تاۋەلسىزدىك كۇنى مەرەكەسى مەن «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ 15 جىلدىعىنا ارنالعان «ماڭگىلىك ەل – مۇراتىم» اتتى رەسپۋبليكالىق اقىندار ايتىسى مارەسىنە جەتتى. مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى ۇيىمداستىرىپ, پارتيانىڭ قولداۋىمەن وتكەن ايتىسكەر اقىندار دوداسى ەكى كۇنگە سوزىلعان ەدى. العاشىندا جيىرما ەكى اقىن شارشى توپقا ءتۇسىپ, ىرىكتەلە كەلە ون اقىن اقتىق سايىسقا جولداما الدى. وتكەن سەنبى كۇنى وسى ون اقىن «كونگرەسس حولعا» جينالعان ايتىسسۇيەر قاۋىمنىڭ الدىندا ءسوز قاعىستىردى.
ءبىرىنشى جۇپ بولىپ ساحناعا شىققان اينۇر تۇرسىنباەۆا مەن تارازدان كەلىپ, وسى ايتىستىڭ جاڭالىعى بولعان اسەت دۇيسەبايدىڭ ءسوز سايىسى جەڭگە مەن قاينى اراسىنداعى ءازىل-قالجىڭعا قۇرىلدى.
قالاي دەسەك تە, وسى جۇپتىڭ ءسوز قاعىسىندا ايتىس ساحناسىندا مول تاجىريبە جيناعان اينۇردىڭ ونەرى جاستىق جالىنى اتويلاپ تۇرعان اسەتتەن وق بويى وزىق ەكەنى كورىنىپ تۇردى. بەرىلگەن تاقىرىپتى مەيلىنشە قامتىپ قالۋعا تىرىسقان اينۇر مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ بوساعاسىنان ەركىن اتتاي الماي كەلە جاتقان قازاق ءتىلىنىڭ جايىن قوزعاپ, باياعىدان بەلگىلى «قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن ادام مەملەكەتتىك قىزمەتكە الىنباسىن» دەگەن ويدى جاڭعىرتتى. باسپانالى بولامىن دەپ, نەسيە الىپ, تولەي الماي جۇرگەن حالىقتىڭ مۇڭىن جىرلادى. ءار جىل سايىن جەلتوقسان ايىندا «كونگرەسس حولدا» ايتىس وتەتىنىن ەسكەرىپ, ونى «ايتىس سارايى» دەپ اتاۋى جونىندە ۇسىنىسىن ورتاعا تاستادى.
ناعىز تارتىستى ايتىس ەركەبۇلان قاينازاروۆ پەن بالعىنبەك يماشەۆتىڭ اراسىندا ءوتتى. قارسىلاسىن باجا دەپ اتاعان بالعىنبەك سوزدەرىن ادەتتەگىنشە بەلگىلى اندەردىڭ اۋەنىنە لايىقتاپ قۇرىپ, شوۋ جاسادى. اسىرەسە, وسىنىڭ الدىنداعى تاۋەلسىزدىك كۇنىنە ارنالعان ەكى ايتىسقا قاتىسا الماعاندىقتان, بۇل ايتىسقا ءتاستۇيىن دايىن بولىپ كەلگەنىن ايتىپ, ەركەبۇلان ءوز ونەرىمەن كورەرمەندەردى ءتانتى ەتتى. قازىلار القاسى اقىندارعا باعا بەرگەندە دە كوپەن امىربەكتىڭ ەركەبۇلانعا قويعان «توعىزىنا» كەلىسپەگەن حالىق شۋلاي جونەلدى. اقىرى, بەلگىلى ساتيريكتىڭ كورەرمەندەر ىعىنا جىعىلماسقا امالى قالمادى. ءسويتىپ, ەركەبۇلان دا بالعىنبەك سياقتى ەڭ جوعارعى 70 ۇپايدى ەنشىلەدى.
ءۇشىنشى جۇپ بولىپ ساحناعا ايبەك قاليەۆ پەن مۇحتار نيازوۆ شىقتى. ايبەك ادەتتەگىدەي تەرەڭنەن تولعادى. كەشەگى بوداندىقتى, ءبىر كەزدەرى قىرعىز-قايساق اتالعانىمىزدى ەسكە العان ول تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا بيىك ماقساتتارعا قۇلاش ۇرعانىمىزدى ولەڭمەن ءوردى. مۇحتاردىڭ بابى ءسال كەلىسپەگەن سياقتى. دەسەك تە, ۇلتىمىزدىڭ قاھارمان ۇلى جۇمابەك تاشەنوۆتىڭ كەلەسى جىلعا ءدوپ ءتۇسىپ تۇرعان 100 جىلدىق مەرەيتويىن ءوز دەڭگەيىندە اتاپ ءوتۋدىڭ دۇرىستىعىن ايتا كەتكەن ول وزگە ەلدەر باسشىلارىنىڭ مەملەكەتىمىزگە جاقىندا جاساعان ساپارلارىن, سونىڭ ىشىندە فرانتسيا پرەزيدەنتى فرانسۋ وللاندتىڭ ەلىمىزگە كەلگەنىن ەسكە الىپ:
ەيفەلدەي مۇنارالى فرانتسۋزدار
«بايتەرەكتىڭ» الدىندا باس ءيىپ تۇر, – دەگەن ۇتىمدى جولداردى توگىلتتى.
ولاردان كەيىن ازۋى التى قارىس بەكارىس شويبەكوۆ پەن جاس پەرى جانداربەك بۇلعاقوۆ ءسوز قاعىستىردى. بەكارىس ءوز شۋماقتارىن ەلباسىنىڭ ۇلىتاۋ تورىندە بەرگەن سۇحباتىنان تارتىپ, ۇلىتاۋ وبلىسىن قۇرۋ كەرەك دەگەن ۇسىنىستى ايتتى. جانداربەك بولسا, مەملەكەت باسشىسىنىڭ جاڭا جولداۋىندا ايتىلعان تاپسىرمالاردىڭ ورىندالۋى جايىندا ايتا كەلە:
جولداردىڭ قۇرىلىسىنا بولىنگەن اقشا
قولداردىڭ ۋىسىندا قاپ قويماسىن, –
دەپ, ەلىمىزدەگى سىبايلاس جەمقورلىقتى سىناپ ءوتتى.
سارا توقتامىسوۆا مەن ماقسات اقانوۆ قىز بەن جىگىت ايتىسىن جاسادى. «سوڭعى تۇيەنىڭ جۇگى اۋىر» دەيدى. بۇل جۇپتىڭ ءسوز قاعىسىنا قاتىستى وسىنى ايتۋعا بولادى. ءبىرىن-ءبىرى سوزبەن تۇيرەگەننەن باسقا ولار اشىلىپ ايتىسا المادى.
ايتىس اقىندارى مەن جىرشى-تەرمەشىلەر وداعىنىڭ توراعاسى, اقىن ءجۇرسىن ەرمان وسى ايتىستىڭ ءسانى مەن ءمانىن كىرگىزدى. قونىسباي ءابىلوۆ, اسەلحان قالىبەكوۆا, ءاسيا بەركەنوۆا سىندى وتكەن عاسىردىڭ سەكسەنىنشى جىلدارىنداعى ايتىس مايتالماندارىنا حالىق اقىنى اتاعى قالاي بەرىلگەنىن ەسكە العان مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى مىرزاتاي جولداسبەكوۆتىڭ سوزىنە ءۇن قوسقان ول بەكارىس شويبەكوۆ پەن ايبەك قاليەۆكە قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى اتاعىن بەرۋ تۋرالى ۇكىمەتكە ۇسىنىس جىبەرىلگەنى تۋرالى اقجولتاي جاڭالىقتى جاريا ەتتى.
ايتىستىڭ قورىتىندىسىنا كەلسەك, ءۇشىنشى ورىندى بەكارىس شويبەكوۆ پەن اينۇر تۇرسىنباەۆا ءبولىسىپ, ارقايسىسى 1 ملن تەڭگەدەن يەلەندى. ەكىنشى ورىن جۇلدەسى – 1 ملن 500 مىڭ تەڭگە ەركەبۇلان قاينازاروۆقا بۇيىردى. ءبىرىنشى ورىن جۇلدەسى – 2 ملن تەڭگە جانداربەك بۇلعاقوۆقا بەرىلدى. باس جۇلدە – «التىن دومبىرا» مەن 3 ملن تەڭگە بالعىنبەك يماشەۆتىڭ قورجىنىن قامپايتتى.
امانعالي قالجانوۆ
