Mäsele

İgılıktı ıster ūiytqysy

Sauda salasynda halyqty aldau ne alaiaqtyq syndy kürmeuı şeşılmegen mäseleler bar. Oǧan qatysty sūraqtardyŋ şeşımın tauyp, nüktesın qoiuda Astana qalasy «Ädılet» tūtynuşylardyŋ qūqyqtaryn qorǧau qoǧamy» qoǧamdyq bırlestıgınıŋ töraǧasy Erkın TOMPİEV ūzaq jyl boiy aianbai eŋbek etıp, qoǧamnyŋ qūqyqtyq sauatynyŋ artuyna auqymdy üles qosty. Bırlestık bastauymen 30 jylda 100 myŋnan astam azamatqa kömek körsetılıp, jalpy somasy 1 mlrd teŋge kölemındegı qarjy astanalyq tūtynuşylarǧa qaitaryldy. Sonyŋ ışınde bılıktı basşynyŋ da sıŋırgen eŋbegı orasan. Bılımdı ärı täjıribelı maman, eŋbek ardagerı biyl 70 jasqa tolyp otyr.

Bızdıŋ ke­iıp­­kerımız – el igılıgı jo­lynda eŋbek etıp, jūrt süisıner igı ıster tyndyrsa da, azamatynyŋ aldyna şyqpai, menmendık tanytyp, keude qaqpaityn qairatker. Ol – uaqytpen sanaspai densaulyq küzetınde jürıp, dertıne şipa ızdep kelgen nauqastardy auruynan aiyqtyryp, halyqtyŋ alǧysyn arqalap kele jatqan märtebelı mamandyq iesı. Densaulyq saqtau salasynda jyldar boiy qyzmet atqaryp, adal eŋbegımen abyroi biıgınen körıngen jan. Erkın Qaliūly – 48 jyldan astam uaqytqa sozylǧan qyzmettık jolynda türlı salada jūmys ıstegen eŋbek erı. Densaulyq saqtau salasynyŋ üzdıgı jäne bılım beru ısınıŋ qūrmettı qyzmetkerı, joǧary sanatty därıger, proskopiia ǧylymdarynyŋ akademigı, medisina ǧylymdarynyŋ kandidaty. Densaulyq saqtaudy reformalauǧa, qalada alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömektı qalyptastyruǧa köp eŋbek sıŋırdı.

İgılıktı ısterdıŋ ūiytqysy bolyp jürgen Erkın Qaliūlynyŋ ömır joly – köpke ülgı, onyŋ jastarǧa aitary da joq emes

1993 jyldan 1998 jylǧa deiın Balqaş tau-­ken metallurgiia kombinatynyŋ medisina-sanitariia bölımınıŋ bas därıgerı bolyp jūmys ıstedı. Keiın 1998 jyly Astanaǧa köşıp kelıp, qalalyq Densaulyq saqtau basqarmasynda qyzmetın jalǧastyrdy. 1999 jyldan 2009 jylǧa deiın Astana qalasyndaǧy «Salauatty ömır saltyn qalyptastyru» ortalyǧynyŋ bırınşı direktory qyzmetın atqardy. «1999-2005 jyldar aralyǧynda Astana qalasy tūrǧyndarynyŋ densaulyǧy» jäne «Salauatty ömır saltyn qalyptastyru» baǧdarlamalaryn qūruǧa belsendı qatysty. 2008-2009 jyldary Astana qalasynda «Halyq densaulyǧy jäne densaulyq saqtau jüiesı turaly» kodekstı äzırleude Densaulyq saqtau ministr­lıgı jūmys tobynyŋ müşesı boldy. Densau­lyq saqtau salasynyŋ maŋyzdy baǧdarlamalaryn bılım beru ūiymdarynda engızuge tyrysty. Nätijesınde Düniejüzılık densaulyq saqtau ūiymynyŋ «Densaulyqty nyǧaituǧa yqpal etetın mektepter», joǧary oqu oryndarynda «Salauatty universitetter», «Temekını tasta jäne densaulyqty nyǧait!» jobalary paida boldy. Söz barysynda bırınşı bailyq – densaulyqqa ärkım jasynan erekşe qamqorlyq tanytsa, salauatty ömır saltyn ūstansa degen tılegın jetkızdı.

Astanalyq mektepterdıŋ bastauyş synyptarynda alǧaş ret «Densaulyq» sabaǧyn engızdı. Mektep baǧdarlamasy üşın qazaq tılındegı «Aurulardyŋ aldyn alu jäne densaulyq saqtaudy nyǧaitudyŋ mūralary» oqulyǧyn, jalpy salauatty ömır saltyn nasihattauda ǧylymi eŋbekterdı, sondai-aq mektep oquşylary men studentterge arnalǧan naşaqorlyqqa qarsy baǧyttalǧan jurnaldar men maqalalardy şyǧardy. «Astana – densaulyq qalasy» kıtaby, «Bäiterek japyraqtary» eŋbegı, «Medisina tarihy: halyq medisinasynyŋ qalyptasuy» ädıstemelık oqulyǧynyŋ avtory. Jalpy sany 47 eŋbek, aurudyŋ aldyn alu boiynşa 2 praktikalyq ūsynym jäne 8 broşiura jariialandy.

Erkın Tompiev Auǧanstan jerınde internasionaldyq boryşyn ötep, otansüigıştık pen patriotizmnıŋ eren ülgısın körsetken batyrlardyŋ arasynan da tabyldy. Elge oralǧan soŋ, 2008 jyly Qorǧanys ministr­lıgınıŋ basqaruşy qūramynda Qyrǧyzstanda ötken halyqaralyq äskeri oqu-jattyǧuǧa qatysyp, Qorǧanys ministrlıgınıŋ bölımderı men mekemelerınde äskeri-medisina bölımşesın ūiymdastyrdy. Qyzmetın tūtas qoǧam igılıgıne arnaǧan ol 1999-2004 jyldary Astana qalasy mäslihatynyŋ deputaty bolyp sailandy.

Köp jylǧy ölşeusız eŋbegı eskerusız qalmady. KSRO jäne Qazaqstan Respublikasynyŋ memlekettık nagradalarymen, «Eren eŋbegı üşın» jäne «Eŋbek ardagerı», basqa da mereitoilyq medaldarmen, Qazaqstan Res­publikasy Prezidentınıŋ, Astana qalasy äkımdıgınıŋ, Densaulyq saqtau, Bılım, Tötenşe jaǧdailar, Sauda jäne integrasiia ministr­lıgınıŋ, memlekettık organdar jäne būqaralyq aqparat qūraldarynyŋ alǧys hatymen marapattaldy. Odan bölek, sıŋırgen eŋbegı üşın Qytai, AQŞ jäne Türkiia memleketterı tarapynan da qūrmetke bölendı.

Bügınde Erkın Qaliūly – «Ädılet» tūtynuşylardyŋ qūqyqtaryn qorǧau qoǧamy» qoǧamdyq bırles­tıgınıŋ töraǧasy. Byltyr atalmyş mekemege 30 jyl toldy. Tūtynuşylardyŋ qajetın qanaǧattandyru – qoǧamdyq bırlestıktıŋ negızgı mındetı. Ömırlık missiiasy retınde adam qūqyǧyn qorǧaudy közdep, būl jolda basşylyq jäne ūiymdastyruşylyq qasietımen közge tüsken. Halyqpen qarym-qatynas qūryp, bırlese jūmys ısteu, azamattardyŋ ötınışın qarap, olardy oryndauǧa atsalysu – eŋbek ardagerınıŋ ūstanatyn basty baǧyty. Tūtynuşylardyŋ qūqyǧyn qorǧap qana qoimai, ol Ūly Otan soǧysynyŋ ardagerlerıne, az qamtylǧan jäne köpbalaly otbasylarǧa da jiı kömek körsetedı. Keiıpkerımız äŋgıme barysynda tūtynuşylardyŋ zaŋ aiasynda bekıtılgen mındetterın qorǧauǧa müddelı emestıgınen ärı qūqyqtyq sauatynyŋ taiaz boluynan mäseleler oryn alatynyn jetkızdı. Elımızde tūtynuşynyŋ qūqyǧy zaŋmen qorǧalǧanyn ūmytpaǧanymyz jön. Būl zaŋ jobasynda qazaqstandyqtar tūtynuşynyŋ qūqyǧy būzylǧany turaly aryz-şaǧymmen tıkelei sotqa jügıne alatynyn bılgen abzal.

İgılıktı ısterdıŋ ­ūiyt­qysy bolyp jürgen Erkın Qaliūlynyŋ ömır joly – köpke ülgı, onyŋ jastarǧa aitary da joq emes.

Bügınde qyzy Saltanat pen ūly Nūrsūltandy tärbielep, nemeresı Laisanyŋ qyzyǧyna bölenude. Balalary – azamattyq aviasiia salasynyŋ mamandary. Jüregı keŋ äke, nemeresıne ülgılı ata eşbır adamnyŋ ala jıbın attamauǧa, kısınıŋ jolyn kespeuge, kışıge ızet, ülkenge qūrmet körsetuge, ūrlyq-zorlyqqa jolamauǧa, ötırık-ösekten aulaq bolyp, köpke adal qyzmet etuge tärbieleumen keledı. Adam ūrpaǧymen myŋ jasaidy. Endeşe ǧūmyrlaryn qoǧam igılıgıne arnaǧan otbasynyŋ baqytqa bölene beruıne tılekşımız.

Taǧyda

İndira Berjanova

«Astana aqşamy» gazetınıŋ tılşısı

Ūqsas jaŋalyqtar

Back to top button