مادەنيەت

ەرتەڭI نۇرلى ەلمIز

استانا قالاسى تiلدەردi  دامىتۋ  باسقارماسى «زەردە»  تiلدەردi  دامىتۋ  جونiندەگi  يننوۆاتسيالىق ورتالىعىنىڭ  ۇيىمداستىرۋىمەن  «بiز – بiرلiگi جاراسقان ەلدiڭ بولاشاعىمىز!» اتتى  دوڭگەلەك ۇستەل وتىرىسى ءوتتi.  2012 جىلعا ارنالعان تiلدەردi قولدانۋ مەن دامىتۋدىڭ قالالىق باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا وتكەن جيىننىڭ ماقساتى – مەملەكەتتiك  تiلدi جەتiك مەڭگەرگەن وزگە ۇلت  وكiلدەرi اراسىندا مەملەكەتتiك تiلدiڭ ماڭىزىن ارتتىرۋدىڭ  جولدارىن ايقىنداۋ بولىپ تابىلادى.
حالىقتار بiرلiگi كۇنi قارساڭىندا وتكەن شارادا  جاستار  مەملەكەتتiك تiل ساياساتى تۋرالى  پiكiرلەرi مەن  تۇشىمدى ويلارىن ورتاعا سالدى. ەلورداداعى بiلiم وردالارىندا وقىپ جاتقان وزگە ءناسiلدi ورەندەر قازاق تiلiندە تازا سويلەيدi ەكەن.
ەلiمiزدە مەملەكەتتiك تiلدە سويلەيمiن دەگەن جانعا بارلىق جاعداي جاسالىپ, ەشقانداي شەك قويىلماعان. قازiرگi جاستار اراسىندا تiل يگەرۋگە دەگەن قۇلشىنىستىڭ ارتا تۇسكەنiن اڭعارۋعا بولادى. سەبەبi, جاستاردىڭ دەنi وقۋ بiتiرگەن سوڭ مەملەكەتتiك قىزمەتكەرلەر قاتارىندا بولعىسى كەلەدi, ءوز بولاشاعىن قازاق جەرiمەن بايلانىستىرادى. قازاق ەلiندە تۇرىپ, تiلiن بiلۋ مiندەتتi ەكەنiن جاقسى تۇسiنەدi ەكەن. دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا وسىنداي وي تۇيiندەدiك.
استانا مەديتسينا  ۋنيۆەرسيتەتiنiڭ  ستۋدەنتi, بولاشاق دارiگەر – باكير اباشەۆ «قازاق تiلiن بiلۋ وتە قاجەت» دەپ اتاپ ءوتتi. باكۋدە تۋىپ-وسكەن گيۋنەل مامەدوۆا دا قازاق تiلiن بiلۋدi ماقسات ەتiپ قويىپتى: «بەس جاسىمدا  قازاقستانعا كەلiپپiن. وسىندا №14 گيمنازيالىق مەكتەپتi بiتiرiپ, كوللەدجگە وقۋعا ءتۇستiم. بiزدەر ءۇشiن مەملەكەتتiك تiلدi بiلۋدiڭ  ماڭىزى زور. ويتكەنi, تاۋەلسiز مەملەكەتتiڭ تiلiن بiلمەۋ دەگەنiمiز بۇل – قوعامنىڭ تولىققاندى مۇشەسi ەمەس دەگەن ءسوز. تiلدi جەتiك بiلۋ ورتاعا دا بايلانىستى. مەنiڭ  تانىستارىمنىڭ كوبi قازاقشا سويلەيدi. ال, اتا-انام مەنiڭ تiل بiلۋدەگi iزدەنiستەرiمدi قولدايدى. ءوزiم وقيتىن توبىمدا قازاق تiلiن بiلۋدiڭ ارتىقشىلىعىن كۇن سايىن دالەلدەپ ءجۇرمiن. ماعان قاراپ كوپتەگەن دوستارىم مەملەكەتتiك تiلدi يگەرۋدi باستاعانىن ايتقىم كەلەدi», – دەدi.
«مەملەكەتتiك تiلدە سويلەگiسi كەلگەن تالابى بار ادامعا ونىڭ ەشقانداي  قيىندىعى جوق. مەن شەتەل تiلدەرi فاكۋلتەتiندە وقىپ جاتىرمىن. ماماندىعىم – پەداگوگ. كوپ تiل بiلگەن سايىن, جاڭا مادەنيەت الەمiن اشقانداي اسەرگە بولەنەمiن. تiلiن بiلۋ ارقىلى بەلگiلi بiر حالىقتىڭ ادەبيەتi مەن مادەنيەتiن بiلۋگە  جول اشىلادى. استانالىق ستۋدەنتتەر جيi باس قوسىپ, وسى ماسەلەنi قوزعاۋدىڭ  ەرەكشە ماڭىزى بار. بiز «ارپا iشiندە بiر بيداي ەمەس» ەكەندiگiمiزدi, بiزدەي ىنتالى جاستاردىڭ كوپ ەكەنiنە كوزiمiز جەتەدi. تiل مەڭگەرۋدەگi ءوز ويلارىمىزبەن ءبولiسiپ, تاجiريبە الماسا الامىز.   الداعى ۋاقىتتا بiلگەنiمiزدi ۇشتايتىن سايىستار جيi ءوتiپ تۇرسا جاقسى بولار ەدi». بۇل ەكاتەرينا زۋبارەۆانىڭ ءسوزi.
دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلاردىڭ پiكiر-تالاسىن قىزدىرعان  بەلگiلi جۋرناليست ماكسيم روجين بولدى. سونىمەن قاتار, ول جاستىققا ءتان جiگەرمەن ۇسىنىستارىن اشىق ايتتى. مەملەكەتتiك تiلدi اۋىز-ەكi سويلەسۋ دەڭگەيiندە ەمەس, كاسiپتiك دەڭگەيگە كوتەرۋ ءۇشiن پاندەردiڭ قازاق تiلiندە جۇرگiزiلۋiنiڭ ماڭىزدىلىعى, ستۋدەنت جاستار اراسىندا اپتانىڭ بiر كۇنi – «مەملەكەتتiك تiل  كۇنi» دەپ اتاپ ءوتۋدiڭ دۇرىستىعىن جانە تiل بiلەتiن جاستار اراسىندا سايىستاردىڭ جيi بولىپ تۇرعانىن قالايتىندارىن بiلدiردi. ەندi بiرi قازاق جاستارىنىڭ انا تiلiن بiلۋگە, انا تiلiندە سويلەۋگە نەمقۇرايلى قارايتىنىن ايتىپ قىنجىلدى. ەندiگi جەردە, بار مۇمكiندiكتەردi پايدالانىپ, مەملەكەتتiك تiلدi يگەرۋ وزiمiزگە عانا بايلانىستى دەگەن توقتامعا كەلدi.
ەلوردالىق ورەندەردiڭ ۇلكەن ورتادا باس قوسۋىنىڭ باسى جاقسى ءوتتi.
وتىرىس سوڭىندا استانا قالاسى تiلدەردi دامىتۋ باسقارماسىنىڭ  باستىعى  ەربول تiلەشوۆ وزگە ۇلت وكiلدەرiنiڭ مەملەكەتتiك تiلدi مەڭگەرۋi ەڭ الدىمەن مەملەكەت قۇرۋشى قازاق ۇلتىنىڭ اينالاسىندا توپتالىپ,  ەلiمiزدەگi  سان ۇلت وكiلدەرiنiڭ  بiرلiگiن نىعايتۋدا ءرولi زور ەكەنiن اتاپ ءوتتi.
ولاردىڭ مەملەكەتتiك تiلدi يگەرۋگە دەگەن ىقىلاسىن وياتىپ, iزدەنiستەرiن ۇشتاپ, جاڭا كوزقاراسى مەن بەتبۇرىسىن ايشىقتاۋعا سەپتiگiن تيگiزگەن دوڭگەلەك ۇستەل جۇمىسى جينالعاننىڭ كوڭiلiنەن شىقتى.

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button