TÜSINE QARAI PAIDASY
Taǧamnyŋ tüsı onyŋ qūramdyq qasietterınen habar beredı. Jemıs-jidek pen kökönısterdı satyp alarda boiau erekşelıgıne köŋıl bölıp, paidasyn bıle jürgen abzal.
Qyzyl tüstı jemıs-jidek pen kökönıster likopinder – antioksidantqa bai bolǧandyqtan, terını ultrakülgın säulelerden qorǧap, jürek-qan tamyrlary aurularyna şaldyǧu qaupın tömendetedı jäne qaterlı ısıktıŋ aldyn alady. Qyzǧylt-sary, sary tüstı jemıs-jidek pen kökönıster – immundyq jüienıŋ ainymas kömekşısı. Qūramyndaǧy karotenoid adam aǧzasynda A därumenın böledı. Al, qataŋ dieta ūstamai-aq artyq salmaqtan arylǧyŋyz kelse, jasyl tüstı taǧamdardy taŋdaǧan jön. Olardyŋ kaloriiasy az ärı ıştı tazartuǧa beiım keledı. Jasyl jemıs-jidek, kökönıster kanserogendı joiyp, süiek pen tıstıŋ saulyǧyna paidasyn tigızer ösımdık elementterıne bai. Aqşyl-sary, aq tüs boiauy qanyq taǧamdarǧa qaraǧanda solǧyndau körıngenmen, därumenderdıŋ qainary osy tüske tiesılı eken. Artyq holesterin deŋgeiın azaityp, qan qysymyn tömendetuge septesedı jäne jürek-qan tamyry aurularyn aldyn alady. Mäselen, sarymsaq qūramyndaǧy allisilin asqazan jaralarynan qorǧap, ısıktıŋ ösuın tejeidı. Al, külgın tüstı kökönıs pen jemıs-jidekter adamnyŋ este saqtau qabıletın küşeitedı.
Mädina JAQYP