بەيبىت بۇلدىباەۆ, استانا قالاسى تۋبەركۋلەزگە قارسى ديسپانسەرىنىڭ باس دارىگەرى:
– سالەمەتسىز بە, بەيبىت ءتۇسىپۇلى؟! مەن ءوزىم قالالىق تۋبەركۋلەزگە قارسى ديسپانسەردىڭ قاسىنداعى ۇيلەردىڭ ءبىرىندە تۇرامىن. بالالارىم ءۇشىن الاڭدايمىن ءارى وسىنداي ەمدەۋ مەكەمەلەرى قالادان سىرتقارى-راق جەرگە ورنالاسقانى ءجون دەپ ەسەپتەيمىن. ال, سىزدەردىڭ مەكەمەنىڭ ماڭىندا تۇرعىن ۇيلەر كوپ, سول جەردەن بالالار دا ءجيى جۇرەدى. وسى دۇرىس پا؟
– وتە ورىندى سۇراق. بۇل ماسەلە قازىر شەشىمىن تاپتى. ءبىزدىڭ ديسپانسەردىڭ اۋماعى بيىكتىگى 3 مەتر قورشاۋمەن قورشالعان. كۇندىز-ءتۇنى 3 كۇزەت ورىنى جۇمىس ىستەيدى. ءبىزدىڭ ديسپانسەر سياقتى مەكەمە قالانىڭ تۇرعىندارى شوعىرلانعان تىنىش اۋداننىڭ ورتاسىنا ورىن تەبۋى, ارينە, دۇرىس ەمەس. وزدەرىڭىز دە جاقسى بىلەسىزدەر, ەلوردامىز كوز ىلەسپەس شاپشاڭدىقپەن دامىپ كەلە جاتىر. وسىعان بايلانىستى ءبىز قالانىڭ ورتاسىندا قالىپ وتىرمىز. الداعى 2014 جىلدىڭ اياعىنا تامان قىرقىنشى ستانساسىندا جاڭادان سالىنعان تۋبەركۋلەزگە قارسى ديسپانسەر پايدالانۋعا بەرىلمەكشى. سوندا بۇل ماسەلە ءوز شەشىمىن تابادى دەپ ويلايمىن.
– ول قانداي اۋرۋحانا بولادى؟
– ول – الەمدىك ستاندارتتارعا جاۋاپ بەرەتىن جاڭا عيمارات. وندا اۋرۋحانا قىزمەتكەرلەرىنىڭ جۇمىس ىستەۋىنە جانە ناۋقاستاردىڭ ەمدەلۋىنە بارلىق جاعداي جاسالعان. بلوكتار اۋرۋ تۇرىنە قاراي جەكە-جەكە بولىنگەن. پالاتالار وتە جايلى, ءبىر جانە ەكى ورىندى. 40 ورىندىق وستەوحيرۋرگيالىق ءبولىمشەسى بار بۇل اۋرۋحانانىڭ جاراقتاندىرىلۋى قازىرگى زامان تالاپتارىنا ساي بولادى. وندا كومپيۋتەرلىك توموگرافيا دا بار. قىسقاسى, مۇندا سىرقاتتىڭ ساۋىعۋى ءۇشىن بارلىق جاعداي قاراستىرىلعان.
– ەسىمىم – گۇلداريا. قالالىق تۋبەركۋلەزگە قارسى ديسپانسەردە بالالاردىڭ وقۋىن جالعاستىرۋعا ءمۇمكىندىكتەر بار كورىنەدى. وسى تۋرالى ايتا الاسىز با؟
– ءبىزدىڭ ديسپانسەردە وقۋ ۇدەرىسىن ءۇزبەي جالعاستىرۋعا جاعداي جاسالعان. سوندىقتان ونى ۋايىمداۋدىڭ قاجەتى جوق. 1-11-سىنىپقا ساباق ەكى تىلدە تازا, جارىق جانە جەكە كورپۋستا جۇرگىزىلەدى. ينتەرنەتكە قوسىلعان كومپيۋتەر سىنىبى بار, وقۋشىلارعا №32 مەكتەپتىڭ ءتاجىريبەلى ۇستازدارى ءدارىس بەرەدى.
تۋبەركۋلەز كەسەلى ادامنىڭ زەردەسىنە اسەر ەتپەيدى. بىزدە ءتىپتى كەيبىر بالالار مەكتەپتى ۇزدىك ءبىتىرىپ جاتادى. دەگەنمەن, اۋرۋدىڭ فيزيكالىق مۇمكىندىكتەردى تومەندەتەتىنى شىندىق, بىراق ەم ءناتيجەسىندە بالالار كۇش-قۋات جيناپ, دەنە سالماقتارىن قالپىنا كەلتىرە الادى.
– استانا قالاسىندا تۋبەركۋلەزبەن اۋىراتىنداردىڭ قاتارى ازايماي وتىر دەگەندى ءبىر جەردەن وقىعانمىن. وسى راس پا؟ قازىرگى جاعداي قانداي؟
– ءيا, ءبىر كەزدەرى وسىلاي بولعان, بىراق قازىر جاعداي وزگەردى. 2012 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا, تۋبەركۋلەز اۋرۋىمەن اۋىراتىندار قاتارى 19,3 پايىزعا تومەندەگەن. مۇنداي تەندەنتسيا 2013 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا دا بايقالادى. ايماقتار بويىنشا الىپ قارايتىن بولساق, اۋرۋ كورسەتكىشتەرى بويىنشا استانا قالاسى قىزىلوردا جانە قوستاناي وبلىسىنان كەيىنگى ءۇشىنشى ورىندا تۇر.
جالپى, تۋبەركۋلەز ءالى دە قوعامىمىزدىڭ كۇردەلى الەۋمەتتىك ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى بولىپ وتىر. سوندىقتان, ءبىز وسى كەسەلدى ءارى قاراي اۋىزدىقتاپ, اۋرۋ كورسەتكىشىن تومەندەتۋگە بار ءبىلىمىمىز بەن كۇش-جىگەرىمىزدى سالىپ كەلەمىز.
–مەنىڭ اتى-ءجونىم – مەيرامگۇل ساعىندىققىزى. مىنانى بىلگىم كەلەدى: ەلوردادا تۋبەركۋلەزبەن اۋىراتىن بوبەكتەرگە ارنالعان بالاباقشا بار ما؟
– ازىرگە مامانداندىرىلعان بالاباقشا جوق دەۋگە بولادى. بىراق, ۇستىمىزدەگى جىلى «كوكتال -2» كەنتىندە 220 ورىندىق بالاباقشا ىسكە قوسىلادى دەپ جوسپارلانعان. جاقىن ارادا تاعى دا 240 ورىندىق بالاباقشا قۇرىلىسى قولعا الىنباقشى.
– تۋبەركۋلەزبەن اۋىرعان ادامداردىڭ بارلىق جۇمىستاردى بىردەي اتقارۋىنا رۇقسات ەتىلمەيتىنىنەن حاباردارمىن. ولار قانداي جۇمىستارعا جىبەرىلمەيدى؟
– قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ №218 بۇيرىعىنا سايكەس, ەگەر ازامات تۋبەركۋلەزبەن اۋىرسا, وندا ول پەرزەنتحانالاردا, بالالار اۋرۋحاناسىندا, مەكتەپكە دەيىنگى بالالار ۇيىمدارىندا جانە مەكتەپتىڭ تومەنگى سىنىبىندا جۇمىس ىستەي المايدى. باسقا مەكەمەلەردىڭ بارىندە دە ادام ءوزىنىڭ كاسىبي قىزمەتىن جالعاستىرا الادى.
– قايىرلى كۇن, بەيبىت ءتۇسىپۇلى! مەنىڭ اياعىم اۋىر. وكپەمە رەنتگەنوگرافيا جاساتۋىما بولا ما؟
– ءيا, بولادى. جۇكتى ايەلدەردىڭ وكپەسىنە رەنتگەنوگرافيا ءبىرىنشى جۇكتىلىك تريمەستەرىنەن كەيىن-اق جاسالادى. بۇل رەتتە سىزگە ۇرىقتى قورعايتىن قورعاسىن فارتۋك كيگىزىلەدى.
– سوتتالعان ازاماتتاردى جىلىنا ەكى رەت فليۋروگرافيالىق تەكسەرۋدەن وتۋگە ءماجبۇرلەيدى ەكەن. نەگە؟ جالپى, ونداي پاتسيەنتتەر قايدا ەمدەلەدى؟
– تۇزەتۋ مەكەمەلەرىندەگى تۋبەركۋلەز جاعدايى كۇردەلى ماسەلە بولىپ تۇر. سوندىقتان دا ولار جىلىنا ەكى رەت فليۋروتەكسەرۋدەن وتەدى. سىزدەرگە مىنانى سەنىمدى تۇردە ەسكەرتە الامىن: مۇنداي جاعدايداعى ساۋلەلەنۋ مولشەرى تىم از, كۇن كوزىندە جۇرگەن كەزدەگىدەن كوپ ەمەس. ال, اتالعان ساناتقا جاتاتىن ازاماتتار قىلمىستىق-اتقارۋشىلىق جۇيەدەگى ارناۋلى مەكەمەلەردە – تۋبەركۋلەزگە قارسى مامانداندىرىلعان بولىمشەلەردە ەمدەلەدى. استاناعا جاقىن جەردە, دالىرەك ايتسام, ستەپنوگور قالاسىنىڭ جانىندا سونداي ەمدەۋ مەكەمەسى بار.
گۇلبارشىن وكەشقىزى
