نۇرسۇلتان نازارباەۆ قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنا ساپارىنىڭ قورىتىندىسىنا ارنالعان بريفينگ وتكىزدى

مەملەكەت باسشىسى وتاندىق باق وكىلدەرىنە ارنالعان بريفينگ بارىسىندا G-20 سامميتىنە ءوزىنىڭ ەكىنشى رەت قاتىسىپ وتىرعانىن جانە بيىل قحر توراعاسى سي ءتسزينپيننىڭ شاقىرۋىمەن كەلگەنىن ايتتى.

– جەر شارى تۇرعاندارىنىڭ 70 پايىزىن جانە الەمدىك ەكونوميكانىڭ جارتىسىن قۇرايتىن مەملەكەتتەردىڭ باسشىلارى باس قوساتىن وسىنداي ءىرى ءىس-شاراعا قاتىسۋ – قازاقستان ءۇشىن زور مارتەبە. مۇندا جاھاندىق ەكونوميكا مەن ساياساتتىڭ سالماقتى ماسەلەلەرى تالقىلانادى, ءىرى وڭىرلىك جانە الەمدىك ماسەلەلەر, سونىڭ ىشىندە قاۋىپسىزدىككە قاتىستى ماسەلەلەر بويىنشا ورتاق ۇستانىمدار ازىرلەنەدى. ءبىرىنشى سەسسيادا ءسوز سويلەگەن كەزدە مەن وسى بارلىق ماسەلەلەر جونىندەگى قازاقستاننىڭ كوزقاراسىن ۇسىندىم. سامميتتەگى پىكىرسايىس بارىسىندا عالامنىڭ تىنىسىن سەزىنىپ, الەمنىڭ دامىعان جانە دامۋشى ەلدەرىن الاڭداتقان پروبلەمالارىن ۇعىناسىڭ. قازاقستانعا دا وسىندا كوتەرىلگەن ماسەلەلەردى ەسكەرىپ, ونىمەن الدىن الا اينالىسۋى كەرەك, – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازىرگى كۇردەلى كەزەڭدە قازاقستاننىڭ يندۋستريالاندىرۋ جانە ينۆەستيتسيالار تارتۋ باعىتىندا ۋاقتىلى كۇش-جىگەر جۇمساعانىن ايتىپ, ونىڭ قايتارىمدى بولاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.

– قازىر جۇمىسسىزدىقتىڭ تومەنگى دەڭگەيىن ساقتاپ, جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋدى ويلاستىرۋ قاجەت, داعدارىسپەن كۇرەستەن ەكونوميكالىق وسىمگە قادام باسۋ كەرەك. ءبىز 9 قىركۇيەكتە وتەتىن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا وسى تۋرالى ايتاتىن بولامىز, – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى سامميتپەن قاتار ونىڭ قحر-عا جۇمىس ساپارى بولىپ وتكەنىن ەسكە سالدى. وسىعان بايلانىستى نۇرسۇلتان نازارباەۆ ءبىزدىڭ ەلىمىز كوتەرگەن ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستىڭ بارلىق ماسەلەسىنە قىتاي تاراپى قىزىعۋشىلىق پەن مۇددەلىلىك ءبىلدىرىپ وتىرعانىن ايتتى.

– ءبىز بۇعان دەيىنگى ۋاعدالاستىقتىڭ بارلىق ماسەلەسى بويىنشا, ماسەلەن, قازاقستان اۋماعىندا بىرلەسكەن زاماناۋي كاسىپورىن سالۋعا قاتىستى كەلىسىمگە كەلدىك. بۇل تىزىمگە 51 نىسان كىرەدى, بۇگىندە ونىڭ ەكەۋى سالىندى, جالپى قۇنى 2,5 ملرد دوللار بولاتىن ءتورت نىساننىڭ قۇرىلىسى بيىل اياقتالادى. بەس جىلدىڭ ىشىندە جالپى قۇنى 26 ملرد دوللار بولاتىن 5 كاسىپورىن سالۋ جوسپارلانۋدا. بۇدان بولەك, وسى جۇمىستى قولداۋ ءۇشىن كومپانيالار اراسىندا دا, مەملەكەتتەر اراسىندا دا بىرلەسكەن قازاقستان-قىتاي قورى جۇمىس ىستەيدى. جىبەك جولىن دامىتۋ قورىن دا مىسالعا كەلتىرۋگە بولادى, – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

مەملەكەت باسشىسى قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى كولىك-كوممۋنيكاتسيا بايلانىسى ەكىجاقتى كۇن تارتىبىندەگى باستى ماسەلەنىڭ ءبىرى بولىپ قالا بەرەتىنىن ايتتى.

– جىل سايىن قازاقستان مەن قىتاي اۋماعىنان وتەتىن جۇك ءترانزيتى كولەمىنىڭ ارتىپ كەلە جاتقانى بايقالۋدا. اقتاۋ پورتىن پايدالانۋ ايتارلىقتاي جانداندى, وسىعان دەيىن ولاي بولماعان ەدى. بۇل جاعداي قورعاس قۇرعاق پورتىنىڭ, ۇزىندىعى 300 شاقىرىمعا جەتەتىن قورعاس-الماتى تەمىرجولىنىڭ جانە باتىس ەۋروپا – باتىس قىتاي تورابىنىڭ قۇرىلىسىنا بايلانىستى بولىپ وتىر. لوگيستيكالىق ورتالىقتار قۇرىلدى. بۇل كولىك توراپتارى ءوسىم نۇكتەسى بولىپ سانالادى. سونداي-اق, ءبىز ەنەرگەتيكا جانە تەحنولوگيا سالالارىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى ۋاعدالاستىق, – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ اسا ءىرى كەن ورنى – قاشاعاننىڭ ىسكە قوسىلۋىنا بايلانىستى قازاقستان مۇنايىن جەتكىزۋ مۇمكىندىگى ارتاتىنىن اتاپ ءوتتى.

– قازىرگى ۋاقىتتا ءبىز قحر-عا 7 ملن تونناعا جۋىق مۇناي جەتكىزەمىز, بۇل كورسەتكىشتى 20 ملن تونناعا دەيىن ارتتىرۋعا, سونداي-اق قازاقستاننان قىتايعا گاز جەتكىزۋ كولەمىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بار. وسىنىڭ ءبارى ەلدەرىمىز اراسىنداعى تاۋار اينالىمىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرەدى, – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

بۇدان بولەك, قازاقستان پرەزيدەنتى قازاقستان مەن قىتايدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلىنا ەگجەي-تەگجەيلى توقتالدى.

– العاش رەت قىتايعا ازىق-تۇلىك بيدايىن, باسقا دا ءداندى-داقىلداردى, اسبۇرشاقتار مەن مايلى داقىلدار تۇرلەرىن, سونداي-اق ەت پەن قۇس جەتكىزۋ تۋرالى كەلىسىمگە كەلدىك. بۇعان دەيىن بىزدە مۇنداي بولماعان ەدى. وسىلايشا, اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىن وندىرۋشىلەرىمىز ءۇشىن جول اشىلىپ وتىر. مەنىڭشە, بۇل – قۋانىشتى جاعداي. سونىمەن بىرگە, قىتاي تاراپىنىڭ تاۋار مەن فيتوسانيتارلىق ساپا جونىندە قاتاڭ تالاپتارى بار. ءبىزدىڭ شارۋالار سوعان دايىن بولۋعا ءتيىس, – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

مەملەكەت باسشىسى قول جەتكەن ۋاعدالاستىقتاردىڭ ناقتىلانۋىنا نازار اۋدارىپ, ەكى ەل ۇكىمەتتەرىنىڭ ونى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءتيىستى جۇمىس جۇرگىزۋ كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– جاقىن ارادا مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ توراعاسى لي كەتسيان قازاقستانعا ساپارمەن كەلەدى دەپ جوسپارلانۋدا. كەلىسسوزدەر بارىسىندا ەلدەرىمىز بىرلەسە شەشەتىن ماسەلەلەردى قوسىمشا تالقىلايتىن بولامىز, – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

سوڭىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ سامميت اياسىندا باسقا دا مەملەكەتتەر مەن دەلەگاتسيالار باسشىلارىمەن ەكىجاقتى جەمىستى كەزدەسۋلەر ءوتىپ, ونىڭ بارىسىندا ءوزارا مۇددەلىلىك قالىپتاسقان ءتۇرلى ماسەلەلەر جونىندە مازمۇندى پىكىر الماسۋلار بولعانىن ايتتى.

akorda.kz