ماسەلە

ءتىرى كەزىندە قازاق ەدى…

20000 زايم بەز پروتسەنتوۆ كۇنى كەشە بارشا قازاق كۇڭىرەنىپ, جەر قوينىنا تاپسىرعان ابزال ابىز اقساقالدى ەل تورىندەگى بابا قورىمعا جەرلەۋ راسىمىنەن تۇسىرىلگەن, جەلىگە سالىنعان ءبىر سۋرەت كوڭىلگە كىربىڭ ۇيالاتتى. قابىرگە قويىلاتىن بەلگىگە ول كىسىنىڭ اتى-جونىنە قوسا رۋىن دا جازىپ قويعان ەكەن…

[smartslider3 slider=538]

قالىڭ قازاققا تۇلعا بولعان, التاي مەن اتىراۋ اراسىنان تۇلەپ ۇشقان تالاي تالاپتى جاسقا ۇستازدىق ەتىپ, عىلىم تىلسىمىنا باستاعان, بارشا ازاماتتى باۋىرى كورگەن اقساقالدىڭ كىناسى جوق بۇل جەردە. وزگەلەردەن كەتكەن اعاتتىق بولۋ كەرەك بۇل. ۇيىمداستىرۋشىلار مۇنى ءتىپتى ۇلتىمىزدىڭ كىسى جەرلەۋدەگى ءبىر ءداستۇرى عوي دەپ قابىلداۋى دا ىقتيمال…
كەڭ-بايتاق ەلىمىزدىڭ قورىمدارىندا جەرلەنگەن كىسىنىڭ قۇلپىتاسىنا اتى-جونىنە قوسا رۋىن دا جازىپ قويۋ ءۇردىسى بۇرىن دا بولعان, وكىنىشتىسى, قازىر دە توقتاعان جوق. شەتكەرى جاتقان شاعىن اۋىلدا عانا كەزىكسە ءبىرسارى, الىپ شاھارلاردا دا قايتالانىپ جاتاتىن كورىنىس. بۇل نە سوندا؟ ءتىرى كەزىندە قازاق بولىپ جۇرەدى, قازاقستان ازاماتى اتانادى, قورىمعا بارعاندا رۋى پايدا بولادى. رۋلىق-تايپالىق دەڭگەيدەن باياعىدا ءوتىپ كەتتىك, ول ءبىزدىڭ بۇرىنعىمىز دەپ جۇرگەن جوقپىز با؟ «ۋ ىشسەڭ رۋىڭمەن ەمەس, ۇلتىڭمەن» دەگەن جوقپىز با؟ بۇل قۇبىلىستىڭ استارىندا نە جاتىر؟
راس, قازاق – ءتۇرلى رۋدان قۇرالعان حالىق, جەتى اتاسىن سانامالاۋ قانعا سىڭگەن قاسيەت. ەندى ءار رۋ ءوز اتاسىن تۇگەندەپ جۇرگەندە الىپ ەلدىڭ مۇددەسى, كۇللى تۇركىنىڭ كەلەشەگى, قازاق جەرىندەگى بارشا جۇرت قازاق تىلىندە سويلەيتىن ءبىر ۇلتقا اينالادى دەگەن ماقسات ىسىرىلىپ, ەكىنشى, ءۇشىنشى ماسەلەگە اينالىپ كەتپەي مە دەگەن قاۋىپ بار! …كەشەگى كەڭەس زامانىندا قازاق رۋ اتاسىن ىزدەۋگە بىرىنشىدەن, قورقاتىن, ەكىنشىدەن, ۇيالاتىن. ەندى ەركىندىك قولعا تيگەن سوڭ ءار تايپا ءوز اتاسىن اتقا مىنگىزىپ ەسكەرتكىش قويىپ, كەسەنە تۇرعىزىپ, قابىرى تابىلماسا دا الىپ كەشەن-بەلگىتاس ورناتىپ, ءارى بي, ءارى باي, ءارى باتىر, ءارى شەشەن, ءارى كوسەم ەتۋدىڭ باسەكەسىنە بەل شەشە كىرىسىپ كەتكەندەي. ءتۇرلى اتالار اتىمەن قۇرىلعان قورلار قىسىلىپ-قىمتىرىلماي وسى باعىتتا جاريا تۇردە جۇمىس جۇرگىزىپ جاتىر. كوشەلەر, الاڭدار, مەشىتتەر, اۋىلدار, اۋداندار ۇرپاعى ازۋلى, شەجىرەسى جازۋلى اتالار ەسىمىن يەلەنىپ جاتىر.
«ءبىزدىڭ اتامىز دا ەشكىمنەن كەم بولعان ەمەس, اتاڭا نالەت» دەيمىز اينالامىزعا الاق-جۇلاق قاراپ. «كەشە ءبىزدىڭ اتامىز مىقتى بولعان, بۇرىن ءبىز ءتىپتى سۇمدىق بولعانبىز» دەگەن ۇرانمەن ءومىر سۇرەتىن قوعام بۇگىنگىسىنە كوڭىلى تولماي, بىراق جاسار ارەكەتى قالماي, ەرتەڭىنە ءۇمىتى بولماي وتىرعان قوعام. بىزگە ەلدى بولەتىن ەمەس, بىرىكتىرەتىن يدەيالار كەرەك. ءبىر ەل, ءبىر ۇلت, ءبىر ءتىل, ءبىر مۇددە جولىندا بىرىككەندە عانا بەرەكەمىز كىرەدى. «بۇرۋ شىقسا, رۋ شىعادى» دەگەن ەكەن ماحمۇت قاشقاري بابامىز.
«اتانىڭ بالاسى – ادامنىڭ دۇشپانى, ادامنىڭ بالاسى – باۋىرىڭ» دەپتى ۇلى اباي.
«ءار قازاق – مەنىڭ جالعىزىم» دەپ اقىن جىرلاعانداي, از قازاقتى كوبەيتە الماي جۇرگەندە ەتەكتەن تارتار ەسكىلىك قالدىعىنان ارىلعانىمىز ءجون بولار, اعايىن…
 

تاعىدا

ەركىن قىدىر

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button