جاز مەزگىلىنە قاراماستان, تۇماۋراتۋشىلاردىڭ قاتارى سەيىلمەي تۇر. ونىڭ ءمان-جايىن مەملەكەتتىك سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق قاداعالاۋ كوميتەتى استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى سارحات بەيسەنوۆادان سۇراپ بىلدىك.
– سارحات ساعىنتايقىزى, استانا قالاسى بويىنشا ءجىتى رەسپيراتورلىق ۆيرۋستى ينفەكتسيامەن اۋىرعانداردىڭ جالپى سانى قانشا؟
استانا قالاسىندا 2013 جىلدىڭ 7 ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تۇماۋمەن اۋىرعان 77 جاعداي تىركەلىپ, كورسەتكىشى 10,1-ءدى قۇرادى. 2012 جىلدىڭ وسى كەزەڭىندە 108 جاعداي تىركەلىپ, ينتەنسيۆتى كورسەتكىشى 14,3-ءتى قۇراعان. جالپى جەدەل رەسپيراتورلى ينفەكتسيانىڭ 57 237 جاعدايى تىركەلىپ, ءجۇز مىڭ تۇرعىنعا شاققاندا ينتەنسيۆتىك كورسەتكىشى 7 526 ادامدى قۇرادى (2012 ج. 89676 جاعداي, كورسەتكىشى 12 156 ادام بولعان).
– سىزدەردىڭ مەكەمەدە قاداعالاۋ جۇمىستارى قالاي جۇرگىزىلەدى؟
– قر دسم مەمسانەپيدقاداعالاۋ كوميتەتىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتىندە جەدەل رەسپيراتورلىق ۆيرۋستى ينفەكتسيالار مەن تۇماۋدىڭ تارالۋى بويىنشا ەپيدەميولوگيالىق جاعدايدىڭ كۇندەلىكتى مونيتورينگى جۇرگىزىلەدى. اسقىنۋدىڭ اۋىر تۇرلەرىنىڭ الدىن الۋدا باسقا ءىس-شارالارمەن قاتار, اۋرۋدى اسقىنباي تۇرىپ ەرتە انىقتاۋ جانە ۋاقىتىندا ەم جۇرگىزۋ ماقساتىندا جۇكتى ايەلدەرگە اپتا سايىنعى پاتروناجدار ۇيىمداستىرىلادى. وسىنداي شارالار جۇكتى ايەلدەر اراسىندا جرۆي-ءدىڭ اسقىنعان تۇرلەرىن كۇرت تومەندەتۋگە مۇمكىندىك بەردى.
– تۇماۋعا قارسى توزىمدىلىكتى ارتتىرۋ اقىلى ما؟
–تۇماۋعا قارسى ەڭ ناتيجەلى قورعانۋ شاراسى – ۆاكتسينا. ۋاقىتىندا الىنعان ۆاكتسينالار جوعارى ناتيجەلى عانا ەمەس, سونىمەن قاتار, قاۋىپسىز, رەاكتوگەندىگى تومەن جانە بالالارداعى سياقتى ەرەسەكتەردە دە شەكتەۋسىز تۇماۋدىڭ الدىن الادى. ۆاكتسينانى ەككەننەن سوڭ 2 ساعاتتان كەيىن جانە 7-14 كۇنگە دەيىنگى ارالىقتا يممۋنيتەت پايدا بولىپ, 1 جىلعا دەيىن ساقتالادى. تۇماۋعا قارسى ۆاكتسيناتسيالاۋ جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن قالانىڭ 15 ەگۋ كابينەتتەرىندە جۇرگىزىلەدى. ولار: 7 قالالىق ەمحانالاردا, 8 جەكە مەديتسينالىق ورتالىقتاردا. جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن الەۋمەتتىك ءالسىز توپتىڭ بالالارىنا, قارتتار مەن مۇگەدەكتەر ءۇيىنىڭ تۇرعىندارىنا, مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنە جانە جۇكتى ايەلدەرگە جۇرگىزىلەدى. سونىمەن قاتار, دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى تۇماۋ مەن جرۆي-ءدىڭ الدىن الۋدا 4 ماڭىزدى اسپەكتىلەرىن ۇسىنادى. ولار: جەكە جانە قوعامدىق گيگيەنانى ساقتاۋ; تۇشكىرۋ مەن جوتەلۋ ءتارتىبىن ساقتاۋ (سۋلىققا, ورامال مەن سۋلىق بولماعان جاعدايدا كيىمنىڭ جەڭىنە جوتەلۋ), قوعامدىق ورىنداردا 1 مەترلىك قاشىقتىق ديستانتسيانى ساقتاۋ كەرەك.
ەركەجان ساتىمبەك
