Astanadaǧy №10 emhanada 11 jastaǧy qyzdarǧa adam papillomasy virusyna qarsy vaksinany salu maŋyzy turaly arnaiy ekı kündık seminar-trening öttı.
Is-şara qalalyq Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasy jäne qalalyq sanitarlyq-epidemiologiialyq baqylau departamentınıŋ ūiymdastyruymen ötıp, oǧan ekı mekemenıŋ jäne emhananyŋ därıgerlerı qatysty. Adam papillomavirusy (APV) – terı men şyryşty qabattardyŋ epiteliiıne äser etetın öte keŋ taralǧan virustar toby. Onyŋ 14 türı onkogendı, iaǧni onkologiianyŋ damuyna äkeledı. Köptegen adamdy būl auru alaŋdatpaidy, bıraq keibır papillomavirustar süielge nemese qaterlı ısıkke äkeluı mümkın. Jatyr moiny obyrynyŋ damuy äieldıŋ adam papillomavirusyn jūqtyruymen bailanysty, būl turaly köptegen ǧylymi dälel bar. DDŪ mälımetı boiynşa 95 paiyzdan astam jaǧdaida jatyr moiny obyryn adam papillomavirusy tudyrady. Jatyr moiny obyrynyŋ 70 paiyzy APV-nyŋ ekı türlı virus ştamynan tuyndaidy.
Älemde jyl saiyn 600 myŋ äielde jatyr moiny obyry anyqtalady jäne sodan 340 myŋ äiel qaitys bolady. Al Qazaqstanda jatyr moiny obyrynyŋ 1600-ge juyq jaŋa jaǧdaiy tırkeledı, būl aurudan 500-den astam äiel qaitys bolady. Elımızde äielderde onkologiia auruynyŋ taraluy boiynşa jatyr moiny obyry süt bezı obyrynan keiıngı ekınşı orynda tūr. Papilloma virusy adamnan adamǧa tūrmystyq bailanys jäne jynystyq qatynas arqyly berıluı mümkın.
Qazaqstanda 2024 jyldyŋ III toqsanynan bastap qyzdardy vaksinasiialau josparlanuda. Adam papillomavirusyna qarsy vaksina ūlttyq egu küntızbesıne engızıledı, vaksinasiia 11 jastaǧy qyzdarǧa balalardy vaksinasiialauǧa ata-anasynyŋ kelısımın alǧannan keiın jürgızıledı. Būl jas DDŪ, onkologtardyŋ ūsynysyna säikes taŋdaldy, sebebı 11-14 jas aralyǧyndaǧy immundau eresek jasqa qaraǧanda tiımdı, tūraqty immunitet qalyptasady. Älemde būl vaksinaǧa sūranys öte joǧary. Bügıngı taŋda 125-ten astam el ūlttyq vaksinasiia küntızbesıne osy vaksinasiiany engızdı. Ortalyq Aziia elderı boiynşa körşıles Özbekstan, Qyrǧyz Respublikasy, Türıkmenstan APV qarsy vaksinasiiany engızgen.
Astanalyq därıgerler osyndai aqparat keltırıp, auruǧa qarsy vaksinany alu maŋyzyna toqtaldy. Atap aitqanda, Astana qalalyq Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasy direktorynyŋ orynbasary Gülnaz Dosmyrzaeva, qalalyq sanitarlyq-epidemiologiialyq baqylau departamentı direktorynyŋ orynbasary Janna Pralieva, №9 qalalyq emhana direktorynyŋ orynbasary Dana Säbitqyzy jäne basqa da medisina ūiymdary men joǧary oqu oryndarynyŋ ökılderı baiandama jasady.
