«شىننىڭ ءجۇزى». بەلگىلى قالامگەر, قوعام قايراتكەرى جاراسباي سۇلەيمەنوۆتىڭ جاڭا كىتابى وسىلاي اتالادى. كىتاپقا اۆتوردىڭ ءتورتىنشى سايلانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولعان كەزدە جازعان ماقالالارى, ءتۇرلى باسىلىمدارعا بەرگەن سۇحباتتارى, ۇكىمەتكە جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالدارى مەن القالى جيىنداردا ورتاعا تاستاعان وي-تولعامدارى توپتاستىرىلىپتى.
كەزىندە جۋرناليستەر اراسىندا جۇرگىزىلگەن ساۋالداما قورىتىندىسى بويىنشا جاراسباي سۇلەيمەنوۆتىڭ ءتورتىنشى شاقىرىلىمداعى ەڭ بەلسەندى دەپۋتاتتار قاتارىندا اتالعانىن, قوعام ءومىرىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن باتىل كوتەرۋىمەن دارالانعانىن ءبىلۋشى ەدىك. سودان دا بولار, باسپاحانا بوياۋى ءالى كەۋىپ ۇلگەرمەگەن كىتاپ قولىمىزعا تيىسىمەن بويىمىزدى قىزىعۋشىلىق باۋراپ, ءبىر دەمدە وقىپ شىقتىق.
ەل تاريحىندا پارلامەنت دەپۋتاتى بولىپ سايلانعان جۋرناليستەر كوپ ەمەس. جاراسباي سۇلەيمەنوۆ – سول ساناۋلىلاردىڭ ءبىرى. ال وسى ۋاقىت ىشىندە ول نە تىندىردى دەگەنگە كەلسەك, بۇل تۋرالى اۆتوردىڭ ءوزى كىتاپتىڭ العىسوزىندە: «بەس جىل بەس كۇندەي تەز وتە شىقتى دەي المايمىن. بەس جىلدا تاعى ءبىر ۇلكەن ءومىر مەكتەبىنەن ءوتتىم, ءبىراز جايدى باستان كەشىپ, كوپ نارسەنى كوڭىلىمە ءتۇيدىم» دەيدى. ارينە, كەز كەلگەن دەپۋتاتپەن سالىستىرعاندا جۋرناليست-دەپۋتاتتىڭ ءجونى بولەك دەيتىن بولساق, بۇل كىتاپتى سەرگەك ويدىڭ جەمىسى ءارى وزىنە سەنىم بىلدىرگەن حالىقتىڭ جايىنا الاڭداعان جۇرەكتىڭ ءلۇپىلى دەۋگە تولىق نەگىز بار.
كىتاپقا ەنگەن ماقالار كولەمى جاعىنان ءارتۇرلى بولعانمەن, ءبارىنىڭ دە كوتەرەر جۇگى سالماقتى. ماسەلەن, «اۋىلدان كوشپە, اعايىن!» دەيتىن شاعىن ماقالادان اۆتوردىڭ پارلامەنت پارتاسىنا وتىرا سالىسىمەن بيلىكتىڭ نازارىن اۋىلداعى جاعدايعا اۋدارعىسى كەلگەنىن اڭعارامىز. ماقالانىڭ ءون بويىنان اۋىلدان قالاعا قوتارىلا كوشكەندە دەموگرافيامىزعا, انا تىلىمىزگە قانشالىقتى زيان كەلەتىنى تۋرالى مۇڭ ەسىپ تۇر.
بۇدان وزگە, «بەسىكتەن بەلى شىقپاي, ومىردەن نەگە تۇڭىلەدى؟», «شىدادىق… تاعى قانشا كۇتۋ كەرەك؟», «قوسمەكەندىگە – قوس ازاماتتىق», «تاۋەلسىز ەلدىڭ توپونيميكاسى دا تاۋەلسىز بولۋى كەرەك», «جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل», تاعى باسقا دا كوپتەگەن ماقالالارى ۇلتتىڭ جوعىن جوقتاپ, ۇپايىن تۇگەندەۋگە باعىتتالعانى ءبىر بولەك, دەپۋتاتتىق مانساپتىڭ قالامگەرگە ەكى ەسە مىندەت جۇكتەگەنىن كورسەتەدى.
ءبىز «شىننىڭ جۇزىندە» دەپۋتات-قالامگەردىڭ ءماجىلىس قابىرعاسىندا جولداعان ساۋالدارىنىڭ كەيبىرىمەن تانىسىپ, قوردالانعان ماسەلەلەردىڭ كوپتىگىنە, ولاردىڭ بۇگىن-ەرتەڭ شەشىلە قويۋى ەكىتالايلىعىنا, اڭگىمە تەك ماسەلەنى قويا بىلۋدە ەمەس, بۇگىن ايتىپ, ەرتەڭ تايقىپ كەتپەيتىن ۇستانىمىڭنىڭ, سونداي-اق, ءاربىر ءسوزىڭ ءۇشىن جاۋاپ بەرەتىن ازاماتتىق بەينەڭنىڭ بولۋىندا ەكەنىنە تاعى دا ءبىر كوز جەتكىزدىك. پرەمەر-ءمينيستردىڭ, باس پروكۋروردىڭ, ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ, مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترىنىڭ, كولىك جانە كوممۋنيكاتسيا مينيسترىنىڭ, باسقا ءتۇرلى مينيسترلەردىڭ اتىنا جولدانعان دەپۋتاتتىق ساۋالدار ارقىلى ءبىز قوعامداعى ءتۇيىندى ماسەلەلەردى اركەز ءدوپ باسىپ, ەشكىمنىڭ قاس-قاباعىنا قاراماي باتىل كوتەرىپ وتىرعان قالامگەردىڭ سەرگەكتىگىنە ءتانتى بولدىق. سونىڭ ىشىندە كەزىندە قوعامدا ۇلكەن سەرپىلىس تۋعىزعان, ەلدەگى باق اتاۋلى جارىسا جازىپ كورسەتكەن پەتروپاۆل قالاسىنا بايىرعى قىزىلجار اتاۋىن قايتارۋ تۋرالى ساۋالى مەن بيلىك باسىندا جۇرگەن ازاماتتاردى جينالىس اتاۋلىنى مەملەكەتتىك تىلدە وتكىزۋگە, رەسمي كەزدەسۋلەردە قازاقشا سويلەۋگە شاقىرعان ۇندەۋىن دە كەزدەستىرىپ, جوعالعان قۇندى زاتىمىزدى قايتا تاپقانداي كۇي كەشتىك.
جالپى العاندا, «شىننىڭ ءجۇزى», اتى ايتىپ تۇرعانداي, قوعامداعى كەلەڭسىزدىكتەرگە, شەشىلمەگەن تۇيىندەرگە بەي-جاي قاراي المايتىن, ۇلت بولاشاعىنا قاتىستى ماسەلەلەردى وراپ وتپەيتىن ازاماتتىڭ جۇرەك ءسوزى دەۋگە تۇراتىن قۇندى دۇنيە ەكەنىن باسا ايتقىمىز كەلەدى. وعان ەسىمى ەلىمىزگە جاقسى تانىس قالامگەردىڭ جاڭا ەڭبەگىمەن تانىسقان اركىمنىڭ دە كوز جەتكىزەرىنە سەنىمدىمىز.
ۇلاربەك نۇرعالىمۇلى
