اقىندىعىمەن دە, ادەبيەت سىنشىلىعىمەن دە ەسiمi ەلگە تانىس جۇما-نازار سومجۇرەكتiڭ «اللانىڭ 99 كوركەم ەسiمiنە 99 كوركەم جىر» اتتى جىر جيناعى استانامىزداعى «سارىارقا» باسپاسىنان مول تارالىممەن جارىق كوردi. اقىن بۇل ەڭبەگiندە تىڭ تاقىرىپقا تۇرەن سالىپ, بارشا الەمنiڭ جاراتۋشىسى بiر اللانىڭ قۇدiرەتiن, ونىڭ 99 كوركەم ەسiمدەرiنiڭ عاجايىپ قاسيەتتەرiن جىر ەتكەن.
شىعىس ادەبيەتiنiڭ ماماندارى دا, وزگە بiلiمپازدار دا مۇسىلمان ەلدەرiندە اللانىڭ قاسيەتتi 99 كوركەم سيپاتتى ەسiمدەرiنە بۇلاي ارنايى 99 كوركەم جىر ارناپ جازعان اقىندى ەستiمەگەندەرiن ايتۋدا. جيناققا العى ءسوز ماقالا جازعان فاريزا وڭعارسىنوۆا: «وتكەن عاسىر مەن ودان ارعى زامانداردا قازاق جىراۋلارىنىڭ بiرەن-ساران تۋىندىلارىندا جاراتۋشىعا جالبارىنۋ, كومەك سۇراۋ, قيىن-قىستاۋ ساتتەردە قۇدايعا سىيىنىپ, مەدەت تiلەۋ شاريعات ايتۋ سارىنىندا شىققان جىر جولدارى كەزدەسەدi. بiراق, قازاق جىر ونەرi تاريحىندا اللاتاعالانىڭ قادiر-قاسيەتiن ماداقتاپ, ونىڭ شۋاقتى شاراپاتىن ارنايىلاپ ولەڭگە قوسىپ ۇلىقتاعان, سول تاقىرىپقا بۇتiندەي بiر كiتاپ جىر جازىپ شىعارعان اقىن بولعان ەمەس» دەپ كورسەتكەن. ف.وڭعارسىنوۆا اتالمىش ماقالاعا العى سوزiندە سومجۇرەكتiڭ وسىناۋ جىر جيناعىنداعى ولەڭدەرگە اسا جوعارى باعا بەرە كەلiپ: «جۇما-نازار اقىننىڭ بۇل كiتابى – ءار قازاقتىڭ عانا ەمەس, مۇحاممەدتiڭ ۇممەتiمiن دەگەن ءار مۇسىلماننىڭ تورiندە تۇرۋعا لايىق شاپاعاتتى شىعارما», – دەپ تۇيiندەيدi.
رۋداكيدەن باستالاتىن «شىعىس جۇلدىزدارى» اتالاتىن اقىندار: فيرداۋسي, ساعدي, ءجامي, حافيز, ومار ھايامي, نيزامي, الiشەر ناۋاي جانە باسقا شىعىس اقىندارىنىڭ ولەڭدەرi مەن داستاندارى قازاق تiلiنە اۋدارىلعان. سولاردىڭ جىرلارىنىڭ iشiندە اللانىڭ كوركەم 99 ەسiمiنiڭ ارقايسىسىن جەكەلەپ جىرلاعان ولەڭدەر جوق ەكەنi ءمالiم. بولسا, اۋدارىلعان بولار ەدi عوي.
ەگەر شىنىمەن سولاي بولىپ شىقسا, بۇل اقىن جۇما-نازار سومجۇرەك ءۇشiن عانا ەمەس, قازاق ەلiنە دە زور ابىروي بولارى انىق.
ايتا كەلگەندە, كiتاپقا اللانىڭ 99 كوركەم سيپاتتارى سول 99 قىرىنان سۋرەتتەلiپ, اللانىڭ كوركەم بەينەسi جان-جاقتى جىرلانعان. جىر جيناق استاناداعى «اباي» كiتاپ دۇكەنi مەن سەيفۋللين-بەيبiتشiلiك كوشەلەرi قيىلىسىنداعى «كiتاپ ۇيiنە», «ارتەم» جانە «ۆسترەچا» ايالدامالارىنداعى «التى الاش» اتتى قازاق باسىلىمدارى ساتىلاتىن دۇڭگiرشەكتەرگە جانە باسقا ساۋدا ورىندارىنا تۇسiرiلۋدە.
قايىرجان ماقانوۆ,
قر مادەنيەت قايراتكەرi
