تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى قارساڭىندا وتكىزىلگەن مۇلىكتى زاڭداستىرۋ اكتسياسى بولجالدى مەجەدەن اسىپ ءتۇستى. ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى ساراپشىلارى ەلىمىزدە وسىمەن ءۇشىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىرعان زاڭداستىرۋ ناۋقانىندا 2,2 ترلن تەڭگە كولەمىندەگى مۇلىك جاريا ەتىلەدى دەپ جورامال جاساعان. الايدا بۇگىنگە دەيىن بۇل كورسەتكىش 4,4 ترلن تەڭگەنى قۇراپ وتىر. ال ناۋقاننىڭ اياقتالۋىنا ءالى 9 كۇن ۋاقىت بار.
سوڭعى تسيفرلارعا سۇيەنسەك, ەلىمىزدەگى مۇلىكتى زاڭداستىرۋ جونىندەگى كوميسسيالارعا جالپى قۇنى 5,2 ملرد تەڭگە بولاتىن 158 872 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. بۇگىنگە دەيىن بۇل وتىنىشتەردىڭ 136 212-ءسى قاناعاتتاندىرىلىپ, بارلىعى 4 490 774,5 ملن تەڭگە قارجى زاڭداستىرىلعان. قارجى ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆتىڭ مəلىمەتىنشە, بۇل قارجىنىڭ 3,1 ترلن تەڭگەسى قولما-قول اقشا بولىپ وتىر. قالعانى – جىلجىمايتىن مۇلىك, قۇندى قاعاز جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ جارعىلىق كاپيتالىنداعى قاتىسۋ ۇلەستەرى. جاريا ەتىلگەن قاراجاتتىڭ 400 ملرد تەڭگەسى شەتەلدەردەگى بانك شوتتارىنان كەلىپ تۇسكەن. الەمنىڭ 26 ەلىنەن 300-دەن استام نىسان زاڭداستىرىلعان.
جاريا ەتۋ كورسەتكىشتەرى جاعىنان الماتى قالاسى الدا تۇر. الماتى وبلىسى – ەكىنشى ورىندا. ال استانا قالاسى ءۇشىنشى ورىندا كەلەدى. ەلوردا تۇرعىندارى اتىنان مەملەكەتتىك كىرىستەر ورگاندارى مەن مۇلىكتى زاڭداستىرۋ جونىندەگى كوميسسياعا جالپى كولەمى 127,8 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن بارلىعى 10 287 ءوتىنىش كەلىپ ءتۇسىپتى. بۇگىنگە دەيىن ارنايى كوميسسيا بۇل وتىنىشتەردىڭ 3 900-عا جۋىعىن قاراپ ۇلگەرگەن. ناتيجەسىندە 39,8 ملرد تەڭگە بولاتىن 8 508 نىسان زاڭداستىرىلىپ, جەكە مەنشىككە بەرىلگەنى تۋرالى زاڭدى قۇجات تاپسىرىلىپ وتىر. تاعى 5 زاڭدى تۇلعانىڭ قاتىسۋ ۇلەسى ەسەبىنەن 457,9 ملن تەڭگە ەسەپكە الىندى. 620,9 ملن تەڭگە بولاتىن 815 ارنايى دەكلاراتسيا تاپسىرىلدى. جاريا ەتىلگەن قۇندى قاعازداردىڭ كولەمى 10,8 ملن تەڭگە بولدى.
استانا قالاسى مەملەكەتتىك كىرىستەر دەپارتامەنتىنىڭ مالىمەتى بويىنشا, بۇل كورسەتكىشتەر ءالى دە وسەتىن بولادى. «ويتكەنى قارالىپ جاتقان وتىنىشتەر ءالى دە بار. ناقتى ەسەبى جىل سوڭىنا قاراي بەلگىلى بولۋى ءتيىس. كەلىپ تۇسكەن وتىنىشتەردىڭ سانى جاعىنان الماتى اۋدانى الدا كەلەدى. ودان كەيىنگى ورىنداردا ەسىل جانە سارىارقا اۋداندارى تۇر» دەيدى ماماندار.
مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ بەس ينستيتۋتسيونالدىق رەفورماسىنا سايكەس قولعا الىنعان «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارى اياسىندا جۇرگىزىلىپ جاتقان مۇلىكتى زاڭداستىرۋ ناۋقانى وسىمەن ەلىمىزدە ءۇشىنشى رەت جۇرگىزىلىپ وتىر. العاشقى زاڭداستىرۋ اكتسياسى 2001 جىلدىڭ 14 شىلدە مەن 14 تامىز ارالىعىندا جۇرگىزىلگەن بولاتىن. ءبىر رەتتىك زاڭداستىرۋ ناۋقانى رەتىندە وتكىزىلگەن بۇل شاراعا 3 مىڭعا جۋىق ادام ءوتىنىش بەرىپ, بارلىعى 480 ملن دوللار كولەمىندەگى قاراجات زاڭداستىرىلدى. كەيىن بۇل شارا 2006-2007 جىلدارى ارالىعىندا جالعاسىن تاۋىپ, ەل تۇرعىندارىنا تەك اقشا عانا ەمەس, سونىمەن قاتار جىلجىمايتىن جانە جىلجىمالى مۇلىكتەرىن زاڭداستىرىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرىلدى. ول ناۋقان دا ءبىر جىلدان استام ۋاقىتقا سوزىلىپ, جالپى كولەمى 844,7 ملرد تەڭگەنىڭ مۇلكى زاڭداستىرىلعان بولاتىن.
بۇركىت نۇراسىل
