قولىنا الىپ, پاراقتاپ ۇلگەرگەندەر ەڭبەكتi ەل تاريحىنداعى ەلەۋلi وقيعا, اسكەري عىلىم سالاسىنداعى انا تiلiمiزدە جازىلعان العاشقى ەنتسيكلوپەديا دەپ باعالاپ وتىر.
ايتسا, ايتقانداي-اق. اسكەري تەرميندەر مەن ءسوز-ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋدى ماقسات تۇتقان «ايبىن» ەنتسيكلوپەدياسى قاتارداعى جاۋىنگەردەن باستاپ اسكەري جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرi مەن تىڭداۋشىلارىنا قوسالقى وقۋ قۇرالى, عىلىمي دەرەك كوزi رەتiندە ۇسىنىلىپ وتىرعان تىرناقالدى دۇنيە.
جوبا اۆتورى – اسكەري جۋرناليست-جازۋشى, زاپاستاعى پولكوۆنيك, قازاقستان جۋرناليستەر وداعى سىيلىعىنىڭ يەگەرi ساعيدوللا كوشiمباەۆ. اسكەري جۋرناليستيكانىڭ ساردارى اتانعان ازامات. باعاسىن بۇلاي دەپ قانا بەرۋ از بولار. ساعيدوللا كوشiمباەۆ كەزiندە قازاقستاننىڭ سولتۇستiك وبلىستارىن رەسەيگە قوسۋ تۋرالى اڭگiمە قوزعالىپ جۇرگەن تۇستا «قازاقستاننىڭ كورiكتi جەرلەرi» سەرياسىمەن جارىق كورگەن «بۋراباي», «باياناۋىل», «قارقارالى», «جەتiسۋ», «مارقاكول», «كاسپي ءوڭiرi», «جايىق ءوڭiرi», «ەرتiس ءوڭiرi» اتتى كiتاپتاردىڭ شىعۋىنا مۇرىندىق بولعان. «سارىارقا» اتتى تاريحي-تانىمدىق تاماشا كiتاپتىڭ اۆتورى. «ۇلتىم» دەيتiن ازاماتتىڭ بiرi.
ىقىلىمنان كەلە جاتقان اتبەگiلiك, ساياتشىلىق ونەردi ناسيحاتتايتىن «قىراندار», «ەر قاناتى» ەڭبەكتەرiندە دە كوشiمباەۆتiڭ قولتاڭباسى بار.
90-جىلداردىڭ باسىندا تۇساۋى كەسiلگەن تۇڭعىش رەسپۋبليكالىق ەكولوگيالىق «اتامەكەن» گازەتiنiڭ العاشقى باسشىسى دا وسى كiسi بولىپ ەدi.
وداق تاراپ, بۇرىنعى كەڭەستiك ءاسكەري كادرلار ىدىراپ, رەسپۋبليكا قارۋلى كۇشتەرiنiڭ وفيتسەرلەر قۇرامى ويسىراپ قالعان تۇستا 42 جاستاعى اعا لەيتەنانت ساعيدوللا كوشiمباەۆ ءوز ەركiمەن اسكەر قاتارىنا كەلiپ قوسىلدى. ون جىل iشiندە اعا لەيتەنانتتان پولكوۆنيك شەنiنە دەيiن كوتەرiلدi.
جاي عانا كوتەرiلiپ قويعان جوق, اسكەر سالاسىنداعى ون جىلىنىڭ ءار بەلەسiندە عاسىرعا كەتەتiن قولتاڭباسىن قالدىرا بiلدi.
سونىڭ بiر دالەلi – وقىرمان قولىنداعى وسى ەڭبەگi بولسا كەرەك.
كiتاپتا ادامزات تاريحىندا اتتارى قالعان الەمدiك اسكەري تۇلعالار, وقيعالار, سوعىس وتى تۇتانعان وڭiرلەر, ۇلتتىق نامىس پەن تاۋەلسiزدiك جولىندا جانىن قيعان كوسەمدەر, حاس باتىرلار, مەملەكەت قايراتكەرلەرi جايىنداعى مالiمەتتەر جۇيەلەپ بەرiلگەن.
مالiمەتتەر الفاۆيتتiك جۇيەگە نەگiزدەلگەن.
جيناقتىڭ بارلىق قازاقستاندىقتاردى, ونىڭ iشiندە, اسiرەسە, جاۋىنگەرلەر مەن جاستاردى قايتپاس قايسارلىققا, قازاقستاندىق پاتريوتيزم مەن وتانسۇيگiشتiك رۋحتا تاربيەلەۋدە ماڭىزى زور.
اسكەري سالادا ءالi دە زەرتتەلمەگەن قىرلارىمىز, قاعازعا تۇسپەگەن سىرلارىمىز جەتەرلiك. بۇل سالادا تالاي تومعا جۇك بولارلىق قازىنا عىلىمي اينالىمعا ءتۇسۋ كەزەگiن كۇتۋدە. وركەنيەتتi ەلدەر مۇنداي ۇلتتىق مۇكاممالدارىن كوپسiنبەيدi, تiپتi ونى قۇجاتتاپ-حاتتاۋعا, مۇراعاتتىق جادiگەر ساناتىندا ۇرپاق كادەسiنە جاراتۋعا مۇقيات تا سەرگەك قارايدى, ءارi وتە قۇشتارلىق تانىتادى. سوندايدان بiزدiڭ دە ساباق العانىمىز دۇرىس.
اۆتور سوزiمەن ايتساق, «بۇل ەڭبەك – سونداي ۇلكەن iستەردiڭ تەك باستاماسى عانا…»
شىنار دوسان
