استاناداعى №10 ەمحانادا 11 جاستاعى قىزدارعا ادام پاپيللوماسى ۆيرۋسىنا قارسى ۆاكتسينانى سالۋ ماڭىزى تۋرالى ارنايى ەكى كۇندىك سەمينار-ترەنينگ ءوتتى.
ءىس-شارا قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى جانە قالالىق سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ءوتىپ, وعان ەكى مەكەمەنىڭ جانە ەمحانانىڭ دارىگەرلەرى قاتىستى. ادام پاپيللوماۆيرۋسى (اپۆ) – تەرى مەن شىرىشتى قاباتتاردىڭ ەپيتەليىنە اسەر ەتەتىن وتە كەڭ تارالعان ۆيرۋستار توبى. ونىڭ 14 ءتۇرى ونكوگەندى, ياعني ونكولوگيانىڭ دامۋىنا اكەلەدى. كوپتەگەن ادامدى بۇل اۋرۋ الاڭداتپايدى, بىراق كەيبىر پاپيللوماۆيرۋستار سۇيەلگە نەمەسە قاتەرلى ىسىككە اكەلۋى مۇمكىن. جاتىر موينى وبىرىنىڭ دامۋى ايەلدىڭ ادام پاپيللوماۆيرۋسىن جۇقتىرۋىمەن بايلانىستى, بۇل تۋرالى كوپتەگەن عىلىمي دالەل بار. ددۇ مالىمەتى بويىنشا 95 پايىزدان استام جاعدايدا جاتىر موينى وبىرىن ادام پاپيللوماۆيرۋسى تۋدىرادى. جاتىر موينى وبىرىنىڭ 70 پايىزى اپۆ-نىڭ ەكى ءتۇرلى ۆيرۋس شتامىنان تۋىندايدى.
الەمدە جىل سايىن 600 مىڭ ايەلدە جاتىر موينى وبىرى انىقتالادى جانە سودان 340 مىڭ ايەل قايتىس بولادى. ال قازاقستاندا جاتىر موينى وبىرىنىڭ 1600-گە جۋىق جاڭا جاعدايى تىركەلەدى, بۇل اۋرۋدان 500-دەن استام ايەل قايتىس بولادى. ەلىمىزدە ايەلدەردە ونكولوگيا اۋرۋىنىڭ تارالۋى بويىنشا جاتىر موينى وبىرى ءسۇت بەزى وبىرىنان كەيىنگى ەكىنشى ورىندا تۇر. پاپيللوما ۆيرۋسى ادامنان ادامعا تۇرمىستىق بايلانىس جانە جىنىستىق قاتىناس ارقىلى بەرىلۋى مۇمكىن.
قازاقستاندا 2024 جىلدىڭ ءىىى توقسانىنان باستاپ قىزداردى ۆاكتسيناتسيالاۋ جوسپارلانۋدا. ادام پاپيللوماۆيرۋسىنا قارسى ۆاكتسينا ۇلتتىق ەگۋ كۇنتىزبەسىنە ەنگىزىلەدى, ۆاكتسيناتسيا 11 جاستاعى قىزدارعا بالالاردى ۆاكتسيناتسيالاۋعا اتا-اناسىنىڭ كەلىسىمىن العاننان كەيىن جۇرگىزىلەدى. بۇل جاس ددۇ, ونكولوگتاردىڭ ۇسىنىسىنا سايكەس تاڭدالدى, سەبەبى 11-14 جاس ارالىعىنداعى يممۋنداۋ ەرەسەك جاسقا قاراعاندا ءتيىمدى, تۇراقتى يممۋنيتەت قالىپتاسادى. الەمدە بۇل ۆاكتسيناعا سۇرانىس وتە جوعارى. بۇگىنگى تاڭدا 125-تەن استام ەل ۇلتتىق ۆاكتسيناتسيا كۇنتىزبەسىنە وسى ۆاكتسيناتسيانى ەنگىزدى. ورتالىق ازيا ەلدەرى بويىنشا كورشىلەس وزبەكستان, قىرعىز رەسپۋبليكاسى, تۇرىكمەنستان اپۆ قارسى ۆاكتسيناتسيانى ەنگىزگەن.
استانالىق دارىگەرلەر وسىنداي اقپارات كەلتىرىپ, اۋرۋعا قارسى ۆاكتسينانى الۋ ماڭىزىنا توقتالدى. اتاپ ايتقاندا, استانا قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى گۇلناز دوسمىرزاەۆا, قالالىق سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى جاننا پراليەۆا, №9 قالالىق ەمحانا ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى دانا سابيتقىزى جانە باسقا دا مەديتسينا ۇيىمدارى مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ وكىلدەرى بايانداما جاسادى.
