Uncategorized

اتى-ءجونىمىزدى دۇرىس جازايىق

ءار ادامنىڭ اتى-ءجونىنىڭ دۇرىس جازىلۋى دا جاي عانا ساۋاتتىلىق دەپ ويلايمىز. الايدا ەسىمىڭدى قازاقشا دۇرىس جازۋ – انا تىلىڭە, ءوز ەلىڭ مەن جەرىڭە دەگەن قۇرمەت.

كەيبىر ادامدار بالا تۋعان سوڭ پەرزەنتحانادا ەسىمىن قويادى. سول كەزدە العاشقى تولتىرىلاتىن قاعازعا ءوز بالاسىنىڭ اتى-ءجونىن قازاقشالاپ, قاتەسىز جازىپ بەرۋگە نازار اۋدارا بەرمەيتىنى راس. سونىڭ كەسىرىنەن گۇلىم – گۋليم, الىبەك – اليبەك, سانسىزباي – سانسيزباي, ادىلەت – ادلەت بولىپ جازىلىپ كەتەدى. ارينە, بۇل ىسكە بالانىڭ ەسىمىن جازدىرعان اناسى نەمەسە اكەسى كىنالى. كەيىنىرەك ول قاتەنى تۇزەتۋ وڭاي. ونى دا قيىنداتىپ جۇرەتىن ادامداردىڭ ءوزى.

ساباق ۇستىندە كەيبىر مۇعالىمدەر وقۋشىلاردىڭ اتى-ءجونىن ورىسشا حابارلاپ: «بەكتەميروۆ, ەسكەنديروۆ» دەپ شاقىرادى. سەبەبى سول بالالاردىڭ تۋ تۋرالى كۋالىگىندە اتى-ءجونى سولاي جازىلعان. بۇل دۇرىس پا, بۇرىس پا؟ مەنىڭشە, ادامنىڭ اتى-ءجونى تازا قازاق تىلىندە جازىلىپ, اتالۋى قاجەت. تاقتاعا وقۋشىنى شاقىرعاندا ەستەميروۆ سۋلتان دەپ حابارلايدى. «نەگە بۇلاي؟» دەپ سۇراساڭ, تۋ تۋرالى كۋالىگىندە سولاي جازىلىپ تۇر دەيدى. بۇعان نە دەيمىز؟

قازاقتا ادامنىڭ اتى-ءجونى ءبىرىنشى ايتىلادى. مىسالى, سۇلتان ەستەمىروۆ دەپ شاقىرۋى كەرەك. ال ورىسشادا يۆانوۆ پەتر دەپ فاميلياسى ءبىرىنشى جازىلادى. قازىر قازاق تىلىندە اتى-ءجونىمىزدى وسىلاي قاتە جازىپ جۇرگەنىمىز ۇيات. مىسالى, تۇيىندەمەنى جازعاندا دا: «اسپاندياروۆا مولدير كاجىمۋراتوۆنا» دەپ قاتەگە ۇرىنامىز. ال دۇرىسى «ءمولدىر قاجىمۇراتقىزى اسپاندياروۆا» بولىپ جازىلادى. ۇلتى قازاق ازاماتتارعا 1996 جىلدان بەرى زاڭ جۇزىندە تەگi مەن اكەسiنiڭ اتىن قازاقشا جازۋعا رۇقسات ەتىلدى. كەز كەلگەن جەردەگى اكىمدىككە بارىپ, احاج بولىمىنە ءوتىنىش بەرىپ, مولدير, گۋليم دەگەن ەسىمدەردى ءمولدىر, گۇلىم دەپ وزگەرتۋگە بولادى. ۇلتتىڭ ساۋاتتى بولۋى ءار ادامنىڭ ەسىمىن دۇرىس جازۋىنان باستالادى. بۇل جەردە ەڭ باستىسى نيەت كەرەك.

وتكەندە ءبىر جيىندا قازاقتىڭ قىزى ءوزىنىڭ «قوجىقوۆا» دەگەن تەگىن «كوجيكوۆا» دەپ نەگە جازبادىڭ دەپ شۋ شىعاردى. سويتسەك, ورىسشا سويلەۋ سانگە اينالعان زاماندا ءوز اتى-ءجونىن قازاق ارپىمەن ايتۋعا ارلاناتىن ادامدار دا بار سياقتى. وكىنىشكە قاراي, بۇل – قوعامدىق دەرت, سانامىزداعى اۋرۋ. بالا كۇنىنەن شۇرايلى, باي انا تىلىمەن سۋسىنداپ وسپەگەن, مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قادىر-قاسيەتىن تۇسىنبەگەن جاندار وسىنداي ارەكەتكە بارادى. قازاق ەسىمدەرى – حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق كودى, تولقۇجاتى. ونى بۇرمالاپ, ءتول بولمىسىنان الشاقتاتساق, ۇلتتىق قاسيەتىنەن ايىرىلادى. مەنىڭ ويىمشا, ۇلتتىق ەسىمدەر دە مادەني ءبىر مۇرامىز رەتىندە قورعالۋى قاجەت. ۇكىمەت قۇجاتتاعى ادام ەسىمىنىڭ دۇرىس جازىلۋىنا ايرىقشا نازار اۋداراتىن ۋاقىت كەلدى. قۇلدىق پسيحولوگيادان ارىلىپ, ءوز ەلىمىزگە, ۇلتىمىز­عا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىزدى, پاتريوتتىق سەزىمىمىزدى ەسىمدى دۇرىس جازۋ ارقىلى دا كورسەتۋگە, وزگەلەرگە ۇلگى ەتۋگە بولادى.

 گۇلناز ءراحماتىلدا,

ج.جاباەۆ اتىنداعى №4 مەكتەپ-گيمنازيانىڭ 11 «ا» سىنىپ وقۋشىسى

 

تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button