Mädeniet

Ertegıler älemıne ertedı

Bala kezımızden bärımızge tanys «Myŋ bır tün» ertegısın eske tüsırıp köreiıkşı. Şaherezadanyŋ aŋyzǧa bergısız şertken qyzyqty äŋgımelerınıŋ oqyǧandardy elıktırıp äketer qasietımen qatar, tüsıngen adamǧa tälım-tärbielık mänı zor emes pe edı? Ertegıde sipattalatyn oqiǧalar talai şyǧarmaşylyq ökılderıne şabyt berdı. Mäselen, şyǧarma jelısı boiynşa köptegen qissa-dastandar tudy. Äigılı kompozitor Nikolai Rimskii-Korsakov HIH ǧasyrdyŋ aiaǧynda «Şaherezada» simfoniialyq siuitasyn jazdy. «Baǧdadtyŋ qulary», «Sindbadtyŋ jetı sapary», «Aladinnıŋ siqyrly şamy» syndy körkem filmderge ertegıdegı hikaialar arqau boldy. «Myŋ bır tün» sahnaǧa da köşıp, osy attas balet qoiyldy.

Astanadaǧy «Naz» mem­lekettık bi teatry şyǧys ertegısındegı oqiǧalardy öner tılınde jaŋǧyrtty. «Myŋ bır tünnıŋ bır tünı» horeografiialyq spektaklın qoiyp, elordadan bölek osy qoiylymmen el öŋırlerındegı körermenderdı de tamsantyp qaitty. Būdan būryn Qaraǧandy jūrtşylyǧy spektakldı tamaşalaǧan edı. Juyrda elordalyq bi teatry osy qoiylymmen Aqtöbede boldy.
Spektakldegı oqiǧalar jelısı arab elınıŋ ırı şa­harlarynyŋ bırınde örbidı. Bas keiıpker etıkşı Maruf siqyrly jüzıktı qolǧa tüsıredı. Onyŋ asyl tasyn sürtkende, Efrit atty qolynan kelmeitını joq qyzmetşısı paida bolady. Onyŋ kömegımen Maruf bailyqqa belşesınen keneledı. Esmigül esımdı hanşaiymǧa ǧaşyq bolyp, nebır şytyrman joldardan ötedı. Aqyrynda Şaherezadanyŋ kömegımen zyndannan şyǧyp, süigenıne qosylady. Spektakldegı basty rölderdı somdaityn ärtıster jönınde de aita keteiık. Maruftyŋ beinesınde teatr ärtısı Ashat Mäden körınedı. Esmigül hanşaiym rölın Ämina Samarbaeva, al Şaherezadany Gülnär Süttıbaeva somdaidy.
Qoiylym keiıpkerlerınıŋ kostiumderı men sahna dekorasiialary da spektaklde baiandalatyn oqiǧalardy tolyqtyra tüsıp, qyzyldy-jasyldy boiauymen köz qa­ryqtyrady. Şyǧys sazy­nyŋ äuezdı yrǧaǧymen qimyl­daityn bişılerdıŋ dene plas­tikasy, mimikalary men akterlık şeberlıgı adamǧa tän quanyş pen qaiǧy, qatygezdık pen zūlymdyq, qyzǧanyş pen aşu, baqyt pen mahabbat sezımderın aşa bılgen.
– Bız – ansambl emes, bi teatrymyz. Sondyqtan, qara­paiym bi formatynan kürdelı janrlarǧa köş­kenbız. Tıptı, konserttık baǧdarlamalardyŋ özın şaǧyn bi spektaklı retınde qoiamyz. Bi – tılsız öner bolsa da, sol arqyly özımızdı alaŋdatatyn mäselelerdı, keibır qūbylystarǧa köz­qarasymyzdy körsetıp, tuǧan tarihymyzdy jetkızgımız keledı. «Myŋ bır tünnıŋ bır tünı» spektaklı jaily aitar bolsaq, būl qoiy­lym arqyly bız şyǧys äle­mıne qarai betbūrys jasap, būl da qolymyzdan keletının tanyttyq, – deidı horeografiialyq spektakldıŋ qoiuşy rejisserı, teatrdyŋ bas baletmeisterı – kör­kemdık jetekşısı, QR eŋbek sıŋır­gen qairatkerı Qadişa Aǧymbaeva.
Onyŋ sözınıŋ jany bar. «Naz» memlekettık bi teatrynyŋ qorjynynda «Myŋ bır tünnıŋ bır tünı» spektaklınen bölek özge qo­iylymdar bar. Atap aitsaq, Kültegın zamany­nan tartyp, egemendık alǧan künımızge deiıngı ata-babalarymyzdyŋ ūrpaǧyna qaldyrǧan ösietı ıspettes, halyqtyq horeo­grafiia tılımen somdalǧan «Tūiǧyndar», İspan halqynyŋ flamengo na­qyşynda qoiylǧan M.Ra­veldıŋ «Balero» bi spek­taklı, jasöspırımderge ar­nalǧan «Aq pen Qara» at­ty jaqsy men jamannyŋ aiyr­maşylyǧyn körsetetın qo­iylymy jäne KSRO Halyq ärtısı, küişı, kompo­zitor Nūrǧisa Tılen­dievtıŋ ūly muzykalyq şyǧar­­ma­laryn negızge alǧan «Nūr­ǧisa» atty bi spektaklı. Būl qo­iy­lymdar teatr reper­tua­ryndaǧy erekşe tuyndylar dep aituǧa bolady.

Amanǧali QALJANOV

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button