Mädeniet

«OtAsu»

Däl osyndai ataumen, syrtynda qyp-qyzyl ottai bolyp batyp bara jatqan kün men şegı kökjiekpen astasqan möp-möldır sudyŋ, älde kök teŋızdıŋ suretı bar qalyŋ kıtap jaryqqa şyqty. Oqyrman qolyna jaŋa tigen basylymnyŋ avtory – qalamy qarymdy jurnalist, «U» roman-essesın jazǧan, «Alaş-ALJİR» kıtaptaryn şyǧarǧan Bolat Jünısbekov.

 

"OtAsu". Bolat Jünısbekov. Kıtaptyŋ aty nege «otAsu»? Öitkenı, «ömırdıŋ özı otAsu. Jai ǧana otasu, taǧdyr qosu emes, naǧyz Ot pen Sudan asu, iaǧni, «otAsu». Roman-diologiia jasynda jalyndy, «eseigende» sabyrdy serık etken tau tūlǧa, täuelsız Qazaqstannyŋ tūŋǧyş Qorǧanys ministrı, Halyq qaharmany Saǧadat Nūramaǧambetovke arnalǧan. Ekı bölımnen tūrady: bırınşısı – «Ot», ekınşısı – «Su».

Qolǧa tigen su jaŋa kıtapty paraqtadyq, saraladyq, oqydyq, oi tüidık… Alǧysöz ornynda avtordyŋ bahadür batyrmen syr-sūhbaty. «Bırtuar tūlǧalardyŋ orny tarihta orasan, – deidı onda Bolat Jünısbekov. – Būl – jūrt moiyndaǧan şyndyq. Zamanalar köşınde asyl aqyl-oi men eresen erık-jıger adamzattyŋ damu ürdı­sın san märte seŋdei soǧystyryp, talai ret kürt özgerttı».
İä, būl joldarǧa dälel ızdeudıŋ qajetı şamaly. 1917-degı Qazan jäne basqa töŋkerıster, 1941 jylǧy ekınşı düniejüzılık soǧys… Osynyŋ soŋǧysynda-aq älem halyqtarynyŋ seksen paiyzy şarpylyp, jüz on million kısı ajal qūşaǧyna oranǧan. Sergeldeŋ taǧdyrlar men tögılgen köz jastaryn aitpaǧanda…
Mıne, osyndai jahandyq dürbeleŋnıŋ bıregei keiıpkerı – Saǧadat. Adamzattyq taǧdyrdyŋ şatqaldary men şyrǧalaŋdarynda şyŋdalǧan Saǧadat… Azat eldıŋ qorǧanysyn tūrǧyzǧan, ūlttyq ruh pen Qazaq namysyn tu qylǧan Saǧadat. Tört jüz otyz bettıŋ tūla boiynda qan keşedı, ot oranady, erlık pen örlıktıŋ biıgınen körınedı. Maşaqat pen kedergılerge, azap pen qasıretke toly ǧūmyrynda sabyrlylyǧymen, qairatymen, aqylymen san myŋ asulardy baǧyndyryp, mejelı belestıŋ şyŋynan ömır aidynyna däl qazırgı nartūlǧa qalpynda baisaldylyqpen köz tastaidy.

«Bızdıŋşe, ot – janarda mölt etken Säule, jürekte lüp qaqqan sezım, şapaǧy keŋ-baitaq Kün-şuaq…

Su da solai, janarda mölt etken Tamşy, sanadan tıl qatqan Sabyr – qūşaǧy şalqar Mūhit, darhan jürek, meldektegen meiırım emes pe?!

Tegeurındı tūlǧanyŋ temırdei senımı oidy terbep, namysty tergep, ot sezım men jalyn jıgerge salqyn sabyrdy serık etedı. Būl endı erekşe häl!» Avtor kıtaptaǧy mūqym jolda osyndai erekşe hälderdı suretteidı, batyrdyŋ ışkı häm syrtqy beinesın somdaidy. Syn saǧattaryndaǧy oi men sezımdı, qimyl men ärekettı söz etedı.
Hoş, erlık pen eldık, batyldyq pen kısılık qasietterı toǧysqan «otAsu» sızdıŋ de törıŋızden tabylsyn!

Ashat RAIQŪL

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button