Bas qala eldıŋ basqa aimaqtaryna nesımen ülgı bola alady? Būl sūraqtyŋ jauabyn tarqatar bolsaq, basqasyn aitpaǧanda, elorda eldıŋ özge qalalaryna innovasiialyq damuymen jol körsete alady.
Bügınde kındık qalany ǧalamdyq bäsekege qabılettı etıp damytudy negızge alǧan «Smart Astana» konsepsiiasy qabyldandy. Iаǧni, būl tūjyrym Astananyŋ «aqylyn» kırgızudı dıttep otyr.
İnnovasiia – zamana tudyrǧan qajettılık. Osy künı älemdı tek jaŋalyqpen ǧana taŋ qaldyryp, bäsekelı keŋıstıkke tūmsyq tyǧa alamyz. El ortalyǧy – Astanada būl mäselege jıtı män beretını sondyqtan. Üdemelı industrialdy-innovasiialyq damudy myqtap qolǧa alǧan elımızde osy künı innovasiiany meŋgeru ärı ony täjıribege engızu maŋyzdy bolyp otyr. Būl rette «Astana Innovations» AQ jüktelıp otyrǧan mındet te köp.
Ötken jyly «Astana-invest» forumynan keiın qūrylǧan käsıporynnyŋ maqsaty – joǧarǧy tehnologiialyq damu jobalaryn engızıp, qalanyŋ bäsekege qabılettılıgın arttyruǧa jaǧdai jasau. Käsıporynnyŋ mejelegen maqsatqa jetudegı alǧaşqy qadamynyŋ qarqyny da osal emes. Naqty aitsaq, 2011 jyly «Smart Astana» tūjyrymdamasyn jüzege asyrudyŋ alǧaşqy adymdary bastau aldy. Ol qauıpsızdık pen qyzmet körsetudı damytudyŋ jaŋa satysy desek bolady. Elorda tūrǧyndarynyŋ ömır süru jaǧdaiyn jaqsartu, memlekettık qyzmet türlerın jaŋartu, qalalyq jelılerdıŋ integrasiiasyn jaqsartudy közdep otyr.
«Aqyldy qalanyŋ» alǧyşarttary bes jobadan tūrady. Būl bes innovasiialyq jobalar densaulyq saqtau, bılım beru jäne aqparattyq tehnologiialar salasyna tıkelei qatysty. Ärqaisysyn aitar bolsaq, alǧaş bolyp ıske qosylǧan «Open Wi-Fi» jobasy – Wi-Fi nüktelerın ornatu arqyly halyqty tegın internet jelısımen qamtuǧa baǧyttalǧan. Jobanyŋ alǧaşqy kezeŋı ötken jyly sol jaǧalauda bastau aldy. Ekınşı kezeŋı biyl elordanyŋ tarihi eskı bölıgındegı qoǧamdyq oryndardy qamtydy. «Bolaşaqtyŋ mektebı – bügın» jobasy Astana mektepterıne keşendı qauıpsızdık jüiesın engızuge arnalǧan. Oquşylarǧa berıletın köpfunksiialy elektrondy kuälık mektepke kelgen jäne mektepten qaitqan uaqytta ata-analaryna sms arqyly habar berıp otyrady. Iаǧni, sol elektrondy kuälıktıŋ arqasynda üidegı ata-ana tüzdegı balasyn baqylap otyrady. Joba jetekşılerınıŋ aituynşa, bolaşaqta ol kuälık mekteptegı tamaqtanudy nemese qoǧamdyq kölıkte jüru aqysyn töleu qyzmetterın atqara alady. Bügınde atalmyş jobanyŋ qanatqaqty nūsqasy №54 mektep-liseiıne täjıribe retınde engızıldı. Jobanyŋ ekınşı kezeŋı biyl qaladaǧy 10 mektepte engızıletın bolady.
«Aqyldy qalanyŋ» taǧy bır aqyldy qadamy – «E-jedel-järdem» dep atalady. Ol jedel medisinalyq järdem qyzmetınıŋ sapasyn arttyrudy dıttep otyr. Soǧan säikes, jedel järdem brigadalary bır basyna bırneşe qyzmetterdı qamtyǧan planşettı qūraldarmen jabdyqtalǧan. 2012 jyldyŋ bırınşı toqsanynyŋ nätijesı körsetkendei, jedel-järdem qyzmetımen qamtylǧandardyŋ sany 32 paiyzǧa artqanyn körsettı.
Törtınşı joba – «3D tehnologiialar ortalyǧy» jobasy. Zamanaui 3D tehnologiialardy oqytu, zertteuler men saraptama jasau ortalyǧynyŋ qandai maqsatta qūrylǧany atynan-aq bılınıp tūr. Taǧy bır tyŋ joba – «Qazaqstan-chehiialyq tehnologiialyq ortalyǧy» dep atalady. Ekı el bırıgıp qolǧa alǧan jobanyŋ maqsaty – Astana käsıporyndarynyŋ jūmysyn jaŋǧyrtu jäne injenerlık-tehnikalyq mamandardy oqytu.
Būdan bölek «Astana-İnnoveişens» AQ-da tehnologiialyq biznes-inkubator, investorlarǧa qoldau körsetu ortalyqtary jūmys ıstep tūr. Qai jaǧynan alsaq ta, käsıporyn innovasiialyq damuǧa serpın beretın tyŋ bastamalarǧa toly.
Ainūr ŞOŞAEVA
