ءبىلىم قۋعان كىمگە قىزىقسىز؟ ءبارىمىزدىڭ دە وقىعىمىز, ءارى قاراي جەتىلىپ, العا جىلجىعىمىز كەلەدى. ارينە, تىرشىلىك مويىن بۇرعىزسا. الايدا, وسى اي باسىنداعى كەيبىر اڭگىمەلەردەن كەيىن وقىساڭ, تەك شەتەلدە وقۋ كەرەك دەگەن وي مازالاي باستاعان سىقىلدى. كوپشىلىگىمىزدى. وعان سەبەپ تە جوق ەمەس.
ءساۋىر ايىنىڭ باسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ وكىلى دينارا جانەنوۆا جۋرناليستەرمەن كەزدەسكەن ەدى. سول جولعى مالىمدەمەسىندە ول مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەرگە ماگيستراتۋرا دارەجەسىن نەمەسە شەتەلدەگى ءبىلىمدى مىندەتتەۋ جۇكتەلەتىنىن ايتقان. سوزبە-ءسوز كەلتىرسەك: «قازىر مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر شەتەلدىك ارىپتەستەرىمەن, شەتەلدىك مەملەكەتتىك ورگاندارمەن كوپ جۇمىس ىستەيدى. سوندىقتان, ءارتۇرلى كەلىسسوزدەر بارىسىندا, قانداي دا ءبىر شەشىم قابىلداناردا, قۇجاتتاردى دايىنداعاندا ءبىزدىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ءبىلىمى باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ كەرەك. سوندىقتان, ءبىز لاۋازىمداردىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرى ءۇشىن تالاپتى كۇشەيتپەكپىز» دەگەن ەدى د.جانەنوۆا.
وسىلايشا مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ ا جانە ب كورپۋسىنا قىزمەتكە وتكىسى كەلەتىندەردەن ماگيستراتۋرا, سونىڭ ىشىندە شەتەلدىك ماگيستراتۋرا
ديپلومى تالاپ ەتىلەتىنى جايمەن عانا قۇلاققا قۇيىلا باستادى. مۇنىڭ اراسىندا, جالپى مەملەكەتتىك قىزمەتتەن ۇمىتكەردىڭ تولىقتاي شەتەلدە ءبىلىم الۋى مىندەتتەلەتىنى ايتىلدى…
كوبىمىزدىڭ ءبىر دەستەن ەلىمىزدەگى جوو-لارعا مەنسىنبەي قاراۋعا ءماجبۇر بولعانىمىز دا سوندىقتان.
ءيا, مەملەكەتتىك قىزمەتكە تۇرۋعا جارامدى ديپلوم بەرە المايتىن جوعارى وقۋ ورنىندا نە قادىر قالسىن؟ شاما كەلسە, كوپشىلىك شەكارا اسۋعا مۇقتاج بولادى. كىم دە بولسا, قازىققا بايلانباعاندى, بايلانسا دا, ارقانى ۇزىن بولعانىن قالايدى.
دەسەك تە, بۇل نيەتىمىز ەلىمىزدەگى 126 وقۋ ورنىنىڭ 41 مىڭداي پروفەسسور-وقىتۋشىسىنىڭ قۇقىن تاپتاۋ ەمەس پە؟ قاراپايىم سوزبەن ايتقاندا, «سەندەر وقىتقان شاكىرتتەر مەملەكەتتىك قىزمەتكەر بولۋعا جارامايدى» دەۋ سان جىلدىق تاجىريبەسى بار قازاقستاندىق ۇستازدار قاۋىمىنىڭ كوڭىلىن قالدىرماس پا؟..
ال سانتاراپتى ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتىپ, شەت ەلدەرمەن تىعىز بايلانىستا جۇمىس ىستەۋگە شەتەلدە وقىعان ازاماتتار عانا جارامدى دەگەن ءسوز قيسىندى ما؟ سوندا ىقىلىم زاماننان كۇنى بۇگىنگە دەيىن قازاق ەشقانداي ەلمەن ارالاسپاي ءومىر ءسۇرىپ كەلىپ پە؟ بۇگىن 550 جىلدىعى تويلانعالى وتىرعان قازاق حاندىعى شەتەلدە وقىعان ازاماتتارى بولماعاندىقتان, اينالا ەلمەن قارىم-قاتىناس جاساۋعا, زاماننان قالماي ءومىر سۇرۋگە يكەمسىز بولىپ پا؟ ال الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحانوۆ ايتقانداي, «ەلگە, جۇرتقا قىزمەت ەتۋ بىلىمنەن ەمەس, مىنەزدەن» ەكەنى راس بولسا, بىزگە شەتەلدە العان ءبىلىمنىڭ قانداي قاجەتتىلىگى بار؟ مەملەكەتتىك باسقارۋدى دامىتىپ, وتانعا ادال قىزمەت ەتۋ ءۇشىن ديپلومىنىڭ شەتەلدىك قاعازدان بولعانى ەمەس, جالپى ءبىلىمى, سانالىلىعى, ەڭ باستىسى, وتانشىلدىق مىنەزى عانا ماڭىزدى ەمەس پە؟
وتاندىق وقۋ ورىندارىن مەنسىنبەيتىن ەلدە قانداي وتانشىلدىق تۋرالى ءسوز بولۋى مۇمكىن؟..
«بولاشاق» قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى داۋرەن بابامۇراتوۆتىڭ ايتۋىنشا, جاعدايى مۇلدەم بولەك سينگاپۋردا عانا مەملەكەتتىك قىزمەتتەن ۇمىتكەردەن شەتەلدىك ديپلوم تالاپ ەتىلەدى ەكەن. ال كوپتەگەن ەلدەردە شەت ەلدە وقىعان ازامات, كەرىسىنشە, ەڭ جوعارى ساناتتاعى مەملەكەتتىك قىزمەتكە جىبەرىلمەيدى. ونىڭ سەبەبى تۇسىنىكتى.
ەندەشە, بىزگە نە كەرەك؟ ەلگە ادال, ءبىلىمدى مەملەكەتتىك قىزمكەتكەر مە, الدە شەتەلدىك ديپلوم با؟..
ءنازيرا بايىربەك
