АВТОБУС ТІЗГІНДЕГЕН ГYЛШАТ
Нәзік болмысымен автобус тізгіндеген кейіпкеріміздің жүзі көп тұрғынға таныс. Он алты жыл ішінде ол Астанадағы қоғамдық көліктің бірталайын басқарды. Әсіресе, №10, №23, №25, №9 бағдарларының тұрақты жолаушылары оның ұқыптылығы мен мейірімділігін сағынған шығар.
Автобус артынан жанұшыра жүгіретіндерді сабырмен күтіп, ешкімнің көңілін қалдырмай бәрін мінгестіріп алуға дайын «шопыр әйел» көрінбей кетті десеңіз, таптық. Бүгінде ол №17, 44, 60 маршруттарын жүргізеді.
«Автобус жүргізу бала кезімдегі арманым еді» деп бастады әңгімесін Гүлшат Сибиль. Өзі үлкен, іші кең қоғамдық көліктің рөлінде отыру жас жеткіншектің өмірлік мақсатына айналады. Жүргізушілікке сұранып, автопарк есігін қағып тұрған 18 жастағы бойжеткенді көргенде ол жердегілер әзіл деп қабылдапты. Өйткені, 70-80 жылдары әйелдерге мұндай іс сеніп тапсырылмайтын еді. Арманы алыс та болса жақындайын деп 25 жасында кейіпкеріміз Қарағандыдағы автомектепте троллейбус жүргізушісінің оқуына түседі. Ал, троллейбустан автобусқа ауысқаны тіпті қызық.
– Бұрын «әйелдер 8-ден артық қондырмалы орны бар көлікке ие бола алмайды» деген пікір берік қалыптасқан еді. Алайда Елбасының бастамасымен 1990 жылы автобус жүргізуге 10 әйелден тұратын экспериментальді топ құрылды. Қатарында мен де болдым. Сөйтіп бұл істің қолымыздан келетінін дәлелдедік. Содан бері автобустан түспедім, – дейді Гүлшат.
1999 жылы Астанаға көшіп келген оны №1 қалалық автопарк таңданыспен қарсы алды. Бірақ ол жерде бос орын болмай, кейіпкеріміз троллейбус жүргізіп кетеді. Екі мыңыншы жылы ғана арманына қолы жетіп, әлі күнге дейін автобус кабинасынан ажыраған емес. Саналы ғұмырын жолаушы тасуға арнаған апайдың зейнетке шығуына жарты жыл қалыпты. Бірақ заңды демалысына шығуға асықпайды. «Жұмысымды жалғастыруға күшім жеткілікті. Сүйікті ісіммен қоштасқым келмейді» дейді ол.
Жұмыс кестесі тығыз. Таңғы бес жарымда автопаркке жетіп, диспетчерден жолдамасын алады, медициналық тексеруден өтіп барып, график бойынша жұмысқа кіріседі. Ең алғашқы рейс алтыға он бес минут қалғанда шықса, соңғысын әдетте 7-де бастайды екен. Гүлшаттың серіктес жүргізушісі бар. Олар үш күн сайын ауысып отырады. Яғни үш күн бойы кешкі он жарымға дейін жұмыс істеп, келесі үш тәулік демалады.
Оның айтуынша, №60 автобусқа күн сайын шамамен 1200-дей адам отырады. Ал №44 маршрут тіпті 2 мыңға дейін жолаушы тасиды екен. Экипажда осыншама өмір иесін тасымалдаған соң, жүргізуші мойнындағы жауапкершілік орасан. Гүлшат бұл жауапкершілікті «әйел шопырлар» еркектерден күштірек сезінеді деген ойда. «Өйткені бізде инстинкт басым. Әйелдер «Үш д» ережесін қатаң ұстайды. Орысша айтқанда, «дай дорогу дураку». Жолымды кесіп алдыма шығып алатындарды өткізе беремін. Соларды жөніне жіберіп 30 секунд жоғалтқаным апатты жағдай тудырғаннан әлдеқайда жақсы. Ал ешкімге есе жібермеу, үнемі бірінші болу ер азаматтардың қанында бар. Олардың жүйкесі де жұқалау» дейді ол.
Гүлшат бірінші жетіп, графикті орындау үшін басқа автобустармен бір жолда жарысып жүруге де түбегейлі қарсы. Сонымен бірге, уақыты жеткілікті болса біреулер секілді аялдамада ұзақ тоқтап тұрып алмайды. Ондайда келесі аялдамаға баяу қозғалады екен. Дұрыс та шығар, әйтпесе, жолаушылардың «Соңғы аялдама емес, қаланың ортасында қақиып тұрып алды» деп шу шығарып жататыны бар ғой. Айтпақшы, бағдаршамның жасылын күтіп түрған кезде жол бойында тұрып сырттан ішке ешкімді кіргізбейді, есікті ашып ешкімді шығармайды. «Бұл – заңға бағынушылық, екіншіден, жолаушылардың қауіпсіздігі» деп түсіндіреді өзі.
«Қызметім жаныма жақын. Автобус тізгіндеген әйелдердің аздығынан ба, жолаушылар ерекше құрмет білдіріп жатады. Рақметін айтып, сәтті күн тілеп. Сондайда көңілім одан сайын көтеріледі» дейді тәжірибелі жүргізуші. Мақаламыздан кейін жанымызда жүрген жақсы жүргізушімен қазақша амандасуды ұмытпаңыз. Өйткені сары өңді апайымыздың анасы татар, әкесі нағыз қазақ екен.
Мәдина ЖАҚЫП