قوعام

الاش ءباسپاسوزىن بۇگىنگە جەتكىزگەن

لەۆ گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتىندە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ عىلىمىن دامىتۋعا سىڭىرگەن ەڭبەگى ءۇشىن» بەلگىسىنىڭ يەگەرى, الاشتانۋشى, تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى, پروفەسسور قىرىقباي اللابەرگەننىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالعان «الاش مۇراسىن زەرتتەۋ پاراديگمالارى: ءباسپاسوزدىڭ تاريحي جانە تاجىريبەلىك ماڭىزى» اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا ءوتتى.

كونفەرەنتسياعا جۋرناليستيكا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى قايرات ساق مودەراتورلىق ەتتى. مازمۇندى ءىس-شارا 2022 جىلدىڭ تامىز ايىندا ءبىر توپ عالىمداردىڭ قىرىقباي اللابەرگەننىڭ تۋعان جەرى باياناۋىلعا بارعاندا تۇسىرىلگەن بەينەسيۋجەتىمەن باستالدى.

كونفەرەنتسيا بارىسىندا پروفەسسوردىڭ زامانداسى, فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى, الاشتانۋشى تۇرسىن جۇرتباي ۇستاز-عالىمنىڭ تىڭ ىزدەنىستەرى جايىندا پىكىر ءبىلدىردى.

«بىزدە قازىر الاش كوسەمدەرىن زەرتتەيتىنىمىز, زەرتتەپ جۇرگەن كوسەمسوزشىلەرىمىز بار. كەيدە ءبىر دەرەكتى تاۋىپ الىپ, الاشتىڭ تاريحىن توڭكەرىپ تاستاعانداي قوزعالىس بولادى. سونداي كەزەڭدە جۋرناليستەردىڭ اراسىندا قىرىقباي اللابەرگەن كەرەك كەزدە تابىلاتىن. ءوز ورنىمەن ءجۇرىپ, ءوز ءىسىن بىتىرگەن قىرىقباي قىرىق بۋىندى, ءبىر سۇيەكتى ازامات ەدى.

الاشتى قيىن كەزەڭدە, اسىرەسە 1987-91 جىلدار اراسىنداعى ۋاقىت زەرتتەپ, وي-پىكىرمەن دارالانعان جىگىتتەردىڭ ىشىندە قىرىقباي بولدى. ونىڭ ەڭبەگىن ەرەكشە باعالاۋ كەرەك. شىعارماشىلىعى جايلى ءسوز قوزعالعاندا, وتارشىلدىققا قارسى ءباسپاسوز تاريحىن زەرتتەگەن ەڭبەگى اۋەلى ايتىلادى. وسى كەزەڭدەگى ءباسپاسوز تاريحى ايتىلماسا, الاش يدەياسىن ءتۇسىنۋ مۇمكىن ەمەس» دەدى ­تۇرسىن جۇرتباي.

سونداي-اق الاشتانۋشى بۇگىنگى ءباسپاسوزدىڭ احۋالىنا توقتاپ, بولاشاق جۋرناليستەرگە عالىمنىڭ ەڭبەگىن تەرەڭ زەرتتەۋگە قاتىستى باعىت-باعدار بەردى.

ماناش قوزىباەۆ اتىنداعى سولتۇستىك قازاقستان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى زارقىن تايشىباي عالىم قىرىقباي اللابەرگەننىڭ بۇكىل ەڭبەكتەرى قازاق ءباسپاسوزىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋگە باعىتتالعانىن, حالىق جاناشىرىنىڭ عيبراتتى عۇمىرى مەن سىڭىرگەن ەڭبەگىن كۇنى بۇگىنگە دەيىن ءوزىنىڭ ستۋدەنتتەرىنە ايتىپ, ءدارىس وقىپ جۇرگەنىن جەتكىزدى.

قىرىقباي اللابەرگەنگە قاتىستى ويىن ءوزىنىڭ زامانداسى ءارى ارىپتەسى پروفەسسور ايگۇل ىسماقوۆا تولىقتىردى.

«1991 جىلى پوستوتارلاۋ تاقىرىبىندا مونوگرافيا شىعارۋ ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلمەس ەدى. بۇل تەك قىرىقبايدىڭ بويىنداعى باتىرلىق پەن مەن جازباسام, كىم جازادى دەگەن عىلىمي جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى. پوستوتارلاۋعا قارسى الاشتىڭ ساياسي ەليتاسى تۇر دەپ زەرتتەگەن, ءارى ءتۇرلى باسپاسوزدەگى جازبالار تۋرالى تۇجىرىمداپ جازعان دا ءبىزدىڭ زامانداسىمىز ەدى» دەدى ا.ىسماقوۆا.

جيىنعا پاۆلودار قالاسى مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمىنىڭ سەكتور مەڭگەرۋشىسى مەيرام نۇعىمان, س.تورايعىروۆ اتىنداعى پاۆلودار ۋنيۆەرسيتەتى قازاق ءتىلى جانە جۋرناليستيكا كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى سەرىك ەلىكباي, «سەنىمەن بولاشاق» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى ءتورايىمىنىڭ ورىنباسارى زاۋرە سىدىقوۆا, ءا.مارعۇلان اتىنداعى پاۆلودار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسورى بولات قۇدايبەرگەنۇلى مەن عالىمنىڭ ءبىر توپ جەرلەستەرى, دوستارى قاتىستى. كونفەرەنتسيادا ءسوز العان عالىمدار قىرىقباي اللابەرگەننىڭ مۇراسى مەن باي تاجىريبەسى بۇگىنگى مەدياكەڭىستىكتى دامىتۋدا اسا ماڭىزدى ەكەندىگىن باسا كورسەتتى.

ءىس-شاراعا قاتىسقان پروفەسسوردىڭ جارى باقىت تىلەۋبايقىزى  ءجۋرناليستىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتى مەن رۋحاني بولمىسىن ەرەكشە ىلتيپاتپەن اڭگىمەلەدى. قىزى التىناي پوەزيالىق تۋىندىلارىن وقىدى.

عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيانىڭ قورىتىندىسى رەتىندە عالىم قىرىقباي اللابەرگەننىڭ تۋعان ولكەسى باياناۋىل اۋدانىنداعى كوشەلەردىڭ, مەكتەپتەردىڭ بىرىنە پروفەسسوردىڭ اتىن بەرۋ, وقۋ ورىندارىندا ءدارىسحانا اشۋ, عالىمنىڭ وقۋلارىن وتكىزۋ سىندى بىرقاتار ۇسىنىس ويلار ايتىلدى.

تاعىدا

ينديرا بەرجانوۆا

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button