Atam Ramanqūl men äjem Ainaş öte balajan kısıler bolǧan desedı. Asyqtai bes bala tärbielep otyrǧan ekeuıne auyl tūrǧyndary süisıne qaraidy eken.
Süttei ūiyp otyrǧan şaŋyraqtyŋ tynyştyǧyn sūm soǧys kelıp bır-aq sätte būzady. Ata-äjem üş bırdei ūlyn – Sardar, Orynbai, Dauylbaidy bır künde maidanǧa şyǧaryp salady. Et jürekterı ezılgenımen, arystai azamattarynyŋ tıleuın tılep otyrudan basqa eş amal qoldarynan kelmedı. Eŋsesın tıktep, qairattana ıske kırıspese bolmasyn ūǧady. Öitkenı, üide qalǧan şiettei 12 balany aiaqqa tūrǧyzu kerek.
«Jazmyştan ozmyş joq» eken. Bır künı Sardar men Orynbaidan qara qaǧaz kelıp jettı. Ata-ana qos qanatynan aiyrylǧandai küi keştı. Sardardan qalǧan balalardy bauyryna basyp, özderın jūbatty.
Endı Dauylbaidyŋ aman keluın Alladan künı-tünı jalbarynyp sūraityn boldy.
Maidanda auyr jaralanǧan Dauylbai gospitalde jatyp emdelıp, soŋynan qysqa merzımdı demalys alyp auylǧa keledı. Elde bıraz aunap-qunap, soǧys dalasynan şalǧaida jatsa da, kökeiınen bauyrlary Sardar men Orynbai ketpei qoiady. «Qaitsem de, jaudan kegımdı alamyn!» degen oi tūrdy basynda. Bıraz äl jinap alǧan soŋ, ata-anasy men bauyrlaryn Allaǧa amanattap, «Qalaida jeŋıspen oralatyn bolamyn!» dep öz-özıne uäde berıp, maidan dalasyna attanyp ketedı.
Ot pen oqtyŋ ortasynda jürse de tuǧan auylyn, ata-anasyn, bauyrlaryn bır sät te esınen şyǧarǧan joq.
Äkemız Dauylbai Belorussiianyŋ ondaǧan qalalaryn, Reseidıŋ Orel, Tula qalalaryn, Polşa jerın, Onyŋ ışınde Poznan, Lodz, Grodiska qalalaryn jaudan azat etuge qatysypty.
1945 jyldyŋ säuır-mamyr ailarynda äkem Grodiska qalasynyŋ komendanty bolyp taǧaiyndalady. Sonda baiqaǧanym, Polşa mädenietı örkendegen ırgelı el eken deidı. Qaladaǧy eŋselı ǧimarattardy körıp qatty qyzyqqan äkem: «Şırkın, menıŋ elımde de osyndai ǧimarattar bolsa ǧoi» dep armandaǧan eken. Jeŋıs tuy jelbıregen kündı de bır sät esınen şyǧarǧan emes. Jeŋısten soŋ äkem maidandastarymen bırge Germaniiaǧa jol tartady. Ondaǧy Doislis, Breslau qalalarynyŋ tynyştyǧyn saqtau üşın ter tögedı.
Tura bır jyldan soŋ, 1946 jyldyŋ 1 mamyrynda keudesınde «Qyzyl jūldyz», «Ūly Otan soǧysy» ordenderı, maidanda alǧan özge de medaldary jarqyraǧan äkem elge oralady.
Kele beibıt eŋbekke bılek sybana kırısıp ketedı.
Bügınde nemere-şöberelerınıŋ ortasynda baqytty ǧūmyr keşude. Künı-tünı «Sender eş uaqytta soǧys körmeŋder» dep balalarynyŋ tıleuın tılep otyrady.
Qatira ROMANOVA, Astana qalasynyŋ tūrǧyny
