سەنىم – كامىل,
شارۋا – سەرگەك
جۋىردا عانا ءماجىلىس دەپۋتاتى, جازۋشى الدان سمايىلدان جۋرناليست «حالىق قالاۋلىسى رەتىندە استاناعا قانداي پايداڭىزدى تيگىزە الدىڭىز؟» دەپ سۇراعانىندا, «پالەندەي ەشتەڭە جاسامادىم. ويتكەنى, ەلورداعا قاتىستى ماسەلەنىڭ بارلىعى دەرلىك ەلباسىنىڭ نازارىندا. مادەنيەتىن دە, ارحيتەكتۋراسىن دا, ينفراقۇرىلىمىن دا پرەزيدەنت نۇرسۇلتان ءابىشۇلى شەشۋدە» دەگەن.
ايتسا, ايتقانىنداي-اق, استانا استانا بولعالى قاعىلعان ءار قازىعى مەن قالانعان ءار كىرپىشى مەملەكەت باسىشىسىنىڭ كوز الدىندا, ءجىتى باقىلاۋىندا. ويتكەنى, استانا – پرەزيدەنتتىڭ ءتول پەرزەنتى, ايقىن قولتاڭباسى. «…بۇل قالانى بۇكىل جان-جۇرەگىممەن قاتتى جاقسى كورەتىنىمدى جاسىرا المايمىن. …الىس ساپارلاردان ورالىپ كەلە جاتىپ, مەن ارقاشان تۋعان استاناممەن جۇزدەسۋدى تاعاتسىزدانا كۇتەمىن» دەيتىنى دە سوندىقتان.
كۇنى كەشە عانا قازاقتىڭ سول باس شاھارىنىڭ ون بەس جىلدىق مەرەيتويىن دۇرىلدەتە اتاپ وتكەن جايىمىز بار. توي دۋمانىنىڭ سوڭىن الا ەل گازەتى «ەگەمەننەن» ەلباسىنىڭ «استانا – قازاقستاننىڭ ۇلى ءداۋىرى جانە ستراتەگيالىق ۆەكتورى» اتتى ماقالاسىن وقىدىق. ايرىقشا تولقىنىسپەن, قۋانىشپەن, جەڭىسپەن جازىلعان پرەزيدەنت قالامىنىڭ ىزىندە كۇللى قازاقتىڭ زور ماقتانىشى, اسقاق سەزىمى جاتقانداي, جاس استانانىڭ عاجايىپ تاريحى جاتقانداي…
راس, ەلوردانىڭ بايىپپەن, باعاممەن باسقان ءار قادامىندا ءبىزدىڭ جەتىستىگىمىز بار جانە ۇشان-تەڭىز. ويتكەنى, بار-جوعى ون بەس جىلدا ەلورداعا سالىنعان ينۆەستيتسيانىڭ جالپى كولەمى ءتورت تريلليون (!) تەڭگەدەن اسىپ جىعىلعان. ال, وتكەن جىلعى ونەركاسىپ ءونىمىنىڭ شاماسى, قالاباسىنىڭ سوڭعى ەسەبىنەن ەسىمىزدە قالعانى, 197 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى.
باسقا دا كوپتەگەن ءسۇيىنشىلى جاڭالىقتاردىڭ كۋاسىمىز: استانادا تەپلوۆوز قۇراستىرىلادى, ۆاگوندار مەن تىكۇشاقتاردى شىعارۋدامىز, جاقىندا عانا كۇن باتارەيالارىنىڭ مودۋلدەرىن جاسايتىن زاۋىت ىسكە قوسىلدى. وسىنىڭ ءبارىن ەلباسى ماقالاسىندا ەرەكشە ىلتيپاتپەن جەتكىزىپتى. ءالى دە جىگەرلى جۇمىستاردىڭ, يگىلىكتى ىستەردىڭ جالعاساتىنىن دا ايتادى: «قالا ينفراقۇرىلىمدارىن جاڭعىرتۋ مەن كەڭەيتۋ ۇدەرىستەرى بەلسەندى ءجۇرىپ جاتىر. قالانىڭ جىلۋ كوممۋنيكاتسيالارى مەن ەلەكتر جەلىلەرىنىڭ قۋاتتارى ايتارلىقتاي ۇلعايتىلدى. كولىك ينفراقۇرىلىمدارىن جاڭارتۋ دا سەرپىندى جۇرۋدە. وسى جىلى-اق قالادا جۇردەك جەڭىل رەلستى ترامۆاي قۇرۋدىڭ ناقتى جۇمىس كەزەڭى باستالادى» دەيدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
«باتىستىڭ سىربازدىعى مەن شىعىستىڭ تەرەڭ رۋھاني داستۇرلەرىن بويىنا بەرىك سىڭىرگەن» استانا ءالى دە قارقىندى داميتىنىنا ەندى كۇمان جوق. «ەندى» دەيتىنىمىز, استانا الماتىدان ارقاعا كوش تۇزەگەندە جاڭا شاھار تۇرماق, كۇللى ەلدىڭ بولاشاعىنا سەنىمسىزدىكپەن قاراعان زامانداستارىمىز از ەمەس ەدى. ال, بۇگىن… بۇگىن سەنىم – كامىل, شارۋا – سەرگەك, كۇمان سەيىلگەن. تەك ورلەۋ, دامۋ, وركەندەۋ بار.
مەرەي مەيىربەكوۆ,
قر يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيا-لار مينيسترلىگى تۋريزم يندۋسترياسى كوميتەتىنىڭ باس ساراپشىسى
تاۋەلسىزدىك تۇمارى
ەلباسىمىزدىڭ «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىندە جاريالانعان «استانا – قازاقستاننىڭ ۇلى ءداۋىرى جانە ستراتەگيالىق ۆەكتورى» اتتى ماقالاسىمەن تانىستىق.
بۇل ماقالادان, اسىرەسە, بىزدەرگە – سپورتشىلارعا ەتەنە تانىس پاتريوتتىق سەزىم, وتانعا دەگەن ماحاببات, استاناعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك بىردەن سەزىلەدى. وعان پرەزيدەنتتىڭ ءوز ءسوزى دالەل: « ءيا, مەن دە بۇكىل قازاقستاندىقتار سياقتى بۇل قالانى بۇكىل جان-جۇرەگىممەن جاقسى كورەتىنىمدى جاسىرا المايمىن». اتا-بابامىز ارمان ەتكەن ازاتتىق استاناسى قازاقتىڭ قاي بالاسىنا دا قىمبات ءارى ىستىق دەسەك تە, ەلباسىنىڭ تەبىرەنىسى بولەك. سەبەبى, نۇرسۇلتان ءابىشۇلى – استانا قالاسىنىڭ «باس ارحيتەكتورى» ەكەنى داۋسىز.
اۋەل باستان سارىارقا توسىنە سالىنىپ باستاعان جاڭا استانانىڭ قۇرىلىس جوسپارىن قۇرۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوسقانىن جاسىرماعان پرەزيدەنتىمىز ماقالادا: «مەن «بايتەرەك» مونۋمەنتى, «پيراميدا», «وتان قورعاۋشىلار» ارحيتەكتۋرالىق ءانسامبلى, «حان شاتىر», «استانا وپەرا», «ماڭگىلىك ەل» كەشەندەرى سياقتى استانانىڭ بىرقاتار عيماراتتارىنىڭ ۇلگىسىن سىزىپ, كاسىبي شەبەرلەرگە ولاردىڭ بەينەسى مەن يدەياسىن ۇسىندىم», – دەيدى. بۇل جولدار جوعارىدا ايتقان سوزىمىزگە تولىق نەگىز بولادى.
استانا بۇگىندە مادەنيەتتىڭ, رۋحانياتتىڭ باس شاھارى عانا ەمەس, سونىمەن قوسا, ەل نامىسىن قورعاپ جۇرگەن سپورتشىلارىمىزدىڭ باسىن بىرىكتىرگەن التىن ۇياعا اينالىپ ۇلگەردى. ەلباسىمىز «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسى: قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى جولداۋدا: «دەنەشىنىقتىرۋ مەن سپورت مەملەكەتتىڭ ايرىقشا نازارىندا بولۋى ءتيىس. ناق سول سالاماتتى ءومىر سالتى ۇلت دەنساۋلىعىنىڭ كىلتى بولىپ سانالادى. الايدا, ەلدە بارلىعى ءۇشىن قولجەتىمدى سپورت نىساندارى, سپورت قۇرال-جابدىقتارى جەتىسپەيدى. وسىعان بايلانىستى ۇكىمەت جانە جەرگىلىكتى ورگاندار دەنە شىنىقتىرۋدى, بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋ جانە تيپتىك جوباداعى دەنەشىنىقتىرۋ-ساۋىقتىرۋ نىساندارى, سونىڭ ىشىندە, اۋلا نىساندارى قۇرىلىسى بويىنشا شارالار قابىلداۋ قاجەت. بۇل جۇمىستى كەلەسى جىلى-اق باستاۋ كەرەك», – دەپ, ۇكىمەتكە تاپسىرما بەرگەن بولاتىن. وسى نەگىزدە اتقارىلعان جۇمىستار باس قالامىزدا دا بۇقارالىق سپورتتىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەردى. ماسەلەن, جاقىندا اشىلعان «تارلان» مۇز ايدىنى ارەناسىندا قاراپايىم حالىق جىل بويى سىرعاناق تەبە الادى. الەمنىڭ سوڭعى تەحنولوگياسىمەن سالىنعان سپورت كەشەندەرى مەملەكەت باسشىسىنىڭ سپورتقا دەگەن قامقورلىعىنىڭ ارقاسىندا كوپتەپ قولدانىسقا بەرىلىپ جاتىر دەر ەدىم.
ءبىز – نامىستى, تالانتتى, جاۋىنگەر ۇلتپىز! ەلىمىزدە ءوسىپ كەلە جاتقان جاس سپورتشىلارعا قاراپ, سەنىمدى تۇردە وسىلاي ايتا الامىن. ال, وسىنداي بىلەكتى دە جۇرەكتى ورەندەرىمىز بايراقتى باسەكەلەردە توپ جارعان سايىن, جەكە سپورتشىنىڭ عانا ەمەس, قازاقستاننىڭ دا مەرەيى ءوسىپ, ايبىنى اسقاقتاي بەرەدى. سوندىقتان, ەلباسىنىڭ العا قويىپ وتىرعان سپورتتى دامىتۋ تۋرالى ساياساتى قازاقستاندى الەمگە تانىتۋدىڭ, ەل نامىسىن اسقاقتاتۋدىڭ ءبىر جولى دەپ بىلەمىن.
دانيار ەلەۋسىنوۆ,
بوكستان ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ
كاپيتانى
«اقىلدى قالا» اتانار كۇن الىس ەمەس
ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆ ايقىنداپ ايتقانداي, استانا شىنىمەن دە ەلىمىزدىڭ يننوۆاتسيالىق جۇرەگىنە اينالدى. ءار زاماندا كەز كەلگەن مەملەكەتتىڭ قارىشتى دامۋى بارلىق سالانىڭ يننوۆاتسيالىق يگىلىكتەرىنە بايلانىستى. ءبىزدىڭ دە قازىرگى ەلوردامىز بەرىك زياتكەرلىك جانە ونەركاسiپتiك ورتالىق بولىپ تابىلادى.
مۇندا دۇنيەجۇزىلىك دەڭگەيدەگى عىلىمي-ءبىلىم بەرۋ جۇيەلەرى, ەكونوميكالىق ايماقتار مەن تەحنوپاركتەر قۇرىلىپ, جاقسى جولعا قويىلعان. قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسى مەن يندۋستريالدىق-يننوۆاتسيالىق ۇدەمەلى دامۋىنا جاعداي جاسايتىن ۇيىمداستىرۋشىلىق-ەكونوميكالىق مەحانيزمى بار. بۇل ورايدا, ەلىمىزدە جەدەلدەتىلگەن يندۋستريالدىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ باعدارلاماسى قابىلدانعانىن ايتا كەتكەن ءجون. سوندىقتان, ەلوردامىز زاماناۋي تەحنولوگيالاردىڭ, يننوۆاتسيالىق ۇدەرىستەردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ, جان-جاقتى دامۋ ۇستىندە دەي الامىز. وسىنى نەگىزگە الا وتىرىپ, استانانىڭ يننوۆاتسيالىق ستراتەگياسىن جۇزەگە اسىرۋعا بارىنشا قولايلى جاعداي جاساۋ ءۇشىن ەلوردادا «Aستانا Innovations» قوعامى قۇرىلدى.
مىنە, بۇگىندە ەلوردانىڭ اۋماعى كەڭەيىپ, تۇرعىندار سانى دا ءوسىپ, قالا مەيماندارىنىڭ قاتارى ارتۋدا. وسىعان وراي, «Aستانا Innovations» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ مىندەتتەرى – ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىنا زاماناۋي جەتىستىكتەردى ەنگىزىپ, جوعارى تەحنولوگيالى جانە عىلىمي نەگىزدەگى وندىرىستەردى دامىتۋ, ەلوردانىڭ «اقىلدى», تۇرمىسقا قولايلى قالا بولۋىنا جاعداي جاساۋ بولىپ تابىلادى. استانانى الداعى 20 جىلدا «اقىلدى قالاعا» اينالدىرۋ باعىتىندا «Smart Astana»-«اقىلدى قالا» جوباسىن, تاعى دا بىرقاتار يننوۆاتسيالىق باستامالاردى جۇزەگە اسىرۋمەن اينالىسۋدامىز. «Smart Astana»-«اقىلدى قالا» جوباسىنىڭ ماقساتى – ەلوردانىڭ تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنىڭ جايلى ءومىر ءسۇرۋىن, قالا جۇيەلەرىن ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق جاعىنان جەتىكتىرەتىن يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالاردى قولدانىپ, زاماناۋي تۇرمىس ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋ. بۇل تۇجىرىمداماعا «اقىلدى ەكونوميكا», «اقىلدى باسقارۋ», «اقىلدى قورشاعان ورتا», «اقىلدى ءومىر», «اقىلدى ادامدار», «اقىلدى موبيلدىلىك» دەگەن التى سيپاتتامانى يەلەنگەن ەۋروپالىق قالالاردىڭ دامۋ ۇلگىلەرى ەنگىزىلدى.
بولاشاقتا قالانىڭ كولىك قاتىناسىن, تۇرعىن ۇيلەردى, عيماراتتاردى, ەكولوگيانى, ءومىردى قامسىزداندىرۋ جۇيەلەرىن, قاۋىپسىزدىكتى, موبيلدىك قىزمەتىن زياتكەرلىك جوباعا كەلتىرەمىز. ەكىنشى جاعىنان, مىندەتتى تۇردە ادامداردىڭ جاڭاشىلدىققا قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ قاجەت. ول ءۇشىن ەلوردانىڭ كەلەشەكتە وزىق تەحنولوگيالار تارتۋ ورتالىعىنا اينالۋى – زاڭدىلىق. مىسالى, استانانىڭ حالىقارالىق «ەكسپو-2017» كورمەسى وتەتىن عيماراتتا دۇنيە ءجۇزىنىڭ وزىق تەحنولوگياسى جيناقتالادى. ءار ۇيىم نەمەسە كەز كەلگەن ادام وسىندا ورنالاسقان ۇلگىلەرمەن تانىسىپ, ءوز جوبالارىن دا ۇسىنا الادى.
مەملەكەت باسشىسى 2017 جىلى ەلوردامىزدىڭ الەمدەگى 50 «اقىلدى قالا» قاتارىنا قوسىلۋى قاجەتتىلىگىن مالىمدەدى. دەمەك, قالانىڭ جوعارى زياتكەرلىك دامۋ دەڭگەيىنە جەتۋى جولىندا تالاي شارۋا اتقارىلۋى كەرەك. ال, ونىڭ ءبارى – ءوز قولىمىزدا!
نىعمەت ەسباي,
«استانا Innovations» اق باسقارۋشى
ديرەكتورى
