قالالىق ءماسليحاتتىڭ زاڭدىلىق, قۇقىق ءتارتىبى جانە جۇرتشىلىقپەن جۇمىس ماسەلەلەرى جونىندەگى تۇراقتى كوميسسياسىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا استانا كاسىپورىندارىنداعى ەڭبەك قۇقىلارىنىڭ قورعالۋى مەن ەڭبەك قاۋىپسىزدىگىن جاقسارتۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
ەڭبەك ينسپەكتسياسى جونىندەگى باسقارما باسشىسى ەرمەك وسپانوۆتىڭ ايتۋىنشا, ەلوردانىڭ قۇرىلىس نىساندارىندا وندىرىستىك جاراقات ءورشىپ بارادى. جىل باسىنان بەرى قالا كاسىپورىندارىندا 108 قايعىلى وقيعا تىركەلسە, ونىڭ 34-ءى ولىممەن اياقتالعان. جازاتايىم جاعدايلار سالدارىنان 118 ادام زارداپ شەگىپ, ونىڭ 84-ءى اۋىر جاراقات العان. وسىنداي وقيعالاردىڭ 95 پايىزى قۇرىلىس الاڭدارىندا ورىن الۋدا.
اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرى اتالمىش باسقارماعا جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردان 1884 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەنىن, ولاردىڭ 1859-ى قارالىپ, 25-ءى قارالۋ ۇستىندە ەكەنىن بايانداعان باسقارما باسشىسى ءوتىنىش بىلدىرگەن 450 ادامعا ەڭبەك زاڭدىلىقتارى مەن ەڭبەك قورعاۋ ماسەلەلەرى بويىنشا اۋىزشا كەڭەس بەرىلگەنىن جەتكىزدى.
سونىمەن بىرگە بيىل مەملەكەتتىك ينسپەكتورلاردىڭ ماتەريالدارى بويىنشا استانا قالاسىنداعى ىشكى ىستەر دەپارتامەنتى قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 152-بابىنا سايكەس 99 قىلمىستىق ءىس قوزعاعان. وندىرىستە بولعان قايعىلى وقيعالار دەرەگى بويىنشا 85 تەكسەرۋ جۇرگىزىلىپ, ولاردىڭ سەكسەن ەكىسى پروتسەسسۋالدىق شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن ءتارتىپ قورعاۋ ورگاندارىنا جىبەرىلگەن. ورىن العان زاڭ بۇزۋشىلىقتار نەگىزىندە 41قۇرىلىس نىسانىنىڭ ماتەريالدارى سوتقا جونەلتىلىپ, ولاردىڭ جۇمىسى توقتاتىلدى.
– ءوندىرىس ورىندارىنداعى وقىس وقيعالار, كوبىنەسە, قۇرىلىس الاڭدارىندا تەحنيكا قاۋىپسىزدىگىنىڭ قاراپايىم ەرەجەلەرىن ساقتاماۋدىڭ سالدارىنان بولادى. مۇنداي جاراقاتتار مەن ادام ءولىمى – سول ۇيىمدار جەتەكشىلەرىنىڭ سالعىرتتىعى مەن ءتارتىپتى بەتىمەن جىبەرۋىنىڭ كورىنىسى, – دەيدى ە.وسپانوۆ.
وكىنىشتىسى سول, «استانا ەكسپو-2017» كورمە كەشەنىنىڭ قۇرىلىس جۇمىستارىن جۇرگىزەتىن استانالىق ءتورت قۇرىلىس كومپانياسىندا دا ادام ولگەنى انىقتالىپ وتىر. اتاپ ايتساق, وسى جىلدىڭ ون ايىندا «BI GROUP» اق, «بازيس» قك, «Sembol» جانە «MABETEX GROUP» كومپانياسىندا ون ءتورت ادام ولگەنى تىركەلگەن. بۇل قالاداعى بارلىق قايعىلى وقيعالاردىڭ قىرىق پايىزىن قۇرايدى. ارينە, الاڭداتارلىق جاعداي. وسىعان وراي, ەرمەك سابىربەكۇلى الداعى ايدا «استانا ەكسپو-2017» ديرەكتسياسىمەن بىرلەسە وتىرىپ, جوعارىدا اتتارى اتالعان قۇرىلىس كومپانيالارىنىڭ باسشىلارى مەن تەحنيكا قاۋىپسىزدىگى جانە ەڭبەك قورعاۋ جونىندەگى ينجەنەرلەرىن شاقىرىپ, ءماجىلىس وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرعاندارىن جەتكىزدى.
– كوبىنە جۇمىس قاۋىپسىزدىگى تالاپتارىنىڭ ساقتاماۋعا قاتىستى شيكىلىكتەر شاعىن جانە ورتا بيزنەس توڭىرەگىنەن شىعادى. سەبەبى, ءىرى بيزنەس وكىلدەرى ءوز ءيميدجىن بۇزباۋعا تىرىسادى. ال, ءبىز پرەزيدەنت جاريالاعان موراتوريگە بايلانىستى بارلىق ورتا جانە شاعىن كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىن تەكسەرە المايمىز. ەگەر پروكۋراتۋرا وزگەرىس ەنگىزىپ, تەكسەرۋگە رۇقسات ەتسە, بالكىم, جۇمىسشىلاردىڭ جازاتايىم جاراقات الۋى نەمەسە ەڭبەكاقىنى ۋاقتىلى تولەمەۋ سەكىلدى زاڭ بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋعا بولار ەدى, – دەيدى باسقارما باسشىسى.
تۇراقتى كوميسسيانىڭ ءتوراعاسى ن.مەششەرياكوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن وتىرىستا بايانداماشى استانادا جۇمىس ىستەپ ءجۇرگەندەرىمەن, زاڭ جۇزىندە باسقا قالادا تىركەلگەن كاسىپورىندارعا قاتىستى قيىندىقتارعا توقتالدى. مۇنداي مەكەمەلەردە جۇمىسشى مەن جۇمىس بەرۋشى اراسىندا ەڭبەك داۋلارى تۋىنداعان كەزدە قالالىق ەڭبەك ينسپەكتسياسى جونىندەگى باسقارمانىڭ زاڭ بويىنشا ولارعا تەكسەرىس جۇرگىزۋگە قۇقى جوق. ماسەلەن, «التىن تەت» جشس-ءنىڭ استاناداعى جۇمىسشىلارىنان 2014 جىلدىڭ مامىر ايىنان بەرى جالاقىسىز جۇرگەندەرى جونىندە جازباشا ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. وكىنىشكە وراي, كومپانيا الماتى قالاسىندا تىركەلگەندىكتەن, اتالمىش باسقارما ولارعا تەكسەرىس جۇرگىزە الماي وتىر. دەمەك, قاپتاعان قۇرىلىس فيرمالارىنىڭ قىزمەتىن وركەنيەتتى ەلدەردەگىدەي رەتكە كەلتىرىپ, ۋاقىت سوزباي ناقتى زاڭدار مەن مىندەتتەر قابىلداۋ قاجەت. بۇل رەتتە ەلورداداعى ەڭبەك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن مامانداردىڭ بىلىكتىلىگىن كوتەرىپ, جۇمىسىن ۇيلەسىمدى ۇيىمداستىرعان ءجون. ە.وسپانوۆتىڭ ايتۋىنشا, بۇگىنگى تاڭدا باسقارمادا نەبارى ون ينسپەكتور جۇمىس ىستەيدى. بۇل, ارينە, استاناداي الىپ شاھارعا ازدىق ەتەدى.
ودان ءارى ءسوز العان قالالىق كاسىپوداقتار كەڭەسىنىڭ توراعاسى سارسەنباي مىڭباەۆ وسى ماسەلەنى قاۋزادى. جالپى, وندىرىستەگى جاراقاتتار مەن ەڭبەك داۋلارىنا قاتىستى ءتۇرلى زاڭ بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ول كەلەسى جىلدىڭ باسىندا قاڭتار ايىندا جۇمىس بەرۋشىلەر فورۋمىن وتكىزۋدى, سونىمەن بىرگە ەڭبەك ينسپەكتسياسى جونىندەگى باسقارما, جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ بىرلەستىگى جانە كاسىپوداقتار ورتالىعى بىرلەسكەن مەموراندۋمعا قول قويۋلارى كەرەك دەگەن ۇسىنىس ءبىلدىردى.
گۇلبارشىن وكەشقىزى
