Aitpaiyn-aq dep edım!

Erterek eskeru kerek edı…

Biyl Qazaqstannyŋ bırqatar öŋırlerın su basyp, qystyŋ soŋy apatqa ūlasty. Qystai kün qūrǧatpai qaryn tazalap, mūzyn oiyp şyǧaryp tūrǧan Astananyŋ özı kün kürt jylynǧanda qala köşelerı kölkıgen suǧa ainaldy. Al astana töŋıregındegı Qoiandy, Qaraötkel eldı mekenderın su basyp, tūrǧyndar qarǧyn sudyŋ ortasynda qaldy. Keibır oblys­tarda joldardy su şaiyp, örıstegı mal da suǧa ketıp jatyr.

Ärine, Tötenşe jaǧdailar ministrı aqpan aiynyŋ ortasynda su tasqyny qaupı joǧary öŋırlerdı atap, erte dabyl qaqqanymen, köp öŋırler sel apatyna daiyn bolmai şyqty. Mäjılıs deputaty Sergei Ponomarev «biyl qysta qar mol tüsıp, kei aimaqta qalyŋdyǧy ekı metrge jettı, iaǧni tasqyn bolatyny anyq edı, bıraq Ükımet pen äkımdıkter apattyŋ aldyn aluǧa daiyn bolmady. Öŋırlerdegı gidrotehnikalyq qūrylystar tozǧan jäne qarausyz qalǧan» deidı. Tötenşe jaǧdailar ministrlıgınıŋ deregı boiynşa, elde 537 gidrotehnikalyq qūrylysty jöndeu qajet, onyŋ 8-ı – iesız. 200-den astam bögettıŋ qūjaty joq jäne olardyŋ tehnikalyq qauıpsızdık deŋgeiı qandai ekenı beimälım. Onyŋ üstıne, jyl saiyn tasqynnan soŋ milliardtaǧan qarajat bölınse de, būl aldaǧy jyldardy qamtamasyz etuge jūmsalmai keledı. Iаǧni köp jūmys köktemgı tasqyn mezgılınen ötıp alu tūrǧysynan ǧana jasalady, ūzaq merzımdı josparmen, strategiialyq tūrǧydan ıstelıp jatqan jūmys joq.

Soŋǧy jyldary elımızde su aǧarlarǧa zaŋsyz qūrylystar salyp, su jolyn bögep tastaityn jaǧdai da jiıledı. Ony bırtūtas jospar boiynşa qadaǧalap otyrǧan äkımdık te, qūzyrly organ da joq. Köşelerde, auyl aralarynda erıgen qar suy men jaŋbyr suy aǧyp ketetın aryq-toǧan jelısı joq, bar bolsa da köbı közboiauşylyqpen jasalǧan. Jol salǧanda, auyl köşelerın asfalttaǧanda su mäselesı eskerılıp, su ötetın közder qaldyrylmaidy da, köterıŋkı salynǧan joldar tabiǧi türde aǧyn sudy bögep, köktem saiyn jol jaǧasy, auyl arasy kölkıgen kök teŋızge ainalady.

Sonymen qatar, elımızde aua raiy­nyŋ jaǧdaiyna qarai daiyndyq jasau jaǧy da älsız. Mäselen, biyl küzde jaŋbyr köp jauyp, qys basynda qara suyq qatty boldy. Sonymen jerdıŋ toŋ qabaty qalyŋdap, bır metrge deiın toŋ jürdı de, köktemde kün kürt jylynǧanda jer jıbımei, qarǧyn su jerge sıŋbei aqqan su selge ainaldy. Demek, bızdıŋ el köktemgı seldıŋ jerdıŋ toŋymen de qatysty ekenın eskergen joq.

Qysqasy, Qazaqstanda su tapşy dep zarlaǧanymyzben, köktemde beibereket aǧatyn qarǧyn sudy basqarudy, saqtaudy üirene almai kelemız. Su tasqynynan saqtanudyŋ ūzaq merzımdı jobasy jasalyp, ol memleket tarapynan qadaǧalanbai, qarǧyn sudyŋ qyspaǧynan qūtylmaimyz.

 

 

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Back to top button