وتكەن اپتادا شاحمەت قۇسايىنوۆ اتىنداعى اقمولا وبلىستىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترى استاناعا گاسترولدىك ساپارمەن كەلىپ كەتتى. ونەر ۇجىمى ەلوردالىق كورەرمەننىڭ نازارىنا ساكەن ءجۇنىسوۆتىڭ «ابىلاي» تاريحي تولعاۋىن, جابال ەرعاليەۆتىڭ «جان شىرىلى» دراماسىن جانە يلگيز زاينيەۆتىڭ «ليۋسترا» ليريكالىق كومەدياسىن شىعاردى.
«تەاتر – اقىل ايتاتىن نەمەسە پسيحولوگيالىق كەڭەس بەرەتىن ورىن ەمەس. دەگەنمەن, ناقتى ومىردەن الىنعان ۋاقيعالاردى كورسەتە وتىرىپ, جاقسىعا ءسۇيسىندىرىپ, جاماننان جيرەندىرەتىن ميسسياعا يە. ءبىز استاناعا ءۇش قويىلىم اكەلدىك. «ابىلاي» تاريحي تولعاۋىن قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنادىق. «جان شىرىلى» – تەاترىمىزدىڭ رەپەرتۋارىندا وزىندىك ورنى بار شىعارما. رەجيسسەر مۇراتبەك وسپانوۆ ساحنالاعان قويىلىمدا بوگدە اعىمنىڭ شىلاۋىندا كەتكەن, ءومىرى تالاس-تارتىسقا ءتۇسىپ, قيىنشىلىققا ۇشىراعان قازىرگى زامان كەيىپكەرلەرى جونىندە باياندالادى. جالپى العاندا, الەمدى الاڭداتىپ وتىرعان تەرروريزم جايىن قوزعايدى. ماقساتىمىز – جاس ۇرپاقتى وسىنداي كەلەڭسىز جايتتاردان ساقتاندىرۋ. ال, «ليۋسترا» كومەدياسى ارقىلى ادامداردى كۇلدىرە وتىرىپ, ويلاندىرۋدى كوزدەدىك» دەيدى اقمولالىق تەاتردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى فارحادبەك قانافين.
قاللەكي تەاترىنىڭ ساحناسىندا جۇرگەن وسى ءۇش قويىلىمنىڭ اراسىندا ءوزىمىز تاماشالاعان «جان شىرىلى» دراماسىنا كەڭىرەك توقتالايىق. يسلام ءدىنىن جامىلعان جات اعىمداردىڭ ازعىرۋىنان تالاي وتباسىنىڭ ويران بولعانى – بۇگىنگى قوعامنىڭ اششى شىندىعى. قويىلىمدا ناقتى وسى جونىندە ايتىلادى. گۇلنۇر ەسىمدى كەيىپكەر جۇبايى اسقارمەن بىرگە ساۋدا-ساتتىق قامىمەن تاياۋ شىعىس ەلدەرىن ءجيى ارالايدى. سونداي ءبىر ساپارىنان ورالعاندا اتا-اناسى نيكاب كيىپ, بەت-اۋزىن تۇمشالاپ العان قىزدارىن تانىماي قالادى. اتا-اناسى ناعىز حاق جولى بۇل ەمەس ەكەنىن قانشا ايتسا دا, گۇلنۇر كونبەي قويادى. تۋعاندارىنا اۋىر سوزدەر ايتىپ, دومبىراعا شوشىنا قارايدى. اتا-انا مەن پەرزەنتى اراسىنداعى داۋعا اسقار مەن قازاقتاردى جات اعىمعا كىرگىزۋمەن اينالىساتىن سودىرلاردىڭ جانسىزى جۇمان اتتى كەيىپكەر ارالاسىپ, گۇلنۇردىڭ جاعىنا شىعادى. اقىرى, ۇلكەن جانجال تۋىپ, گۇلنۇر مەن جانىنداعى ادامدار ءدام دە تاتپاستان اتا-انا شاڭىراعىن تارك ەتەدى. گۇلنۇر ونىمەن قويماي مەكتەپتە وقيتىن قىزى جاناردى دا ءوزى سياقتى كيىندىرىپ, «اتا-اجە» دەپ شىرىلداعانىنا قاراماستان الىپ كەتەدى.
ولار سيرياداعى سودىرلاردىڭ لاگەرىنە بارعاندا وڭباي قاتەلەسكەندەرىنە كوز جەتكىزەدى. لاڭكەستەردىڭ جەتەكشىسى ابدۋراحمان يبن حاليد بۇل جەردە جيھادقا شىعاتىن ادامداردى دايىنداپ وتىر ەكەن. مۇنداعىلار ىزگى ماقساتتى كوزدەگەن ادامدار ەمەس, ناعىز قاراقشىلار ەكەنى ايقىن اڭعارىلادى. الايدا, شەگىنەرگە جول جوق, ءبارى كەش… ايەلى مەن قىزىن قورعايمىن دەگەن اسقار وققا ۇشقان سوڭ گۇلنۇر جىندانىپ كەتەدى.
…ەسىنەن ايىرىلعان گۇلنۇر اناسىمەن اۋرۋحانادا جولىعىپ قالادى. سويتسە, قىزىنىڭ كۇيىگىنە شىداماعان اكەسى دۇنيەدەن ءوتىپ كەتكەن ەكەن. اپكەسىن ىزدەيمىن دەپ شىققان باۋىرى ءىز-ءتۇسسىز جوعالعان. وكپەسىن قارا قازانداي قىلعان قىزىن اناسى قايتا قابىلداعىسى كەلمەيدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا, ءبۇتىن ءبىر وتباسىنىڭ ءومىرى وكىنىشپەن اياقتالعانداي…
امانعالي قالجانوۆ
