الەۋمەت

قارتتاردىڭ قامقورشىسى

_SAM5694

«اپا, مەنى استانا قالاسىنداعى قارتتار ءۇيىن باسقارۋعا جىبەرىپ وتىر» دەدى ايتۋار. بۇل ازاماتتىڭ شىن ەسىمى – كەنجەبولات. اعاسى كۇنتۋار بولعان سوڭ سوعان ۇقساتىپ, اتا-اناسى, اۋىلداستارى وسىلاي اتاپ كەتكەن.

توقساننان اسقان اناسى زۇلقيا شەشەي ءبىراز ۇندەمەي وتىرادى دا: «بالام, قارتتار  ءۇيىن باسقارۋعا دەدىڭ بە؟ سەن سونى  قالاي تۇسىنەسىڭ؟ ول ءۇيدى باسقارۋعا  بارمايسىڭ, ونداعى قارتتاردى ايالاۋعا باراسىڭ. ولاي دەيتىنىم سول قارتتاردىڭ ەڭ بەرتىندەگىسى – وتىزىنشى جىلداردىڭ ىشىندە دۇنيەگە كەلگەندەر. ال, ولاردان ەرتەرەك تۋعاندار زاماننىڭ اۋىر كەزەڭدەرىن باستان كەشتى. ولار اشارشىلىقتى, اكەلەرىن «حالىق جاۋى» دەپ  الىپ كەتكەندە جەتىمدىكتى, سوعىستىڭ  تاۋقىمەتىن كوردى. بۇگىندە قارتتار ۇيىنە جايدان جاي كەلىپ وتىرعان جوق. جۇبايلارىنان, بالالارىنان ايىرىلىپ نەمەسە جەتەسىز ۇل-قىزدارىنىڭ قاتىگەزدىگىنەن سول ءۇيدى پانالاپ وتىر. ارقايسىسىنىڭ مۇڭى ءبىر باسىنا جەتەرلىك. سوندىقتان ولاردى كارى قويداي جاستارى قالعاندا, رەنجىتپەي, ماپەلەپ ومىردەن وتكىزۋ – سەن باسقاراتىن مەكەمە قىزمەتكەرلەرىنىڭ  پارىزى. بالام, مەن سەنەن  وسىنى قالايمىن» دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى قارت اجە. اناسىنىڭ تىلەگىن  بەرىك ۇستانعان كەنجەبولات ساپارۇلى  باپىشەۆ  العاشقى  كۇنىنەن باس­تاپ  قارتتار مەن مۇگەدەكتەردىڭ جاعدايىن جاقسارتۋ جولىندا ايانباي ەڭبەك ەتىپ كەلەدى. سودان بەرگى ون ءبىر جىلدىڭ ىشىندە بۇل مەكەمەنىڭ جاعدايىن ادام تانىماستاي وزگەرتتى. بۇرىن ەسكى عيماراتتا بولاتىن. تار ءبىر بولمەدە بىرنەشە ادامنىڭ  ورنالاسۋى ىڭعايسىزدىق تۋعىزاتىن.

2007 جىلى ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن قالانىڭ شەتىندە, ەسىل وزەنىنىڭ جاعاسىندا, تابيعاتى اسەم جەردە 400 ورىندىق جاڭا عيمارات سالىندى. قۇرىلىس بارىسىندا ءبىراز شارۋالار ەسكەرىلمەگەن. مىسالى, مۇنداعى تۇرعىنداردىڭ ءبىرازى اربامەن جۇرەتىندىگىنە بايلانىستى جاعداي جاسالماعان. وسىنداي كەمىستىكتەر كوپ بولدى. نەگىزىندە, تاپسىرىس بەرۋشى سونى پايدالاناتىن مەكەمە بولۋى كەرەك ەدى. ال, مۇندا قالانىڭ باسقا مەكەمەسى تاپسىرىس بەرۋشى بولعان. عيماراتتىڭ ىشىندە ءبىراز وزگەرىستەر جاساۋعا تۋرا كەلدى. بۇگىنگى تاندا  تۇرعىندارعا تولىق  جاعداي جاسالعان. بولمەلەرگە ءبىر, ەكى ادامنان جايعاستى. مۇندا تازا توسەك ورىن, تەلەديدار, توڭازىتقىش, ۇستەل, ورىندىقتار قويىلعان. جۋىناتىن جەر دە تولىق  جابدىقتالعان, ءتىپتى,  سۋ بۇرىككىشكە دەيىن بار. ىستىق, سۋىق سۋلار ۇزىلمەيدى. تاماق بەس مەزگىل بەرىلەدى.  دارىگەرلىك كومەك تاۋلىك بويىنا كورسەتىلىپ تۇرادى. حاۋىز, باسسەين جۇمىس ىستەپ تۇر. ەمدەۋ-دەنەشىنىقتىرۋ بولمەسى كەرەك قۇرالدىڭ بارلىعىمەن جابدىقتالعان. شاشتاراز شاشىن, ساقال-مۇرتىن تەگىن الىپ بەرىپ وتىرادى. سپورتتىق ويىندار: شاحمات, دويبى, توعىزقۇمالاق, بيليارد, تەننيس وينايتىن بولمەلەر قاراستىرىلعان. كىتاپحانا, وقۋ زالى جۇمىس ىستەيدى. بولمەلەردىڭ ءبارى جىلى. مۇندا شەتەلدەن, رەسپۋبليكانىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن قوناقتار ءجيى كەلەدى. بارلىعى تاڭعالىسپەن قاراپ, ريزاشىلىقتارىن بىلدىرەدى. وسىنىڭ  ءبارى – باسشىنىڭ ساۋاتتى باسقارۋىنىڭ ارقاسىندا كەنجەبولات ساپارۇلىنىڭ بۇل قىرىن بۇرىن دا بايقاعانمىن. وتكەن عاسىردىڭ سەكسەنىنشى جىلدارىنىڭ ەكىنشى جارتىسىندا اقكول اۋدانىنا قىزمەتكە كەلدىم. قىزمەت بابىمەن جالعىزقاراعاي (ول كەزدە پريوزەرنىي) ورتا مەكتەبىندە بولدىم. مەكتەپتىڭ قيراماعان جەرى جوق, استان-كەستەن بوپ جاتىر. مۇعالىمدەر ۇجىمى جىك-جىككە بولىنگەن, ەشقانداي ءتارتىپ جوق. ديرەكتوردى جەدەل  اۋىستىرۋ قاجەتتىگى تۋدى. سودان وسى كەنجەبولات ساپارۇلىن زورعا كوندىرىپ جىبەردىم.

كەنجەكەڭ مەنىڭ ءۇمىتىمدى اقتادى. ءۇش جىلدا مەكتەپتى اياعىنان تىك تۇرعىزىپ, تاۋىرلەردىڭ قاتارىنا قوستى. سودان پارتيا  قىزمەتتەرىنە  جوعارىلاتىلدى. وندا دا  ابىرويلى ەڭبەك ەتتى. كەڭەس وداعى ىدىراعاننان كەيىندە اتتان تۇسكەن جوق. جەرگىلىكتى جەرلەردە ازىق-تۇلىك بولماي, دۇكەندەر جابىلىپ جاتقاندا «تسەسنا» كورپوراتسياسىنىڭ اقكول اۋدانىندا «اكسنا» دەگەن فيليالىن اشىپ, حالىقتى ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋگە تىرىس­تى. اۋدانداعى  جەكەشەلەندىرۋ شارالارىنا دا  بەلسەنە ارالاستى.

قازىر ستۋدەنتتىك كەزدە تانىسىپ, وتباسىن قۇرعان گۇلنار ريزابەكقىزىمەن ءۇش بالا تاربيەلەپ  وتىر.

بيىلعى جەلتوقسان ايىندا الپىستىڭ اسقار شىڭىنا شىعىپ وتىرعان كەنجەبولات ساپارۇلى ارتىنا كوز سالسا, ءبىراز شارۋالار تىندىرعان ازامات ەكەندىگى كورىنىپ تۇر. استانا قالاسى مەن اقكول اۋدانىنا زور ەڭبەگى ءسىڭدى, ءالى دە بەرگەننەن بەرەرى كوپ جان.

كوبىنەسە ورتالىق باسىلىمداردان باستاپ جوعارى شەنەۋىكتەردىڭ, بەلگىلى عالىم, اقىن-جازۋشىلار مەرەيلى جاسقا كەلگەندەرىن اتاپ وتۋگە تىرىسادى. وعان مەن قارسى ەمەسپىن, ولار حالىقتىڭ وتە از بولىگى عوي, ال وسى ماقالانىڭ كەيىپكەرى سياقتىلار ەلەنبەي قالادى. بيىل ەلباسىنىڭ  ۇسىنىسىمەن وتكىزىلگەن «مەرەيلى وتباسى» كونكۋرسى قانداي كەرەمەت يدەيا جەمىسى ەدى. سول ارقىلى بۇكىل قازاقستاندىقتار ءبىراز ۇلگىلى وتباسىلارىمەن تانىستى. ولاردىڭ ىشىندە اقمولالىق مۇقاشەۆتەر اۋلەتى مەن استانالىق احمەتوۆتەر بولدى. بۇل – كەرەمەت ناسيحات, ونىمەن قوسا  ۇلگىلى وتباسى بولۋعا تاربيەلەۋ ەمەس پە؟ ەندەشە, قاراپايىم ەڭبەككەرلەر مەن ۇلگىلى وتباسىلار تۋرالى ماقالانى  باسپا بەتىنەن ءجيى كورىپ وتىرساق, جاس ۇرپاققا ونەگە بولار ەدى.

ويىمدى قورىتىندىلاي كەلىپ, كەنجەبولات ساپارۇلىنا باياندى باقىت تىلەي وتىرىپ, پرەزيدەنتىمىز ن.ءا.نازارباەۆ ايتقان «قارتتارىن ارداقتاي بىلگەن ەلدىڭ رۋحى  بيىك, مەرەيى ۇستەم» دەگەن قاعيداسىن ورىنداۋ جولىندا ءالى دە ۇزاق جىلدار ۇلەسىن  قوسا بەرسىن دەمەكپىن.

           ەركىن داۋەشوۆ,

ارداگەر ۇستاز

تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button