Jaŋa oqu jylyna daiyndyq qalai?

Qazırgı qysyltaiaŋ kezeŋde elordada jaŋa oqu jylyna äzırlık qalai jürıp jatyr? Mektepter tolyǧymen daiyn ba? Oquşylar men ūstazdar kerektı qūraldarmen qamtylǧan ba? Osy jäne bılım salasyna qatysty basqa da özektı mäseleler qalalyq qoǧamdyq keŋes otyrysynda talqylandy. Aǧymdaǧy jaǧdaimen Nūr-Sūltan qalasy Bılım basqarmasy basşysynyŋ orynbasary Baǧlan Smataeva tanystyrdy.

BIRINŞI SYNYPQA 26 MYŊ BALA BARADY

Aldymen balabaqşalardyŋ daiyndyǧyna toqtalǧan baian­damaşy mektepaldy daiar­lyq mekemelerınıŋ jūmysy bas sanitarlyq därıgerdıŋ qaulysyna säikes 17 tamyzda «kezekşı toptar» rejimınde jandanǧanyn aityp öttı. Däl qazır memlekettık jäne jekemenşık balabaqşalarda 503 «kezekşı top» aşylǧan. Onda baryp jürgen baldyrǧandardyŋ jalpy sany – 5299.
– Mektepaldy daiarlyq mekemelerı jūmysynyŋ algoritmı äzırlendı. Barlyq nysandar sanitarlyq talaptarǧa säikes daiyndaldy. «Kezekşı toptar» jūmysyn Bılım basqarmasy erekşe baqylauda ūstap otyr, – dedı B.Smataeva.
Bügıngı taŋda bas qalada 117 orta mektep bar. Onyŋ 91-ı – memlekettık, 22-sı – jekemenşık, 1-euı – respublikalyq jäne 3-euı – Nazarbaev ziiatkerlık mektebı. Jaŋa oqu jylynda qala mektepterıne 202 myŋ oquşy barady dep boljanyp otyr. Bır atap öterlıgı, ötken oqu jylynda orta bılım beru oryndarynda 182 myŋnan asa bala oqyǧan. Iаǧni oquşylar sany 20 myŋ balaǧa artyp otyr. Sonyŋ ışınde biyl 1-synypqa 26 myŋ oquşy barady. Qūjattar egov.kz elektrondy ükımet portaly men qaǧaz formatynda qabyldanyp jatyr. Qazırgı künı 23443 ötınış kelıp tüstı.
– Jaŋa oqu jyly astananyŋ barlyq mektepterı men kolledjerınde 1 qyrküiek künı qaşyqtan oqytu formatynda bastalady. Bastauyş synyptarǧa «kezekşı synyptardy» engızu josparlanyp otyr. Mūndai synyptar 42 myŋǧa juyq oquşyny qamtidy dep otyrmyz. «Kezekşı synypqa» balalardy jıberu, jıbermeu mäselesın ata-analary şeşedı. Oqytudyŋ özı bırneşe topqa bölınedı. Bır synypta oqytylatyn oquşylar sany 15-ten aspaidy. Ärine, barlyq sanitarlyq talaptar saqtalady. Mūny jaŋa oqu jylyn ūiymdastyrudyŋ basty mındetı dep belgılep otyrmyz. Mektepter dezinfeksiialyq qūraldarmen, ­teplovizorlarmen qamtylady, – dedı Bılım basqarmasy basşysynyŋ orynbasary.

KOMPIýTERMEN QANŞALYQTY QAMTYLǦAN?

Onyŋ aituynşa, mūǧalımder men oquşylardy kompiuter jäne internetpen qamtamasyz etu üşın tiıstı jūmystar qolǧa alynǧan. Kompiuterlerdıŋ qajettılıgıne qatysty monitoring ötkızıldı. Qazırgı kezde jalpy bılım beru mektepterınıŋ balansynda 11648 kompiuter bar. Osy jyldyŋ säuır aiynda – 2613, mausymda 513 kompiuter satyp alyndy.
– Qazır kompiuterlerdıŋ qajettılıgı 35707 myŋdy qūrap otyr. Sonyŋ ışınde mūǧalımderge 437 kompiuter kerek. Al internet 22600 adamǧa, 581 mūǧalımge qajet. Tamyz aiynda jan basyna qarjylandyrudyŋ esebınen 700 million teŋgege 2600 kompiuter satyp aludy josparlap otyrmyz. Respublikalyq biudjetten 4 milliard teŋge 26472 kompiuterdı satyp aluǧa bölındı. 1 qyrküiekke deiın 12 myŋ kompiuter, qalǧany 15 qyr­küiekke deiın mektepterge jetkızıledı. Sondai-aq, qyrküiek aiynda 5400 kompiuter satyp alynady. Oǧan jergılıktı biudjetten 1 milliard teŋge bölındı. Bırınşı kezekte 689 jetım bala, 4159 erekşe qajettılıgı bar bala, az qamtylǧan otbasylardyŋ 7 myŋnan asa balasy jäne köpbalaly otbasylardaǧy 16287 bala kompiutermen qamtylady, – dedı baiandamaşy.
Onyŋ aituynşa, internetpen qamtamasyz etu üşın osy tamyz aiynda 22600 rou­ter satyp alynady. Osymen mūǧalımder men oquşylardy ǧalamtormen qamtu mäselesı 100 paiyz şeşıledı. Jetkızuşı – «Kcell» AQ internettı 25 tamyzǧa deiın jetkızemız dep otyr.
Qazır 160 myŋǧa juyq balada üilerınde kompiuter bar. Al kompiuterdı qajet etetın oquşylarǧa mūny taratu 24 tamyzda bastaldy. Būl – mektepterdıŋ balansyndaǧy kompiuterler. Iаǧni jaŋa kompiuterlerdı satyp aludy esepke alǧanda, 1 qyrküiekke deiın 190 myŋǧa juyq bala, 15 qyrküiekke deiın barlyq oquşy qajettı tehnikamen qamtamasyz etıledı.

TAMAQTANDYRU MÄSELESIN QARAU KEREK

– Jaŋa oqu jylyna oqulyqtarmen qamtu 100 pa­iyzdy qūraidy. Barlyq oqulyqtar Bılım jäne ǧylym ministrlıgı bekıtken tızımge säikes keledı. Qazırgı künge barlyq baspadan oqulyqtar jetkızıldı. 1-5-synyp pen 10-11-synyp oquşylaryna kıtaptar tolyǧymen berıldı, – dedı B.Smataeva.
Mūǧalımderdı qaşyqtan oqytuǧa daiyndau üşın Nūr-Sūltan qalasy bılımdı jaŋǧyrtu ortalyǧy onlain-sabaqtar ūiymdastyr­dy. Mūnymen 12480 ūstaz qamtyldy. 24-28 tamyz aralyǧynda barlyq mūǧalım Nazarbaev ziiatkerlık mektepterı äzırlegen būl kurstardan ötedı. Ūstazdardy oqytu jazda da jürgızılgen eken.
Baiandamadan keiın qalalyq qoǧamdyq keŋes müşelerı salaǧa qatysty sūraqtardy qoidy. Keŋes töraǧasy Sansyzbai Esılov «kezekşı synyptarda» tamaqtandyrudy ūiymdastyru jaiyn sūrady.
Basqarma basşysynyŋ orynbasary qalanyŋ bas sanitarlyq därıgerdıŋ qaulysyna säikes tamaqtandyru äzırge qarastyrylmaǧanyn jetkızdı. «Sabaqtar 30-40 minuttan bolady. Künıne 3-4 sabaqtan ötedı. Sondyqtan mūnyŋ asa qajettılıgı joq dep oilaimyz» dedı ol.
Keŋes töraǧasy bolsa balalardyŋ taŋerteŋ üiden tamaq ışpei mektepke baru ädetı baryn, bas sanitarlyq därıgermen aqyldasyp, būl mäselenı qarau kerektıgın aitty.