Elbasy «Nūrly jol – bolaşaqqa bastar jol» Joldauynda elımızdıŋ ekonomikalyq-äleumettık ahualyn ärı qarai damytuǧa, ıskerlık belsendılık pen jūmyspen qamtudy yntylandyruǧa bailanysty jaŋa mındetter jüktedı. Kezektı eldık qūjat – ekonomikanyŋ qozǧaltqyş küşı ıspettı. Al şaǧyn jäne orta biznestı damytuǧa, qosymşa investisiialar tartuǧa, jūmys oryndaryn qūruǧa elordada 2001 jyldan berı jūmysyn jürgızıp kele jatqan «Astana – jaŋa qala» arnaiy ekonomikalyq äkımşılendıru aimaǧynyŋ qosar ülesı ülken.
Joldauda jüktegen mındetterdı oryndau innovasiialyq industriialandyru men orta jäne şaǧyn käsıpkerlıktı damytuǧa tıkelei bailanysty ekendıgı belgılı. Astana bolaşaqta älemdegı ırı megapolisterdıŋ qataryna qosyluǧa talpynyp otyr. Ol üşın bas şahar qai jaǧynan da ozyq, zamanaui sūranystarǧa laiyqty şahar boluy kerek. Elordany qalai körkeitu kerek, qandai jobalardy ıske asyru qajettıgı «Astana – jaŋa qala» arnaiy ekonomikalyq aimaǧy aiasynda oilastyrylyp, jüzege asyrylady. 2005 jyly qūrylǧan İndustrialdyq park 2007 jyldan bastap osy AEA-nyŋ aumaǧyna engızıldı. El ekonomikasyn alǧa süireitın serpındı jobalar osy önerkäsıp aimaǧynda ıske asyrylyp jatyr. Bügınde №1 İndustrialdyq park aumaǧynda jalpy kölemı 173,6 mlrd teŋge investisiiany qūraityn 50 joba jüzege asyryluda. Onyŋ 21 nysany 2009-2014 jyldar aralyǧynda paidalanuǧa berıldı. Al 15 nysanda qūrylys-montaj jūmystary jürgızılıp jatsa, 14 joba boiynşa jobalyq-smetalyq qūjattandyru prosesı jürgızılude. Būl jobalar park aumaǧynyŋ 90 paiyzyn alyp jatyr. Osynda aşylǧan nysandardyŋ arqasynda 2 myŋnan asa jūmys orny qūryldy. Al 2015 jyly taǧy 300 jaŋa jūmys ornyn aşu közdelude.
Elordadaǧy önerkäsıptık jobalar, negızınen, osy №1 İndustrialdyq parkte şoǧyrlanǧan. Mūndaǧy käsıporyndardyŋ barlyǧy tyŋ tehnologiialarmen jūmys ısteidı. Olar öndırgen jobalardyŋ sapasy da joǧary. Käsıporyndardan biudjetke keletın paida da aitarlyqtai. Mysaly, biyldyŋ özınde №1 İP aumaǧyndaǧy öndırıs oryndarynan biudjet qorjynyna 3,3 mlrd teŋge kölemınde salyq tölendı. Osy jyly ekı nysan paidalanuǧa berıldı. Sonyŋ bırı – «Kama-Qazaqstan» sauda üiı» JŞS şinno-logistikalyq keşen.
Mūndaǧy qoimanyŋ ötkızgıştıgı 1,5 mln avtodöŋgelektı qūraidy. Ekınşısı – «Kazglavprodukt» JŞS bölşektep ölşeitın jelısı bar kölıktık-logistikalyq ortalyq. Öndırıstıŋ quattylyǧy, şamamen, aiyna 90 tonna önım.
Zamanaui tehnologiialarmen jūmys ıstep jatqan jobalardyŋ bır legı retınde elektrondyq-optikalyq qūrylǧylar men teplovizorlar şyǧaratyn «Qazaqstan ASELSAN İnjiniring» JŞS men «Tau-Ken Altyn» affinaj zauytyn atap ötuge bolady. Aldyŋǧy käsıporyn byltyr qūrylǧan, jobanyŋ qūny 7,8 mlrd teŋgenı qūraidy. Osy öndırıste 83 jaŋa jūmys orny aşyldy. Öndırıs oryndarynyŋ joǧary tehnologiialyq qūrylǧylary, negızınen, qorǧanys önerkäsıbınde paidalanuǧa arnalǧan.
Al byltyr tūsauy kesılgen Affinaj zauytynda 72 jūmys orny qūryldy. Joba qūny – 5,4 mlrd teŋge. Öndırıs orny altyn, kümıs jäne basqa da baǧaly metaldardy italiialyq tehnologiiamen öŋdeumen ainalysady. Būl käsıporyn – elımız boiynşa jalǧyz öndırıs orny.
Elbasynyŋ Joldauynda jūmys ıstep tūrǧan arnaiy ekonomikalyq aimaqtarda infraqūrylymdardy qalyptastyru jūmystaryn aiaqtau mäselesı keŋınen aityldy. Astanadaǧy №1 İndustrialdyq park bastan-aiaq injenerlık jelılermen qamtamasyz etılgen. Joldary töselgen. Magistraldyq jylu trassalary, su, kärızdık jüielerı jürgızılgen.
Endı «Astana – jaŋa qala» arnaiy ekonomikalyq aimaǧy jalpy aumaǧy 433 gektardy qūraityn №2 İndustrialdyq park qūrylysyn da qolǧa aldy. Bügınde onyŋ tehnikalyq-ekonomikalyq negızdemesın äzırleu boiynşa jūmystar jürgızılıp jatyr. Negızdemesı qolǧa tiıp, memlekettık saraptama qorytyndysy şyǧarylǧannan keiın №2 İndustrialdyq parktıŋ jobalyq-smetalyq qūjattamasy äzırlenıp, ärı qarai infraqūrylymyn salu şarualary qolǧa alynatyn bolady.
Meder MÄSELOV,
«Astana – jaŋa qala» AEA äkımşılendıru basqarmasynyŋ basşysy