كەشە «ەكسپو» قالاشىعىنداعى ەنەرگيا حولىندا كورمە كەشەنىنىڭ بۇدان كەيىنگى پايدالانۋ جوسپارى تانىستىرىلىپ, بىرقاتار پاۆيلوندار تۋريستەرگە سالتاناتتى تۇردە قايتا اشىلدى. جيىنعا مەملەكەتتىك حاتشى گۇلشارا ابدىقالىقوۆا,
«ەكسپو-2017» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ باسقارما توراعاسى احمەتجان ەسىموۆ, ەلوردا اكىمى اسەت يسەكەشەۆ باستاعان لاۋازىمدى تۇلعالار قاتىستى.
العاشقى بوپ ءسوز العان «ەكسپو-2017» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ توراعاسى احمەتجان سماعۇلۇلى 93 كۇنگە سوزىلعان كورمەنىڭ ناتيجەسىنە شولۋ جاساپ, ونىڭ تەك ەلدىڭ ءيميدجىن كوتەرەتىن حالىقارالىق شارا ەمەس, ەكونوميكاعا, ايماقتارعا سەرپىن بەرگەن بىرەگەي جوبا بولعانىنا توقتالا كەتتى. ايرىقشا اتاپ وتەر جايت, ەلباسى كورمەدە قويىلعان ۇزدىك تەحنولوگيالاردى جان-جاقتى يگەرۋگە تاپسىرما بەرگەن بولاتىن. سونىڭ نەگىزىندە ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى – 150, اۋىلشارۋاشىلىق مينيسترلىگى 60-قا جۋىق جوبانى ىرىكتەپ الىپ, ولاردى ءار سالادا ەنگىزۋدىڭ «جول كارتاسىن» دايىنداپ جاتىر. ەكسپودا قويىلعان جوبالارعا بيزنەس-ورتا دا, ايماقتار دا قىزىعۋشىلىق تانىتتى. مىسالى, استانادا فين تەحنولوگياسى نەگىزىندە اۋا رايىن باقىلايتىن مودەلدى ستانسا سىناقتان وتكىزىلۋدە. وبلىستارعا كەلسەك, قاراعاندى وبلىسى – 30, پاۆلودار – 20, اقتوبە – 20 جوبانى وزدەرىندە ەنگىزۋگە تالاپتانىپ جاتىر.
احمەتجان سماعۇلىنىڭ ايتۋىنشا, كوپتەگەن ەلدەردە مۇنداي اۋقىمدى شارالاردان كەيىن قۇرىلىس نىساندارى بۇزىلادى نەمەسە كوممەرتسيالىق نىساندارعا بەرىلەدى. مىسالى, 2015 جىلعى ميلاندا وتكەن ەكسپو كورمەسىنەن كەيىن قازاقستان ءوز پاۆيلونىن بۇزىپ العان بولاتىن. ال ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ بالامالى قۋات كوزدەرى تاقىرىبىنا ارنالعان «ەكسپو-2017» فيلوسوفياسىن ودان ءارى جالعاستىرۋ, كورمە قالاشىعى نىساندارىن ءتيىمدى پايدالانۋ يدەياسىن قولدادى. («ەكسپو» نىساندارى كورمەدەن كەيىن قانداي ماقساتتا قولدانىلاتىنى, قانداي نىساندار ورنالاساتىنى گازەتىمىزدىڭ وتكەن №133 (3638) سانىندا ەگجەي-
تەگجەيلى جازىلعان بولاتىن – رەد)
احمەتجان سماعۇلۇلىنىڭ بۇل ويىن ودان كەيىن ءسوز العان استانا قالاسىنىڭ اكىمى اسەت يسەكەشەۆ جالعادى. اسەت ورەنتايۇلىنىڭ ايتۋىنشا, ەكسپوعا دايارلىق ارقاسىندا قالادا اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلدى. جاڭا اۋەجاي تەرمينالى مەن تەمىرجول ۆوكزالىن ايتپاعاننىڭ وزىندە, استانادا 11 جاڭا كوشە سالىندى, جۇزدەگەن شاقىرىم جولدار مەن ماگيسترالدى قۇبىرلار جوندەلدى. «ەگەر ەكسپو-عا دەيىن قالادا 165 قوناق ءۇي بولسا, كورمەدەن كەيىن ولاردىڭ سانى 200-دەن استى. قالادا 2000-عا جۋىق بەينەكامەرا قويىلىپ, تىركەلگەن قىلمىستىڭ سانى 20%-عا ازايدى. وسىنىڭ ارقاسىندا استانا – شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ ىشىندەگى ەڭ ۇزدىك شاھارلاردىڭ ءبىرى اتاندى. اسەت ورەنتايۇلى: «ەكسپو قالاشىعىندا ورىن تەبەتىن قارجى ورتالىعى – ينۆەستيتسيا مەن قارجىنىڭ تارتىلىس ورتاسى بولادى. ال, «نۇرالەم» پلازاسى قالامىزدىڭ بەتكەۇستار جاڭا كورنەكى نىسانىنا اينالدى. استانا قالاسى اكىمدىگى 2020 جىلعا دەيىن تۋريزم سالاسىن دامىتۋدىڭ تۇجىرىمداماسىن ازىرلەدى. سوعان سايكەس, جىلىنا 2 ميلليون «ساپالى» تۋريست تارتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز» دەپ الداعى جوسپارلارىمەن دە ءبولىستى. كورمەنىڭ ماڭىزى مەن مارتەبەسىنە ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى,
«ەكسپو-2017» قوعامدىق كەڭەسىنىڭ توراعاسى, ەرلان سىدىقوۆ تا توقتالا كەتتى. سالتاناتتى شارا بارىسىندا ەرلان ءباتتاشۇلى ەكسپو كومپانياسىنىڭ توراعاسى احمەتجان ەسىموۆكە 1936 جىلى ماسكەۋدە وتكەن قازاق ادەبيەتى مەن ونەرىنىڭ ونكۇندىگىنەن تۇسىرىلگەن تاريحي فوتونى تابىس ەتتى. «ەگەر قازاق دەلەگاتسياسىنا ماسكەۋدەگى سوۆەت حالىقتارىنىڭ مەملەكەتتىك ەتنوگرافيالىق مۋزەيىندە نەبارى 170 شارشى مەتر ورىن تيسە, 80 جىلدان كەيىن تاۋەلسىز ەل رەتىندە 170 گەكتار جەردە حالىقارالىق كورمە ۇيىمداستىردىق. بۇل – ۇلكەن جەتىستىك» دەپ تاريحي دەرەكتەر اراسىندا كەرەمەت انالوگيا جاسادى.
P.S: ءدال قازىر «ەكسپو» الاڭىندا قاتىسۋشى ەلدەردىڭ ەكسپوزيتسيالارىن دەمونتاجداۋ اياقتالدى. ەندى پاۆيلوندار رەكونسترۋكتسيالانىپ, كەلەسى جىلدىڭ باسىنان قونىستاناتىن «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعى, IT-تەحنوپاركى تاعى دا باسقا ءىرىلى-ۇساقتى نىساندارعا ورىن دايىندالادى. ال «نۇرالەم», ەكى قازاقستاندىق تاقىرىپتىق پاۆيلون, ۇزدىك تاجىريبەلەر ايماعى جانە ەنەرگيا حولى كەلەم دەۋشىلەرگە بۇگىننەن باستاپ ەسىگىن ايقارا اشادى. بۇگىن, ەرتەڭ كىرۋ – تەگىن. بيلەتتەر ساتىلىمعا
14 قاراشادان باستاپ تۇسەدى.
ادىلبەك جاپاق
