrylǧan därıgerlermen bırge salauatty ömır salty därıgerı ötkızedı. 60-90 minutqa sozylatyn sabaqqa 10-12 nauqastan qatysady. Nauqastarǧa aldyn ala sabaqtyŋ qai künı qai uaqytta ötetını turaly türlı jolmen habar berıledı. Sozylmaly auruǧa şaldyqqan pasientterdıŋ ortaşa jasy 50-70 jas jäne odan joǧary jastaǧylar kezdesedı. Degenmen keibır arular qazırgı taŋda tym jas kezınen köptep kezdesedı. Mūnyŋ bärı fast-fud taǧamdaryn köp tūtynu jäne az qimyldaumen bailanysty. Sonymen qatar kündelıktı därıgerge kezek kütıp otyrǧan pasientterge salauatty ömır salty därıgerı dabyldatqyş arqyly emhananyŋ barlyq qabatynan estılıp tūratyndai etıp «Sozylmaly aurulardyŋ aldy alu», «Dūrys tamaqtanu», «Jaraqattardyŋ aldyn alu», «İmmunitettı köteru joldary», «Salauatty ömır saltynyŋ maŋyzy», «Ziiandy ädetterden arylu», t. s. s. taqyryptarda aqparat oqyp, nauqastardy habardar etıp otyrady.
Güljanat ORYNBASAR,
№11 qalalyq emhananyŋ salauatty ömır salty därıgerı
