Orazgül ASANǦAZY, Parlament Mäjılısınıŋ deputaty:
Bizdiŋ otbasymyzdyŋ köşin Astanaǧa tüzegen otaǧamyz Jora Toilybaiūly bolatyn. Jökeŋniŋ 1998 jyly nauryzda «Asyl tülık» memlekettik aksionerlik kompaniiasynyŋ prezidenti bolyp taǧaiyndaluyna bailanysty otaǧasynyŋ artynan bala-şaǧamyzben izdep keldık. Mūndaǧy qym-quyt tirşilik, Astananyŋ tūsaukeserine qyzu daiyndyq üstindegi qala tynysy bizdi birden baurap aldy. Sondyqtan, osynda qalyp, qandai da bolmasyn jūmys isteuge bel budyq.
Sodan Qazaqstannyŋ bas qalasynda ösıp-önıp jatyrmyz. Osynda Qūdai bergen bes-alty nemeremız düniege keldı, iaǧni Astana olardyŋ tuǧan jerı.
Elbasynyŋ Jarlyǧymen 1998 jyly 6 mamyrda Astana qalasynda Almaty jäne Saryarqa audandary qūryldy. Saryarqa audany äkiminiŋ orynbasy qyzmetıne taǧaiyndaldym. Mūndaǧy boi kötere bastaǧan qūrylys nysandary, sol jaǧalaudyŋ jappai alyp qūrylys alaŋyna ainaluy – şahardyŋ naǧyz el astanasy bolatynyna kämil senim ūialatatyn. Sol senim tolyǧymen aqtaldy. Qart Qaraötkel, baiyrǧy Aqmolanyŋ ornyna jaŋa zamannyŋ tyŋ tehnologiialyq jetistikterimen jasanǧan ǧalamat säuletti ǧimarattar salyndy. Sol jaǧalau ǧana emes, qalanyŋ barlyq bölikteri basqaşa reŋge bölene bastady.
Bügınde Astana türlı halyqaralyq deŋgeidegı şaralardy ötkızetın ortalyqqa ainalyp ülgerdı. Mäselen, 2010 jyly elordada EQYŪ Sammitı ūiymdastyrylyp, öte joǧary deŋgeide ötkızıldı. Sonymen qatar jetınşı qysqy Aziia oiyndary da joǧary talapqa sai ūiymdastyryldy. Älemdık jäne dästürlı dınder köşbasşylarynyŋ sezı de tūraqty ötkızılıp keledı. Astana aldaǧy uaqytta da osyndai joǧary deŋgeidegı şaralardy ötkızu ornyna ainalady. Būdan bölek, Astana tört jyldan soŋ EXPO-2017 Halyqaralyq mamandandyrylǧan körmenı joǧary deŋgeide ötkızuge baryn salatyn bolady.
El astanasynyŋ ülken ūlttyq maqsatpen qalyptasyp jatqandyǧy ärbir adamnyŋ işki qūlşynysyn tudyrady eken. Bükil halyq köz tigip otyrǧan Astana tūrmaq, bir auylǧa köşip barsaŋyz, sol auylmen bite qainasqyŋyz kelip tūrady. Al, Astananyŋ jöni alaböten. Meniŋ mūnda kelıp, Saryarqa audany äkiminiŋ orynbasary, qalalyq Tilderdi damytu basqarmasynyŋ bastyǧy, 2012 jyly 20 qaŋtardan bastap, besınşı sailanǧan Parlament Mäjılısınıŋ deputaty bolyp qyzmet atqaruym – joǧaryda aitqan ruhani mäselelerge aralasuyma özinen özi alyp barar edi. Ne istesek te, dūrys atqarsaq eken jäne qandai şaruany bolsyn, tez oryndasaq eken degen tabiǧi minezdiŋ yqpaly küşti boldy. Qaladaǧy jūmys qarqyny meni şabyttandyrdy, küşime küş qosty, maŋaiymdaǧy ziialy qauym oiyma oi qosty.
Astana qas qaǧym sätte qūlpyryp, säulettı de zäulım ǧimarattar boi tüzep, är künı şattyqqa toly Saryarqa tösı jaŋǧyrǧan «Jıbek jolynyŋ» bazary ıspettı edı. Jaŋa tiptegı balabaqşa, keşendı mektep, mädeni oşaqtar, sauda, oiyn-sauyq ortalyqtary aşyldy. Elorda tūrǧyndarynyŋ közquanyşy bolǧan eskertkış keşenderı, «Tūlpar», «Arqar» syndy köpırlerdı, saiabaqtardy qalai tılge tiek etpeske!
2002 jyly Astana qalasynyŋ äkımdıgınde Ükımettıŋ keŋeitılgen mäjılısı ötıp, Elbasy bıraz aǧylşyn tılındegı nysandardyŋ ataularyn synǧa alǧan bolatyn. Sodan keiın aitylǧan synnyŋ negızınde «Kazahstanskaia pravda» gazetınde «Po Astane kak po Brodveiu» atty maqala jaryq kördı. Sol bır ǧana maqalanyŋ arqasynda nysan ielerın bır-bırden äkımdıkke şaqyryp, ataularyn qazaqşa qoiu jönınde talap qoidyq. Sodan berı «Sinema siti» − «Samūryq», «Evropa Palas» − «Aq sūŋqar», «Siti Market» − «Qazyna» bolyp şyǧa keldı. Negızınen nysan ielerı būl mäselege tüsınuşılıkpen qarady. Qalada jetı jüzden astam nysan qazaqşa atauǧa auystyryldy. Mysaly, «Ulybka» atelesı – «Jıbek» atelesı, «Uiut» jihaz dükenı – «Jaily» jihaz dükenı, «Karetnyi dvor» TQKS – «Arba aulasy», «Zolotoi kliuchik» balalar älemı – «Altyn kılt» balalar älemı, «It,s skin» korei kosmetikasy – «Aru», «Şin-şin» meiramhanasy – «Jūldyz» bolyp özgertıldı.
«Elge el qosylsa – qūt» degendei, Qazaqstannyŋ tüpkır-tükpırınen aǧylǧan jany jaisaŋ jandar, arman arqalaǧan jastar, quat pen şuaq ızdegen bılıktı mamandar, zeiın men zerde közdegen ǧalymdar, müdde men mındet ızdegen qairatkerlerdıŋ bärı adamǧa ruh pen jıger, quanyş pen qūlşynys syilaityny sözsız.
Bızder, Astana tūrǧyndary men barşa qazaqstandyqtar eskı şahardyŋ tolyqtai qaita qūrylyp, sol jaǧalauda jaŋa äkımşılık ortalyqty qalyptastyrǧan kölemdı qūrylystyŋ, äleumettık-ekonomikalyq qaryştap damudyŋ kuägerı boldyq. Jaŋa arhitekturalyq qūrylystar kölemdılıgı jäne bıregeilıgımen älem jūrtyşylyǧyn erıksız özıne tarta tüsedı.
Astana küni – bir qalanyŋ ǧana emes, bükil eldiŋ, barşa qazaqtyŋ merekesine ainalyp keledi. Sondyqtan, būl quanyş astanalyqtarǧa da ortaq. Osynau künderde, san million qazaqtyŋ besigine ainalǧan qūtty mekenime, onyŋ aq peiil, jarqyn jüzdi azamattaryna aldymen amandyq, elge yrys, otbasylaryna bereke tileimin!
