29 ءساۋىر كۇنى ساعات 18:30-دا ق.قۋانىشباەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىندا «مايدان اندەرى» اتتى مونوسپەكتاكل كورەرمەندەرگە جول تارتادى. بۇل قويىلىم – باسقا قويىلىمداردان وزگەرەك. شىعارما اۆتورى – جازۋشى روللان سەيسەنباەۆ. ءبىر ساعاتقا جۋىق مونوسپەكتاكلدەگى كەيىپكەرلەردى باستان-اياق سومداپ شىعاتىن قازاقستاننىڭ حالىق ءارتيسى – تىلەكتەس مەيراموۆ. قويۋشى رەجيسسەر – ۇلپان سەرىكبولقىزى.
ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالىپ وتىرعان مونوسپەكتاكلدىڭ «ءدال باسىپ, كىلتىن اشقان» تەاتر جانە كينو اكتەرى تىلەكتەس مەيراموۆ ءوز ويىمەن ءبولىستى. «اڭگىمەنى ارىدەن باستايىن. ءبىز اۋەزوۆ تەاترىندا جۇرگەندە ازەكەڭ (ازەربايجان مامبەتوۆ) جاستاردىڭ بارىنە «قىرىق-ەلۋ مينۋتتىق, ءبىر ساعاتتىق كەش دايىنداڭدار» دەپ تاپسىرما بەرەتىن. سول كەزدە ماتەريال ىزدەپ ءجۇرىپ روللاننىڭ وسى اڭگىمەسىنە تاپ بولدىم. ماعان بىردەن ۇنادى. بىرىنشىدەن, مازمۇنى جاقسى. ەكىنشىدەن, مەن سوعان دەيىن اۋەزوۆ تەاترىندا ون شاقتى جىل ىستەسەم دە, ءان ايتاتىن قابىلەتىمدى ەشكىم بىلمەدى. ءان ايتاتىن رول دە جولىقپادى. سۇمدىق ءانشى ەمەسپىن, بىراق سول ەرەكشەلىگىمدى دە كورسەتۋ كەرەك بولدى. «ويباي, مەن كەرەمەت ءانشىمىن» دەپ كونتسەرت بەرمەيمىن عوي ەندى. ول كەزدەگى تەاتردىڭ انشىلەرى – قۇدايبەرگەن, تۇڭعىشباي جانە دە ءبىر قىزدار بولاتىن. سوسىن وسى شىعارمانىڭ ءبىراز جەرىن قىسقارتىپ, ءبىر ساعاتقا جۋىق قىپ جاسادىم. كوركەمدىك كەڭەس تە جاقسى قابىلدادى. «وي, سەن ءان ايتادى ەكەنسىڭ عوي» دەدى ازەكەڭ تاڭدانىسىن جاسىرا الماي. «ءيا, ايتام» دەدىم مەن. سودان باستالعان, قىسقاسى. بۇل ەندى ازەكەڭنىڭ باستاماسى. ول كىسى ايتپاسا مەن بۇل شىعارمانى ىزدەمەي, قالتارىستا قالار ما ەدى, كىم بىلەدى. بۇل مونوسپەكتاكلدە «كەستەلى ورامال», «توس, مەنى توس», «داريعا, سول قىز» سەكىلدى ءتورت-بەس قازاقشا, ءتورت-بەس ورىسشا اندەر ورىندالادى. بۇل ەندى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىنا ءبىزدىڭ قوسقان ۇلەسىمىز, ءبىر جاعىنان پارىزىم دەپ ەسەپتەيمىن. بارلىق ەل, مادەني وشاقتار اتسالىسىپ جاتقاندا, ءبىز قالاي سىرتتا قالايىق. ەندى 29-ى كۇنى وينايىق دەپ وتىرمىز. ارينە, قوبالجۋ, قورقىنىشىمىز دا جوق ەمەس.
مونوسپەكتاكل دەگەندى جالعىز ادامنىڭ ورىنداۋى, ءبىر اكتەردىڭ تەات-رى دەپ اتايدى بىزدە. ءبىزدىڭ ەلدە بۇل دامىماعان جانر. مەن توقسانىنشى جىلدارى باستادىم. ماعان دەيىن «ۇلدىڭ دا, قىزدىڭ دا داۋىسىن سالىپ, ءبىر ءوزى ءبىر كەشتى جالعىز ءوزى اتقارىپ شىعاتىن» دەپ ۇلى اكتەرلەرىمىز قاللەكيلەردى مىسالعا كەلتىرىپ ايتىپ جاتادى جۇرت. كاسىبي دەڭگەيدە جالپى مۇنى ەشكىم كاسىپ قىلعان ەمەس. مەن وسىنى قولعا الىپ, توقسانىنشى جىلداردىڭ باسىندا «اقان سەرى – اقتوقتى» دەگەن پەسانى جالعىز ءوزىم ويناپ شىقتىم. سونان كەيىن «اقىلدان ازاپ» دەگەن تاعى ءبىر مونوسپەكتاكل جاساپ شىعاردىم. مەنىڭ ۇزاق كىرىسپە جاساپ وتىرعانىم – بۇل ءوزى بىزدە دامىماعان نارسە. سوندىقتان جاۋاپكەرشىلىگى وتە اۋىر. ساعاتتاپ كورەرمەننىڭ نازارىن ۇستاۋ دەگەن وتە قيىن. ويتكەنى, ءبىزدىڭ كورەرمەندەر ساحناداعى ارەكەتكە, القىن-جۇلقىن قيمىل-قوزعالىسقا ۇيرەنىپ قالعان. ءبىر ساعات بويى ءبىر اكتەردى كورىپ وتىرۋعا شىداي ما, شىداماي ما دەگەن قاۋىپ تە بار».
وسى مونوسپەكتاكلدى قويۋشى رەجيسسەر ۇلپان سەرىكبولقىزى: «ستۋدەنت كەزىمدە بەرىلگەن ءبىر-ەكى ءرولدى ويناپ, اكتەر بولىپ كوردىم, بىراق رەجيسسەر بولىپ كورگەن جوقپىن. بۇل – مەنىڭ العاشقى جۇمىسىم. ۋنيۆەرسيتەتتى ءبىتىرگەن سوڭ, ماگيستراتۋراعا تەاترتانۋ ماماندىعى بويىنشا ءتۇستىم. مارقۇم اشىربەك سىعاي اعامىزدان ءدارىس الدىق. ول كىسى «العان تاقىرىپتارىڭدى عىلىمي تۇردە قورعاڭدار, ايتپەسە ديپ-لوم الا سالۋ قاي-قايسىڭا دا وڭاي» دەيتىن. سول ۇستازىمىزدىڭ وسيەتى اركەز ويلاندىرادى. ول كىسىنىڭ كوزى كەتكەن سوڭ, قازىرگى عىلىمي جەتەكشىمىز ونەرتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى, پروفەسسور باقىت نۇرپەيىس اعامىز. العان تاقىرىبىم تىلەكتەس اعانىڭ شىعارماشىلىعى توڭىرەگىندە بولعان سوڭ, ول كىسى تۋرالى كوپ ماتەريالدار قارادىم. اعانىڭ ءبىر مونوسپەكتاكلدى ساحنالاعىسى كەلەتىنىن ەستىگەن سوڭ, وسى جۇمىسقا كىرىسىپ كەتتىم. تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ەربول تىلەشوۆ اعامىزعا بارىپ, جاعدايدى ءتۇسىندىردىم. ول كىسى دە قارسى بولعان جوق, جاقىننان جاردەمدەسىپ جاتىر. تەحنيكالىق جاقتاعى اناۋ-مىناۋ شارۋالارىن ايتپاعاندا, بۇل سپەكتاكلدى قويۋ ماعان قاتتى قيىن بولعان جوق. ارينە, ونىڭ ءبارى تىلەكتەس اعانىڭ ارقاسى. ءبارىڭىزدى وسى قويىلىمدى تاماشالاۋعا شاقىرامىن» دەپ ءوزىنىڭ العاشقى جۇمىسىنىڭ جاي-جاپسارىن تانىستىردى.
ىرىسبەك دابەي
