«بەينەت ءتۇبى – زەينەت» دەگەندەي, ءاربىر ادام ءومىر بويى ەڭبەك ەتىپ, بەينەتتەنىپ جاساعان ەڭبەگىنىڭ زەينەتىن قاريا شاقتا كورۋگە قۇقىلى. بىراق قارتايعان شاقتا قامسىز ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن بولاشاققا بۇگىننەن باستاپ قامدانعان ابزال.
بۇل تۇرعىدا استانالىق زەينەتكەرلەردىڭ ءبىرى, مادەنيەت جانە قوعام قايراتكەرى سايراش ابىشقىزى زەينەتاقى قورى تۋرالى:
– جۋرناليستىك قىزمەتتەن 2016 جىلى قول ءۇزىپ, قوعامدىق ەڭبەككە بەت بۇردىم. ءسويتىپ, ءبۇگىندە 1965 جىلدان باستالعان, 50 جىلدان اسقان ەڭبەك ءوتىلىمنىڭ زەينەتىن كورىپ وتىرمىن. زەينەتاقىمدى اي سايىن بەلگىلەنگەن كۇندە الىپ وتىرعانىما ريزامىن. استاناداعى قوعامدىق كولىكتەردە زەينەتكەرلەردىڭ تەگىن ءجۇرۋ مۇمكىندىگى مەملەكەتتىڭ ەرەكشە قامقورلىعى ەكەنىن ءبىر ساتكە دە ۇمىتۋعا بولمايدى. تاعدىردىڭ جازۋىمەن 70-تەن اسقاندا باۋىرلارىما سۇيەنىپ وتىرعان جالعىزىلىكتى جاعدايىما ۇكىمەت تاراپىنان دا ءتۇرلى جەڭىلدىكتەر جاسالدى. ول ءۇشىن راقمەتتەن باسقا ايتارىم جوق. ەلىمىز دامىعان سايىن قارتتارعا دا قامقورلىقتىڭ ارتا تۇسەتىنىنە سەنىمىم مول, – دەيدى.
جاقىندا الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى اراسىندا «1980 جىلعى تۋىلعان ازاماتتاردان باستاپ كەيىنگى تولقىن دا كەلەشەكتە زەينەتاقى المايدى ەكەن» دەگەن پىكىرلەر قىزۋ تالقىعا ءتۇستى. مۇنىڭ شىندىققا مۇلدەم جاناسپايتىنىن, جاي قاۋەسەت ەكەندىگىن قور ماماندارى دا راستادى.
– بۇل اقپاراتتى كەيبىر ادامدار دۇرىس تۇسىنبەسە كەرەك. جالپى, قازىر زەينەتاقى جۇيەسى ءۇش دەڭگەيدەن تۇرادى. ول – مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن تولەنەتىن بازالىق زەينەتاقى مەن ەڭبەك ءوتىلىنىڭ ەسەبىنە قاراي تولەنەتىن ورتاق زەينەتاقى. ەكىنشىسى – قورعا اۋدارىلاتىن مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى. ءۇشىنشىسى – ەرىكتى زەينەتاقى جارنالارى. وسىنىڭ ءبارى جيناقتاۋشى زەينەتاقى جۇيەسىنىڭ بارلىق دەڭگەيىن قۇرايتىن بولادى, – دەيدى «بجزق» اق استانا قالاسى فيليالى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى اسلان نيەتوۆ. – جالپى, بولاشاعىمىز – ءوز قولىمىزدا. قازىر قانشا اقشا سالساق, بولاشاقتا سونشا زەينەتاقى الامىز. قازىرگى جاستاردىڭ زەينەتاقىسى بۇگىنگى زەينەتكەرلەردەن ارتىق بولماسا, كەم بولمايتىنىنا كۇمانىم جوق.
ال ەڭبەك وتىلىنە 14 جىل بولعان م.ءنارىكباەۆ اتىنداعى قازمزۋ جوعارى قۇقىق مەكتەبىنىڭ اعا وقىتۋشىسى مەرەكە جۇرىنوۆا تۇراقتى سالىمشى رەتىندە ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى وزىنە بولاشاققا دەگەن سەنىمىن ۇيالاتاتىنىن ايتادى.
– سالىمشىلار قارجىسىنىڭ بۇگىندە تەك بىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنا جيناقتالۋى سوڭعى جىلداردىڭ جاعىمدى جاڭالىعى بولدى. سەبەبى 2013 جىلعا دەيىن ءارتۇرلى زەينەتاقى قورى بولعاندىقتان, سالىمشىلار كەيبىر قورلارعا كۇمانمەن قاراپ, ولاردىڭ ءبىر قوردان ەكىنشىسىنە اۋىسۋى ءجيى ورىن الدى. ال بىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى سول كۇماندى سەيىلتتى. قازىر سالىمدارىمىزدى ينفلياتسيا دەڭگەيىنە قاراماستان مەملەكەتتىڭ قارجىنىڭ ساقتالۋىنا كەپىلدىك بەرۋى بولاشاققا دەگەن ءۇمىتىمىزدى ارتتىرادى, – دەيدى ول.
توقسان سايىن مۇندا اشىق ەسىك كۇنى ءوتىپ تۇرادى. ءار شارانىڭ تاقىرىبى دا ءارتۇرلى. مىسالى, جاقىندا 20 قىركۇيەكتە وتكەن اشىق ەسىك كۇنىنىڭ تاقىرىبى قازاقستاننىڭ جيناقتاۋشى زەينەتاقى جۇيەسىنىڭ قۇرىلعانىنا 20 جىل تولۋىنا ارنالدى. وندا ماماندار كەلۋشىلەرگە زەينەتاقى جۇيەسىنىڭ قۇرىلۋ تاريحىنان باستاپ, قانداي قىزمەت كورسەتەتىندەرىن تاپتىشتەپ ايتىپ بەردى.
– ەلەكتروندى تسيفرلىق قولتاڭباڭىز بولسا, ۇيدە وتىرىپ-اق جەكە زەينەتاقى ەسەپ-شوتىن اشۋ تۋرالى ءوتىنىش بەرە الاسىز. سونىمەن قاتار, ءبىزدىڭ كەڭسەگە ءبىر رەت كەلىپ, قوسىمشا كەلىسىمشارت جاساپ, ەسەپ-شوتىڭىزدا قانشا قارجى جينالعانى تۋرالى مالىمەتتەر الۋىڭىزعا بولادى. ونىمەن قوسا, جسن مەن قۇپيا ءسوز ارقىلى جەكە كابينەتكە كىرىپ, ونداعى ارنايى ەسەپتەۋىش ارقىلى اي سايىنعى زەينەتاقىڭىزدىڭ قانشا بولاتىنى تۋرالى دا بىلە الاسىز, – دەيدى «بجزق» اق استانا قالاسى فيليالىنىڭ جەتەكشى مامانى مۇرات قۇرمانعالينوۆ.
ايتا كەتۋ كەرەك, استانالىقتار مەن قالا قوناقتارى زەينەتاقىعا قاتىستى كەز كەلگەن سۇراق جونىندە ەندى «109» نومىرىنە حابارلاسا الادى. بۇل جونىندە بىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى مەن iKomek قالالىق مونيتورينگ جانە جەدەل ارەكەت ەتۋ ورتالىعى اراسىندا كەلىسىم جاسالدى. سونداي-اق, بىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنىڭ call-ورتالىعى دا بۇرىنعىسىنشا جۇمىسىن جالعاستىرا بەرەدى. تەك «1418» نومىرىنە قازاقستاننىڭ بارلىق وڭىرىنەن حابارلاساتىندىقتان, iKomek ورتالىعىنىڭ «109» ءنومىرى استانالىقتار ءۇشىن قوسىمشا بايلانىس قۇرالى رەتىندە قولدانىلادى.
– مۇنداعى باستى ماقساتىمىز – زەينەتاقى قورىنىڭ سالىمشىلارىنا بىزدەگى بارلىق قىزمەت ءتۇرىن تيىسىنشە پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرۋ. بارلىق قىزمەت ەلەكتروندى فورماتتا دا كورسەتىلەدى. ال قىزمەت كورسەتۋدە iKomek ورتالىعى وتە ىڭعايلى. ەسەپ-شوت اشۋ, مەكەنجايدى انىقتاۋ سياقتى جۇرتشىلىق تاراپىنان ءجيى قويىلاتىن سۇراقتارعا بۇل ورتالىقتىڭ ماماندارى بىردەن جاۋاپ بەرەدى, – دەيدى «بجزق» اق استانا قالاسى فيليالىنىڭ ديرەكتورى, باسقارۋشى ديرەكتور مۇرات ءشارىپوۆ.
