Mädeniet

Myŋ kün atan bolǧanşa…

Q.Quanyşbaev atyndaǧy Memlekettık akademiialyq qazaq muzykalyq drama teatrynda kezektı premera öttı. Amerikalyq jazuşy Ken Kizidıŋ bestsellerge ainalǧan «Kökek ūiasynyŋ üstınen ūşyp ötkende» romanynyŋ jelısımen qoiylǧan «7+1» dramasy Astananyŋ 20 jyldyǧyna arnaldy. Şyǧarmany qazaq tılıne audaryp, sahnalaǧan – Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Älımbek Orazbekov.

Qoiylym bastalmas būryn jazuşy, dramaturg Öten Ahmetpen söilesıp qaldyq. Qalamger audarma qazaq teatryn biıkke şyǧarmaitynyn, būl kezeŋnen ötkenımızdı, endı ūlttyŋ töl tuyndylary qoiylatyn uaqyt kelgenın aityp öttı.
Jalpy, «Kökek ūiasynyŋ üstınen ūşyp ötkende» romanynyŋ jazylǧanyna 60 jylǧa juyqtady. Belgılı rejisser Miloş Forman onyŋ negızınde 1975 jyly körkem film tüsırdı. Kelesı jyly kinotuyndy bırneşe atalym boiynşa «Oskar» syilyǧyn ielendı. Deil Vasserman teatr qoiylymyna laiyqtaǧan şyǧarma spektakl retınde bıraz memlekette qoiyldy. Qazaq tılınde alǧaş ret osy joly Qallekilıkter sahnalady.
Oqiǧa jyndyhanada örbidı. Jetı nauqas jatqan palataǧa segızınşısı jatqyzylady. Spektakldıŋ «7+1» dep ataluynyŋ bır sebebı – sol. Makmerfi atty (Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Nūrken Öteuıl) jaŋa pasient kelgennen keiın nauqastardyŋ kündelıktı qalypty ömırı özgeredı. Dramalyq şyǧarmalarǧa qajet şielınıs, tartys sol uaqytta bastalady.
Bır palatada ornalasqan adamdardyŋ ışınde eŋ sauy – osy Makmerfi. Al jyndyhana älemnıŋ bır şaǧyn modelı, ülgısı ıspettes. Mūndaǧy Makmerfiden basqalar – qoǧamda özdıgınen äreket etuge qorqyp, öz ışterıne özderı tyǧylyp alǧan adamdar. Olarǧa Retched esımdı (Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Altynai Nögerbek) aǧa meiırbike bilık jürgızedı. «Myŋ kün atan bolǧanşa, bır kün bura bol» deitın qaǧidany ūstanǧan Makmerfi osyndaǧy qalyptasqan jüiege qarsy şyǧady. Janyndaǧylarǧa adamda öz oiy, erkındıgı boluy kerektıgın ūqtyrady. Būl jolda Makmerfi qūrban bolyp ketkenımen, onyŋ azattyqqa degen ūmtylysy basqalardyŋ sana-sezımderıne aitarlyqtai özgerıs äkeledı.
Mūnda jaqsy akterlık ansambl taŋdalǧan. Ündılerdıŋ bır taipasynyŋ kösemı Bromdennıŋ beinesın Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Meiram Qaisanov somdaidy. Basqa keiıpkerlerdı Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Boranbai Moldabaev, Erjan Nūrymbet, Samat Baiyrov, Amanjol Moldahmet, Şah-Mūrat Ordabaev, Janat Ospanov oinaidy.
Būl körermen qabyldauǧa auyr qoiylymdardyŋ bırı ekenın aita ketuımız kerek. Qallekilıkter spektaklge daiyndalu barysynda obrazdardy şynaiy somdau üşın psihikalyq dispanserge bardy. Al roman Amerika Qūrama Ştattary aumaǧynda tyiym salynǧan top-listke kıredı. Sonymen qatar, būl tızımge «Ūly Getsbi», «Uliss» jäne «Qara bidai arasyndaǧy qūrdym» tuyndylary da enedı.

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button